Frjáls verslun - 01.07.2000, Blaðsíða 21
FRÉTTASKYRING
er styttri. Þetta á einnig við um forstjóra erlendis. í bandaríska
viðskiptaritinu Fortune mátti nýlega lesa að árið 1998 hefðu 58%
af forstjórum tvö hundruð stærstu fyrirtækjanna verið 5 ár eða
skemur í starfi en árið 1980 hefði þetta hlutfall verið 46%. Við-
skipta- og hagfræðitimaritið Vísbending gerði nýlega könnun á
þessu hérlendis og leit þá til fyrirtækja á Verðbréfaþingi Islands.
Niðurstaðan var sú að um 53% forstjóra höfðu verið 5 ár eða
skemur og um 29% höfðu setið lengur en 10 ár.
Hvaða ráð ætti að gefa Ingimundi? En hvaða ráð ættu menn
að gefa Ingimundi í veganesti í hinu nýja starfi. I könnun sem
Fortune gerði á síðasta ári um það hvað hefði fellt flesta af skær-
ustu stjörnunum á meðal forstjóra vestanhafs kom fram að þeir
hefðu vissulega haft skýr markmið og góðar áætlanir en ekki
haldið vöku sinni í því sem mestu skiptir, eins og mannlegum
samskiptum, að koma hlutum í verk, að vera afgerandi í ákvarð-
anatöku, að fylgja málum dyggilega eftir og að dreifa ábyrgð.
Flestir forstjóranna létu af störfum vegna vandræða í mannleg-
um samskiptum, minnkandi getu við að taka ákvarðanir, þreytu
vegna vinnuálags - en þeir urðu eins konar fangar vinnunnar -
slæmra afkomutalna og loks hættu sumir vegna þess að þeir
voru einfaldlega ekki nægilega mikið við vinnuna, höfðu misst
áhugann og framkvæmdagleðina. Fortune áréttar að hæfileik-
inn í mannlegum samskiptum sé mikilvægari en flesta gruni.
Hlutverk stjórna Fortune bendir ennfremur á að forstjóri eigi
að fylgjast grannt með því hvernig stjórn fyrirtækis hans vinni.
Það sé fyrst og fremst hlutverk stjórnarmanna að fylgjast með
forstjórum, meta árangur þeirra í gegnum þær skýrslur sem
Ingimundur Sigurpálsson, nýráðinn forstjóri Eimskips, verður 49 ára
hinn 24. september nœstkomandi. „Stundum finnst mér eins og ég hafi
verið á bráðavakt í tvo áratugi," segirforveri hans, Hörður Sigurgestsson.
þeir leggja fram, spyrja þá sí og æ um stöðuna á helstu mörkuð-
um og krefjast áætlana um árangur. Stjórnarmenn eigi hvorki
að sökkva sér ofan í framkvamdaáætlanir né hafa einhverja til-
burði til að stjórna í daglegum rekstri. Með því séu þeir að
ganga inn á verksvið forstjóra og undan þeim forstjórum ijari
fljótt sem láti stjórnarmenn komast upp með slík vinnubrögð.
Eiginleikar góðs forstjóra Könnun Fortune sýndi að einkenni
góðra og árangursríkra forstjóra eru:
1) Framúrskarandi yfirsýn, kraftur og hugmyndaauðgi - sem
og skýrar spár um árangur næstu tveggja ára en ekki bara
næsta árs.
2) Djúpur skilningur á starfseminni, kröfuharka um hagnað
og glöggt auga fyrir því hvaðan hagnaðurinn sé sprottinn.
3) Lipurð í mannlegum samskiptum og hæfileiki til að leiða
hópa, byggja upp liðsheildir og láta starfsmenn vaxa og
dafna í starfi, en að eiga einnig auðvelt með að segja upp
fólki.
4) Hæfileiki til að byggja upp traust við starfsmenn, dreifa
upplýsingum á meðal þeirra þannig að starfsmenn viti
hvað sé að gerast í fyrirtækinu en frétti það ekki utan frá.
Kunna að hlusta á starfsmenn og hafa breytingar og vöxt
fyrirtækisins að leiðarljósi en láta ekki duga „að reka bara“
fyrirtækið. Fylgjast glöggt með mörkuðum og hlusta reglu-
lega á viðhorf viðskiptavina sem og starfsmanna í framlínu
fyrirtækisins sem eru í mestum samskiptum við viðskipta-
vinina. Það sé „eitthvað að“ heyri forstjóri aldrei slæmar
fréttir úr rekstrinum.
5) Hæfileiki til að sjá heildina, hugsa út á við og hungra í vit-
neskju um hvað sé að gerast í heiminum.
6) Yfirburða dómgreind.
7) Ákafur metnaður og þrá eftir árangri.
8) Vilji til að vaxa í starfi, afla sér aukinnar þekkingar og
hrinda þeim lærdómi í framkvæmd.
í bandaríska viðskiptatímaritinu BusinessWeek var nýlega
grein um stjórnendur og leiðtoga 21. aldarinnar í fyrirtækjum.
Nefnt er að með Netinu og stöðugt nýrri tækni sé nánast úti-
lokað að sjá hvernig starf forstjóra breytist á næstu tuttugu
árum því nógu erfitt sé að sjá hvernig það breytist á næstu
þremur mánuðum. Blaðið spáir þvt að árið 2020 verði fleiri kon-
ur orðnar stórforstjórar og að forstjórar verði bæði yngri og
eldri en núna. í annan stað að forstjórar fái enn stærri hluta
launa sinna í formi kaupréttar á hlutabréfum en það hlutfall sé
núna að jafnaði um 67% í bandarísku viðskiptalífi. I þriðja lagi
að timi forstjóra í starfi verði enn styttri, en hann er nú um 9 ár
að jafnaði. Sömuleiðis að nýr forstjóri fái aðeins eitt ár til að
sanna sig. í fjórða lagi að eftir tuttugu ár fari enn meiri timi for-
stjóra í að byggja upp sterkar liðsheildir og stjórna þeixu, því
muni reyna meira á mannleg samskipti þeirra og að sama
skapi vaxi krafa um séi'hæfða hæfileika næstráðenda og milli-
stjórnenda, eins og gagnvart Netinu og upplýsingatækninni.
Loks segir að eftir tuttugu ár verði hraðinn í viðskiptum
talsvert meiri og viðskiptin flóknari þannig að forstjórar verði
að straumlínulaga fyrirtæki sín enn frekar, hafa skipuritið nán-
ast lárétt þannig að ákvarðanatakan sé sem víðast.
Svo mörg voru þau orð. 33
21