Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1969, Page 58

7. mynd. Bessadýr (Tardigrada). (Úr Brauns e. Schultze).
7. Bessadýr (Tardigrada) eru flokkur einkennilegra smá-
dýra, sem ekki virðist tengdur öðrum dýraflokkum, sem nú
þekkjast. Bessadýrin eru ógreinilega liðskipt og hafa oftast
fjögur útlimapör. Útlimimir hafa klær og líkjast fótum.
Vaxtarlag dýranna hefur þótt minna nokkuð á pínulitla
bimi, og er það ástæðan fyrir nafngiftinni (bessi = lítill
bjöm). Bessadýrin eru einkum í mosa eða grassverði, en fara
stutt ofan í jarðveginn. Hér á landi eru þau algengust í snjó-
dældum, en um 20 tegundir þeirra liafa fundizt hér. (Tuxen,
1941)
8. Liðormar (Annelida) eru alllangir og greinilega lið-
skiptir ormar, með nálum (burstum) á hverjum lið. Helztu
flokkar þeirra í jarðveginum eru pottormar (Enchytraeidae)
og dnamaðkar (Lumbricidae). Þá síðarnefndu þarf ekki að
kynna, en pottormarnir eru minna þektir, enda miklu smærri
vexti og ósjálegri, oftast ljósir eða glærir, og varla yfir 1 sm
á lengd.
Mikið hefur verið rætt og ritað um hlutverk liðomranna,
einkum þó ánamaðka í jarðveginum, en mikilvægi ánamaðk-
anna fyrir frjósemi jarðvegsins hefur verið þekkt frá því á
dögum Darwíns, og ekki hefur neitt komið fram síðan, er
kasti rýrð á það mikla hlutverk. Þetta er svo alkunnugt, að
óþarft er að ræða það nánar hér.
Um 30 tegundir pottorma hafa fundizt hér á landi. (Chris-
tensen, 1962) og 11 tegundir af ánamöðkum. (Backlund,
1949)
60