Morgunblaðið - 13.01.2001, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
LÖGREGLAN á Höfn í Hornafirði
hóf í gærkvöldi yfirheyrslur yfir 25
ára gömlum karlmanni sem grunað-
ur er um að hafa kveikt í í bænum
Hvalnesi í Lónssveit í gærmorgun.
Húsið er um 200 fermetrar að stærð
á tveimur hæðum. Bifreið í eigu
mannsins fannst mikið skemmd utan
vegar nokkra kílómetra frá Hvalnesi
að sögn sýslumannsins á Hornafirði.
Björgunarsveitir og lögregla leit-
uðu mannsins í gær.
Faldi sig í útihúsum
Maðurinn gaf sig fram við bónd-
ann á Reyðará um kl. 15.30 í gær en
þar hafði hann falið sig í útihúsum.
Björgunarsveitarmenn höfðu leitað
hans þar en ekki fundið, en felustað-
ur mannsins mun hafa verið afar
góður. Bóndinn á Reyðará hringdi í
lögregluna á Höfn sem kom og hand-
tók manninn.
Hann hefur áður hlotið dóma fyrir
íkveikju á Önundarfirði og í verslun
á Hornafirði.
Tilkynnt var um brunann til lög-
reglunnar á Höfn klukkan rúmlega
sjö í gærmorgun. Slökkvilið á Höfn
fór á staðinn en þá var húsið, sem var
timburhús, alelda og ekki varð við
neitt ráðið. Húsið sem brann er gam-
alt sveitabýli sem notað var sem
sumarbústaður og var nýbúið að
gera það upp. Húsið var mannlaust
og er gjörónýtt.
Jörðin er í eigu hlutafélags og einn
af eigendunum er Sigurður Þórodds-
son lögmaður. Félagið var nýbúið að
gera upp húsið. Sigurður segir að
allt innbú hússins hafi verið endur-
nýjað því maðurinn, sem grunaður
er um íkveikjuna, hafi brotist inn í
húsið fyrir einu ári og eyðilagt
innbúið. Þá varð mikið tjón. Sigurð-
ur segir að félagið sé að einhverju
leyti tryggt fyrir tjóninu en bruna-
bótamat hússins er gamalt.
Íbúðarhúsið á Hvalnesi eyðilagðist í eldinum.
Handtek-
inn grun-
aður um
íkveikju í
Hvalnesi
SKRIFAÐ var undir nýjan kjara-
samning í gærmorgun milli félaga
starfsmanna hjá Íslenska álfélaginu
í Straumsvík og Samtaka atvinnu-
lífsins en að samningnum koma átta
stéttarfélög. Samningurinn kveður á
um 21% hækkun launa á samnings-
tímanum, en auk þess var samið um
nýja launaþætti sem gætu gefið
starfsmönnum allt að 10–15% viðbót-
arhækkanir. Haldnir voru um 50
samningafundir frá því í lok septem-
ber sl., en viðræðunum var ekki vís-
að til meðferðar hjá ríkissáttasemj-
ara.
Samningurinn gildir í fjögur ár,
frá 1. desember árið 2000 til 30. nóv-
ember árið 2004. Þetta er lengsti
samningur sem nokkru sinni hefur
verið gerður hjá fyrirtækinu. Hann-
es G. Sigurðsson, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnulífs-
ins, segir það afar mikilvægt fyrir
fyrirtækið að fá rekstraröryggi til
svo langs tíma. Hann segir að starfs-
menn njóti þess í launahækkunum
að samningstíminn sé svo langur.
Því til viðbótar var samið um
nokkra nýja
launaþætti sem
gætu gefið
starfsmönnum
færi á allt að
10–15% viðbót-
arhækkunum,
án þess að auka
kostnað sam-
svarandi hjá
fyrirtækinu,
þar sem ýmis
útgjöld lækka
ef markmiðin
nást. Að sögn Hannesar er hér fyrst
og fremst um að ræða tvo nýja bón-
usa þar sem hagsmunir fyrirtækis-
ins og starfsmanna fara saman. Ann-
ar bónusinn heitir öryggis- og
umgengnisbónus, sem að sögn
Hannesar er nokkuð úthugsaður og
byggist á því að starfsmenn beri allt-
af persónulegar hlífar og fylgi ör-
yggis- og umgengnisreglum.
