Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1969, Blaðsíða 46
utan beina smásjárskoðun á moldinni, sem þó er miklum
erfiðleikum bundin, er þar aðallega stuðst við eina aðferð,
þ. e. að rækta viðkomandi lífverur af gróum, sem finnast í
moldinni. Með þessu móti má nokkuð fara nærri um teg-
undasamsetninguna, þ. e. hvaða tegundir vaxa í moldinni,
en magn þeirra, hverrar fyrir sig verður aðeins meira eða
minna ónákvæm ágizkun. Nokkuð má þó fara nærri um
magn eða fjölda gróa, með svokallaðri þynningaraðferð. Er
þá ákveðið rúmmál af mold hrært vandlega út í vatni, og
síðan tekið ákveðið magn (t. d. Viooo) af því, og hrært aftur
út í jafnstóru rúmmáli af vatni, og þannig koll af kolli, unz
mjög mikilli þynningu er náð. Þá er loks tekið sýnishorn af
vatninu og sett á næringargrunn fyrir bakteríur eða sveppi,
eftir því hvort maður vill athuga. Gert er ráð fyrir að hvert
gró vaxi upp og myndi smáhrúgur af gróðri viðkomandi
tegundar. Af fjölda þeirra og tegundasamsetningu má reikna
fjölda gróanna og samsetningu þeirra í upphaflega moldar-
sýninu, ef vitað er um þynninguna.
Þá hefur sú aðferð einnig verið notuð, að setja saman tvö
andlagsgler (fyrir smásjárskoðun), sem síðan eru grafin í
jörðina og höfð þar ákveðinn tíma, en síðan grafin upp
aftur og skoðað hvað sezt hefur á þau af örverum. Glerin eru
fest saman með teygju, en haft örlítið bil á milli þeirra, svo
að örverurnar komizt þar inn á milli, en moldarkornin ekki,
svo að þau hindri ekki athugun.
Enn fleiri aðferðir eru þekktar, en ekki verður farið nán-
ar út í þá sálma hér.
MIKILVÆGI JARÐVEGSVERANNA
Flestir jarðvegslíffræðingar munu nú vera á einu máli um
þýðingu jarðvegsveranna fyrir frjósemi moldarinnar, enda
viðurkennt að enginn raunverulegur jarðvegur verður til án
tilverknaðar þeirra. í venjulegum jarðvegi hafa allar lífræn-
ar leifar komizt í nána snertingu við þessar verur og orðið
fyrir margvíslegum umbreytingum af þeirra hálfu. Mikill
48