Frjáls verslun - 01.01.1998, Blaðsíða 29
FORSÍÐUEFNI
□ etta er markaður þar sem hart er
barist um hylli kúnnans. Líkams-
ræktarstöðvarnar beijast upp á líf og
dauða með afsláttarkortum, nýjum tækjum,
einkatímum, lokuðum timum, einkabjálfurum og
ótal gylliboðum.
Síðustu tvö ár hefur verðsamkeppni þvingað
stöðvar til að skera niður þjónustu, fækka starfs-
fólki og draga saman seglin. Fullyrt er að allar
stærstu stöðvarnar séu reknar með tapi og beðið
sé þess að blaðran springi og einhver stígi fyrsta skreíið til hækk-
unar á ný frekar en að verða gjaldþrota.
Segja má að í hverri stöð sé fastur kjarni gesta, sem mætir
reglulega næstum allt árið, en í hópi hinna er flóð og
fjara. I upphafi árs fyllast allar stöðvar út úr dyrum og
aðsóknin er aldrei meiri en f janúar og febrúar. Þetta
er tími refsinga og meinlætis hjá þeim sem telja sig
hafa farið yfir kjörþyngdarstrikið um hátíðir jóla og
áramóta. Þetta er einnig tími lokkandi gylliboða og tækifæra til
sérstakra fitubrennsluátaka í lokuðum hópum.
Þegar fer að líða á mars dregur úr aðsókn, hún færist aftur í
það sem fastagestir kalla eðlilegt horf. Síðan ris önnur bylgja á vor-
dögum þegar marga fysir að laga línurnar áður en sumarið krefst
þess að menn sporti sig í nærskornum fatnaði ef ekki beinlínis fá-
klæddir. Það átak stendur langleiðina fram undir sumarfrí í lok
júní en þá hverfa menn grannir og stæltir á vit grísa- og grillveislna
sumarsins. Næst flykkjast menn að lóðum og bekkjum þegar
langt er liðið á haust og tími mikilla heitstrenginga um nýtt og
betra líf þennan vetur dynur yfir. Það er lyft, togað, stigið og teygt
allt fram á aðventuna þegar flestir hverfa úr tækjasölunum og
sökkva sér í jólaundirbúning, smákökubakstur og glöggdrykkju.
Þangað til að janúar rennur upp á ný og aðsóknin fer vaxandi.
Erfitt er að átta sig á því hvernig stærstu líkamsræktarstöðv-
arnar skipta markaðnum á milli sín. Þó mun óhætt að fullyrða að
mælt í fjölda gesta séu World Class, Stúdíó Ágústu og Hrafns og
Máttur stærstu stöðvarnar.
Samkvæmt útreikningum Frjálsrar verslunar má reikna með
að um 18.000 manns á Reykjavíkursvæðinu stundi líkamsrækt
með reglulegum hætti í æfingasölum allt árið. Skipting þriggja
stærstu stöðvanna er með þeim hætti að World Class er með 5.300
virk kort, Máttur með um 3.000 og Stúdíó Ágústu og Hrafns með
um 2.300. Þetta eru samanlagt tæplega 11 þúsund kort. Þetta þýð-
ir að þessar þijár stöðvar ráða yfir um 58% af markaðnum. Rétt er
að taka fram að hér er átt við þá sem stunda líkamsræktarstöðvar
með reglulegum hætti og kaupa þjónustu af þeim. Eflaust er ann-
ar jafn fjölmennur hópur sem skokkar, hjólar, syndir, er í leikfimi
í einkatimum í leigðum íþróttasölum, stundar kraftgöngu eða
gönguskíði eða gerir Mullers æfingar heima hjá sér.
World Class rekur tvær stöðvar, eina í Reykjavík og aðra á Ak-
ureyri (en World Class fékk styrk frá Byggðastofnun til að opna
stöðina), Máttur rekur þijár stöðvar í Reykjavík og
Ágústa og Hrafn reka eina stöð í Reykjavík en
lokuðu um áramót stöð sem þau hölðu rekið á
42% Akureyri um nokkurra mánaða skeið.
Helstu líkamsræktarstöðvar, miðað við
fjölda gesta, aðrar en þær þijár sem nefnd-
ar eru hér á undan væru þá: Sundlaug
Kópavogs, Betrunarhúsið, Ræktin, Þokka-
bót, Baðhús Lindu R, Planet Pulse, Vegg-
sport og Gym 80. Mismunandi er hve mörg
gild kort eru í gagni á hverjum stað. Sund-
laug Kópavogs er með 1700 kort, margir
hinna á bilinu 800-1000 og þaðan af minna allt
niður í 300400 hundruð.
Tölur um veltu stærstu líkamsræktarstöðv-
anna liggja ekki alveg á lausu en Máttur velti um
84 milljónum árið 1996 og mun það vera svipað
árið 1997. World Class velti um 100 milljónum á
síðasta ári.
Við samanburð er rétt að hafa í huga að hægt er að nota ýmsa
mælikvarða. Miðað við veltu er t.d. Planet Pulse miklu stærri en
aðrar, en minni ef miðað er við fjölda gesta. Síðan er misjafht eft-
ir stöðvum hve margir koma reglulega af þeim
sem eiga gilt kort.
Samkvæmt neyslukönnun Hagstofunnar eyð-
ir vísitölufjölskyldan 8.500 krónum á ári í líkams-
rækt eins og þá sem fjallað er um hér. Tekjur lík-
Áætlaður heildarQöldi
sem stunda æfingastöðvar
á höfuðborgarsvæðinu
eru 18.000 manns.
TEXTI
Páll Ásgeir Ásgeirsson
29