Dagblaðið Vísir - DV - 05.12.1987, Blaðsíða 10

10
LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1987.
„Mér hefur aldrei þótt
skemmtilegt að versla“
- segir Guðlaugur Pálsson sem hélt upp á sjötíu ára verslunarrekstur sinn í gær
Guðlaugur Pálsson kaupmaður hefur staðið í verslun sinni í
70 ár, frá því hann opnaði 4.desember 1917. Áður hafði hann
starfað hjá öðrum þannig að árin eru fleiri sem Guðlaugur á
að baki í verslunarstarfi. Guðlaugur er 91 árs gamall og lætur
sig ekki muna um að reka verslunina sjálfur. Hann hefur opið
til þrjú á daginn og opnar aftur að kvöldinu. DV heimsótti
Guðlaug í tilefni af verslunarafmæli hans sem hann sagðist
ætla að halda upp á með börnum sínum og barnabörnum.
Guölaugur var að raða í hillur
þegar okkur bar að. Hann virðist ern
enda segist hann ekki kenna sér
meins. „Ég hef aOtaf verið hraust-
ur,“ segir hann. Þegar við báðum um
s kýringu á því svaraði hann: „Ég hef
tekið inn ufsalýsi frá því ég var hálfs
árs gamall, á hverjum degi og nú siö-
ast í morgun. Ætli ég geti ekki
þakkað því hversu heilsugóður ég er.
Ég hef alltaf selt ufsalýsi og fyrst man
ég eftir því í tunnum. Þá komu við-
skiptavinirnir með ílösku og fengu
lýsið sitt á hana. Margt hefur breyst
síðan.“
Les mikið
Eftir að Guðlaugur lokar búðinni á
daginn fer hann upp til sín á efri
hæðina og les í bók að minnsta kosti
í klukkustund. Hann les einnig á
kvöldin eftir að hann lokar. „Ég sé
vel með gleraugunum og ég hef alltaf
haft gaman af því að lesa góöar bæk-
ur,“ segir hann. Fyrir þremur árum
missti Guðlaugur konu sína, Ingi-
björgu Jónasdóttir, og bann segir að
það séu mikil viðbrigði að vera einn
í húsinu. Ingibjörg var 81 árs er hún
lést og þá höíðu þau verið gift í 56
ár.Sonardóttir hans, sem býr á Eyr-
arbakka, kemur til hans og heldur
heimilinu hreinu og eldar ofan í
gamla manninn.
Heillaóskaskeyti frá
forsetanum
Þegar Guðlaugur varð níræður
fékk hann fulla möppu af heillaóska-
skeytum sem hann sýndi okkur
stoltur. Eitt var frá fprsetanum og
annað frá Þorsteini Pálssyni auk
margra annarra þekktra nafna. Guð-
laugur geymir allt vandlega og hann
sótti ofan í skúffu fyrsta bókhaldið.
sitt frá árinu 1917. í annarri bók, sem
hann sýndi okkur, var heimilisbók-
haldið frá því daginn fyrir brúðkaup-
ið árið 1927. „Við héldum heimilis-
bókhald alveg frá því við keyptum
fyrstu matvöruna inn á heimilið og
ég geri það enn,“ segir Guölaugur
stoltur. Eiginkona hans var af-
greiðslustúlka í búðinni hjá honum
og hann segist hafa heillast af henni.
Við erum ekki hissa á því er hann
sýnir okkur myndir af frúnni frá
þeim tíma. Þau áttu sex böm en
Guðlaugur segist ekki muna hversu
barnabörnin og langafabörnin séu
orðin mörg. Þó er hann ekki gleym-
inn því hann rifjar upp hvern
atburðinn af öðrum frá því um alda-
mót.
Fékk ekki verslunarleyfi
Guðlaugur man vel eftir því þegar
hann opnaði verslunina fyrir sjötíu
áram. Hann þurfti að fara til Selfoss
og fá verslunarleyfi hjá sýslumanni
en var neitað um það þar sem hann
var ekki orðinn 22ja ára. Þó var stutt
í að hann næöi þeim aldri og eftir
nokkurra mánaöa bið náði hann því
loks að verða nógu „gamall" til að
fá verslunarleyfi. Hann sýndi okkur
bréfið sem hann geymir eins og svo
margt annað. Bókhald verslunarinn-
ar á hann allt frá því 1917 og segir
að ástæðan fyrir því hafi verið sú að
honum var alltaf sagt aö hann þyrfti
að eiga alla pappíra í tíu ár og það
geröi hann og miklu lengur eins og
raun ber vitni.
