Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1917, Blaðsíða 22

Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1917, Blaðsíða 22
22 lJorv Thoroddsen samanburði á þokustjörnum og stjörnuþyrpingum víðs- vegar um geiminn má finna öll stig og milliliði þessarar þróunar. 3. Vetrarbrautin. Takmörk alheimsins. Auk hinna mörgu dreifðu stjarna, sem tindra um alt himinhvolfið, sjáum vjer líka í hreinviðri mikið belti um himininn þveran með ljósleitum bjarma, það er eins og glampandi ský eða gljáandi elfa taki yfir hvolfið þvert frá einni hlið sjóndeildarhrings til annarar. Petta belti köll- um vjer vetrarbraut og Svíar nefna það líka »vintergatan«; líklega er nafnið dregið af því, að hún sjest bezt í frost- heiðu veðri á vetrum. I öðrum löndum hefur vetrar- brautin tekið nafn af hinu hvítleita skini og er kölluð mjólkurvegur J) og mjólkurhringur á norrænu til forna. í vetrarbrautinni og í nánd við hana sjest með berum aug- um fjöldi af ljósdaufum stjörnum og nokkrar bjartar, en í góðri sjónpípu kemur í ljós, að glampinn allur orsakast af óteljandi grúa af smástjörnum, sem standa mjög þjett og bera hver í aðra, en innan um eru stjörnuklasar og þokuhnoðrar alla vega settir. Forn-Grikki hafði þegar grunað, að vetrarbrautin væri samsett af eintómum smá- stjörnum (Demokritos). Vetrarbrautin gengur skáhalt um himinhvolf vort, hjer um bil 300 frá Leiðarstjörnu, gegnum Arnar- og Álftarmerki, Kassiopeju og Perseus. Á suður- hvolfi himins tekur hún sig upp aftur eða heldur áfram um þvert hvolfið og myndar þannig gjörð um allan him- ininn. Öll sjest vetrarbrautin hvergi nema í löndunum við miðjarðarlínu, vjer sjáum að eins helminginn. Randir vetr- arbrautar eru mjög óreglulegar og trosnaðar og breidd !) Mælkevej, Milchstrasse, the milky way, voie lactée, galaxie, via lactea, galaxias (kyklos).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn
https://timarit.is/publication/249

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.