Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1952, Blaðsíða 65
JÓN DÚASON, dr. juris:
Hervarnir gegn eyðingu landsins.
Eftirfarandi grein birtist í 4. hefti Eimreiðarinnar s.l. ár. Ritnefnd
skógræktarþáttarins telur að boðskapur sá, sem greinin flytur, sé svo
mikilsverður, að sem flestir íslendingar þyrftu að kynnast honum.
Fjöldi þjóða hefur eina og sömu sögu að segja: Áður fyrr
voru fjöll þakin miklum skógum. Þeir voru eyddir. I.andið
blés upp. Stormar, regn og leysingaflóð feyktu og skoluðu
jarðveginum burtu, svo að eftir stendur aðeins skafið berg
eða grjóturð.
Víðáttumikil láglendisflæmi voru einnig klædd skógum.
Skógunum var eytt í gáleysi. Og þegar svo reyndist, að skóg-
urinn hafði staðið á gróðurtakmörkunum, blés landið upp,
gróðurmoldin fauk burtu, og landið varð að eyðimörk.
Fornrit Grikkja gefa oss fagra rnynd af fögru og sólríku
landi með skógiklæddum fjiillum. Nú eru þessi fjöll orðin
ber og nakin auðn. í stað hinnar fornu hámenningar er nú
komin sárasta fátækt. Skógar Grikklands voru fyrrum undir-
staða skipasmíða, siglinga, heimsverzlunar og nýlenduvelda
grísku borgríkjanna í fornöld. Væru stálskip nú ekki orðin
verzlunarvara, er óvíst, að Grikkir væru nú mikil siglinga-
þjóð.
Ber og nakin fjöll Ítalíu voru við upphaf Rómaveldis þak-
in miklum skógum. Skógar þessir gáfu við í hina sterku flota
Rómverja. Væri fjalllendi Italíu nú þakið slíkum skógum,
sem þá voru, mundu þeir gefa af sér mikla auðlegð efnivöru,
er gæti verið undirstaða stóriðju, sem veitti atvinnu, beint
og óbeint, sæg af nú iðjulausum öreigahöndum.
ísland var ekki stórveldi í fornöld, þótt um sum atriði
menningar og dáða þoli það samanburð við sjálfa Róm. Is-