Fyrstu tvö árin, sem Guðlaugur
verslaði, var hann í öðru húsi stein-
snar frá. „Ég leigði aðra verslun á
meðan ég var að lagfæra þetta hús-
næði,“ segir hann. „Eg var vinnu-
maður hjá Sigurði Guðmundssyni
póstmeistara og var með verslun sem
seldi ritfóng og rúðugler. Hann hætti
versluninni og bauð mér að kaupa
vörurnar og leigja húsnæðið í tvö ár.
Leiguna borgaði ég með því aö fara
í póstferðir fjórum sinnum í mánuði
til Selfoss og jafnoft að Stokkseyri
og tvisvar á hvorn stað á mánuði
yfir veturinn. Þessar ferðir fór ég á
svokallaðri lystikerru með hesti fyr-
ir. Ég þurfti að leggja af stað í þessar
ferðir klukkan fjögur á morgnana og
stundum fyrr ef færðin var ekki
góð.“
Flutti til ömmu sinnar
Guðlaugur er fæddur á Blönduósi
en stuttu síðar skildu foreldrar hans
og hann flutti til ömmu sinnar á
Eyrarbakka, þá hálfs árs. Hjá henni
ólst hann upp. „Ég man eftir mínum
bernskuárum og þá var ekki ríki-
dæmið. Amma mín leigði eitt svefn-
herbergi, stofu og eldhús og það
kostaði 3 krónur á mánuði. Það þótti
mikið þegar leigan var hækkuð upp
í 3,50 krónur. Ég man eftir því þegar
ég var um fermingu þá var skrif-
stofustjóri í Vesturbúðinni með 1.700
krónur í árslaun og var hann þá sá
hæst launaði. Venjulegur búðarmað-
ur hafði 600 krónur á ári.
Eftir að Guðlaugur haföi keypt
verslun Sigurðar póstmeistara lét
hann ekki þar við sitja heldur festi
kaup á annarri verslun sem var að
hætta. Þessar tvær verslanir samein-
aði hann í eina sem enn er starfandi.
í þá daga var verslun með miklum
blóma á Eyrarbakka, alls ellefu
verslanir og ibúarnir um 1200. „Þaö
er barnaleikur að versla í dpg miðað
við hvernig það var áður,“ segir
Guölaugur. „Þegar ég byrjaði var
ekkert rafmagn, aöeins einn oliu-
lampi sem kallaður var tuttugu línur
og það var ekki hægt að fá kol svo
ég varð að notast viö mó og brenndi
honum svo í ofninum en það hitnaði
ekkert af honum. Þegar ég flutti vör-
urnar úr því sem kallað var Berg-
steinsbúð þá fékk ég sleða, hest og
mann til að keyra vörurnar og snjór-
inn var svo mikill að ég þurfti að fá
mann úr næsta húsi til að hjálpa
hestinum yfir skaflana. Hér voru
engir bílar þá,“ segir Guðlaugur enn-
fremur og við spyijum hann hvort
hann hafi síðar eignast bíl. „Nei, ég
hef aldrei átt bíl og lærði ekki á bíl.
Hins vegar átti ég mótorhjól lengi
vel, Harley Davidson."
Minnugur á tölur
Guðlaugur segist ekki hafa ferðast
mikið á þessum tíma. Seinni árin
hefur hann brugðið sér nokkrum
sinnum út fyrir landsteinana. Ég hef
farið í tíu skipti til útlanda. Fór fjór-
um sinnum með Heklu gömlu sem
var mikið og gott skip. Eg fór með
Gullfossi og öðru stór u skipi. Þrisvar
sinnum hef ég farið til Spánar með
flugvél og svo fór ég í sumar sem
leið til London með dóttur minni og
Verslunin er ekki ólík því sem hun var í gamlá daga en þá voru reikningsviðskiptin allsráðandi og Guðlaugur tók
ull og gærur upp i vörurnar sinar. DV-mynd Kristján Ari
Nýjar húsgagnasendingar
Opið í öllum
tíl M- 16 I
deildum
f *
x t
Jis
/A a a a a a %
je
KORT
ELWOCAnD
Jón Loftsson hf.
'i
I— lZII l—: CH —_ IHIlJ HJLl i •
zcaUQtWqm
uHnuuuHuiti laii,,.
Hringbraut 121* Sími 10600