Fregnir - 01.03.2004, Blaðsíða 55
Fregnir. Fréttabréf Upplýsingar - Félags bókasafns- og npplýsingafrœða
þjóðlegt skírteini um fæmi í upplýsingalæsi (IILC - Intemational Infonnation Literacy
Certificate). Cristóbal Pasadasa Urena hélt fram kostum þessa prófs og myndi mark-
mið þess vera að styrkja upplýsingalæsi og fæmi í að nota upplýsingar og með því
yrði komið á nokkurs konar gæðamati á fæmi starfsfólks og viðmið í kennslu í upp-
lýsingalæsi.
Sheila Webber var á öndverðum meiði og helstu rök hennar fyrir því vom að upp-
lýsingalæsi væri flókið hugtak og krefðist ýmissa aðferða við nám, kennslu og mat.
Þarfír fólks fyrir upplýsingar væm misjafnar, bæði milli manna og eins eftir stað og
tíma. Sama manneskjan upplifði þörfína fyrir upplýsingalæsi á mismunandi hátt undir
ýmsum kringumstæðum, t.d. í skóla, á vinnustaðnum eða sem almennur borgari. Ein-
földun væri að telja að eitt próf gæti átt við alls staðar. Þetta vom athyglisverðar um-
ræður og em fýrirlestramir á vefnum.
Upplýsingaþjónusta
Rafræn upplýsingaþjónusta hefur verið í brennidepli um nokkurt skeið. Undir fýrir-
sögninni Reprofessionalisation of reference work: interaction in the physical and the
virtual library var m.a. rýnt í stöðuna í þýskum, dönskum og áströlskum bókasöfnum.
Vera Daugaard sagði frá danskri tilraun „Net librarian“ þar sem almennings- og
sérfræðisöfn sameinuðust um að veita upplýsingaþjónustu á Netinu. I fýrstu vom al-
menningssöfnin ein um þetta en árið 2002 hófst samvinnan og var tilgangur hennar að
almenningur ætti líka aðgang að gögnum og sérhæfíngu sérfræðisafnanna. Tilraunin
tókst vel þótt yfírstíga þyrfti ýmis vandamál tengd tækni og mannlegum samskiptum.
„Net Librarian“ þjónustan er nú opin 84 tíma á viku og ekkert eitt safn gæti staðið
undir svo löngum opnunartíma.
Hermann Rösch fjallaði um rafræna upplýsingaþjónustu í Þýskalandi og kvað hana
vera mun seinna á ferðinni en sambærileg þjónusta í enskumælandi löndum og á
Norðurlöndum. Ástæðuna taldi hann vera mismunandi hefðir, í bókasöfnum í Þýska-
landi hefði verið lögð meiri áhersla á söfnun en miðlun. Þetta væri þó að byrja að
breytast með tilkomu Netsins og taldi hann Þýskaland geta lært mikið af söfnum áður-
nefndra landa.
Alþjóðavœðing og lýðrœði
Einn af „Plenary Session“ fyrirlestrunum, þ.e. þeir sem voru í hádeginu og allir gátu
sótt, bar þetta heiti og var fluttur af Jeanette Hofmann. Jeanette benti í fýrirlestri sín-
um á að tengsl milli lýðræðis og alþjóðavæðingar væru orðin flóknari á seinni árum,
hinn almenni borgari hefði æ minni tækifæri til að hafa áhrif á umhverfi sitt eftir því
sem alþjóðavæðingin ykist. Lýðræðið virkaði ekki á alþjóðlegum vettvangi, bara inn-
an þjóðríkis þar sem fólk ætti sameiginlega sögu og menningu. Hún tók dæmi um
hvemig tekst til þegar reynt er að nota hefðbundnar lýðræðisaðferðir utan þjóðríkis.
Það var tilraun með kosningar á Netinu þar sem notendur þess gátu tekið þátt í kosn-
ingum um stjóm þess og gekk sú tilraun engan veginn upp. Þessi fyrirlestur var bæði
góð og skemmtileg tilbreyting frá hinum annars ágætu faglegu fyrirlestmm
Kynningar á gagnasöfnum
í tengslum við viðamiklar ráðstefnur sem IFLA er í dag iðulega boðið upp á kynning-
ar á rafrænu efni. Á ráðstefnunni í Berlín bauðst t.d. kynning á Web ofScience, Litera-
ture Online og Proquest, sem einmitt hafði nýlega komið fram með nýtt viðmót.
Á Hotel Inter-Continental var ítarleg kynning og fundir með framleiðendum Jstor.
Þar sem Viðskipta- og hagfræðideild Háskóla íslands hafði nýverið keypt aðgang að
efni þeirra á viðskiptasviði var upplagt að nýta þetta tilboð um að kynna sér gagna-
safnið. Veitt var gott yfírlitt yfír gagnasönf JStor og síðan ítarleg sýnikennsla á leitar-
29. árg. - 1. tbl. 2004 - bls. 55