Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1917, Blaðsíða 109
Þjóðjarðasalan
109
og öll lönd hafi færst nær hvert öðru. Nú er því ómögu-
legt að hírast neinstaðar öruggur, eins og á miðöldunum,
hvorki »fyrir norðan landslög og rjett«, eða »á hala ver-
aldar«. Stórþjóðirnar og stórkaupmenn þeirra gera út
menn um alt, til þess að skoða og snuðra, grúska og
grafa uppi, hvort ekkert fjevænlegt sje að finna í fjar-
lægum löndum. Svo byrja þeir þar verslun og færa sig
síðan upp á skaftið, uns þeir ráða öllu, eða landsstjórn
þeirra skerst í leikinn, ef þeir fá það ekki, eins og saga
síðustu ára sýnir.
Samkepni og öldugangur nútíðarinnar er svo sterkur
og víðáttumikill, að hann nær fyr eða síðar til allra.
Landsmenn þurfa því að þekkja þetta, svo að þeir geti
varast það, sem varast þarf, og verði eigi dregnir út í
neinn ólgusjó, sem mun soga þá í sig og gleypa með
húð og hári. Sumir íslendingar, sem tala manna mest
um sjálfstæði og reyna að vekja upp heimskulegar deilur
meðal landsmanna út af því, að konungur ritar undir ís-
lensk lög í ríkisráðinu, eru að bisa við það, líklega af van-
þekkingu og einfeldni, eða ef til vill af gróðabralli, að
leggja hyrningarsteininn undir eyðileggingu sjálf-
stæðis Islands.
Til þess að ráða bót á hinum ranglátu og óheilla-
vænlegu lögum um sölu þjóðjarða og kirkjujarða, og til
að tryggja sjálfstæði landsins í framtíðinni, þarf:
1. Að hætta þegar að selja jarðeignir þjóðfjelagsins,
bæði landssjóðs- og kirkjujarðir, en gera ábúðarrjettinn á
þeim arfgengan í karllegg og kvennlegg, eins og fyr er
sagt. Einnig ætti að íhuga, hvort landssjóður gæti eigi
eignast aftur þær jarðir, sem seldar hafa verið, eða feng-
ið forkaupsrjett á þeim gegn sanngjörnu verði, er ábú-
endur seldu þær. Enga þeirra ætti að mega selja, nema
með samþykki landsstjórnar og alþingis, allra síst úr sjálfs-
ábúð.