„Þetta ætti að koma í veg fyrir
slys og brunatjón og minnka bruna-
hættu og það gætu sparast nokkrar
fjárhæðir af þessum völdum ef
ástandið í þess-
um efnum
batnar. Þetta
verður byggt á
úrtakskönnun-
um og allvís-
indalega að
þessum þætti
staðið.“
Í öðru lagi er
um að ræða
nýtingar- og
gæðabónus, en
þar er árangur
metinn út frá reynslu fyrri ára.
Hannes segir að menn renni nokkuð
blint í sjóinn hvað varðar launa-
hækkanir og kostnaðarlækkanir hjá
fyrirtækinu, en í því ætti að geta
náðst jafnvægi. „Þetta mun örugg-
lega leiða til bætts rekstrar og meira
öryggis. Og ég held að báðir aðilar
megi vel una við þessa niðurstöðu.“
Bónusar vega upp
samningstímann
Gylfi Ingvarsson, sem situr í
samninganefnd starfsmanna, sagði
að menn hefðu áhyggjur af nokkrum
atriðum í samningnum, þar á meðal
lengd samningstímans. „Við erum
minnugir þess hvað gerðist á síðasta
samningstímabili. Við erum með
fastlaunasamning og það var launa-
skrið á almennum markaði sem við
fylgdum ekki. Þá voru uppsagnir á
síðasta tímabili sem menn voru
ósáttir við. En það er horft til þess að
menn hafi lært af reynslunni og að
önnur samskipti verði í náinni fram-
tíð.“
Gylfi segir að væntingar til bónusa
og að þeir skili sér hafi vegið upp á
móti lengd samningstímans, enda
séu þá meiri líkur á því að menn
haldi í við hugsanlegt launaskrið á
almennum markaði.
Þá sagði Gylfi að gerðar hefðu ver-
ið mikilvægar breytingar varðandi
starfsaldurshækkanir sem ætlað er
að koma til móts við nýja starfs-
menn, enda hafi verið mikil hreyfing
á mannskap og margir staðið stutt
við.
Atkvæðagreiðslu um samninginn
verður lokið föstudaginn 19. janúar.
Nýr samningur starfsmanna við ÍSAL var undirritaður í gær
Launahækkanirnar á
samningstímanum 21%
FJÁRMÁLARÁÐHERRA gagn-
rýnir málflutning Samtaka iðnaðar-
ins í kjölfar útboðs Ríkiskaupa í við-
gerð á tveimur varðskipum
Landhelgisgæslunnar. Samtökin,
ásamt Félagi járniðnaðarmanna,
hafa farið þess á leit við stjórnvöld að
þau beiti sér fyrir því að viðgerðin á
skipunum fari fram hjá íslenskum
skipasmíðastöðvum en lægstu tilboð
í verkið komu frá Póllandi og Spáni.
Geir H. Haarde segir við Morgun-
blaðið, þegar hann er spurður um
viðbrögð vegna málsins, að benda
megi á að Samtök iðnaðarins hafi
gengið hvað lengst í umræðunni um
inngöngu í Evrópusambandið og að
Íslendingar eigi þar með að undir-
gangast evrópskar reglur. Menn geti
ekki bæði haldið og sleppt, með því
að biðja stjórnvöld um að víkja síðan
frá reglum Evrópska efnahagssvæð-
isins, EES.
Valgerður Sverrisdóttir iðnaðar-
ráðherra sagði við Morgunblaðið í
vikunni að sá möguleiki kæmi til
greina að breyta t.d. útboðsgögnum
þannig að þau væru öll á íslensku,
líkt og Danir hefðu gert. Fjármála-
ráðherra, sem fer með málefni Rík-
iskaupa, segir að ekki sé hægt að
breyta útboðsreglunum í einu vet-
fangi. Þær byggist á reglum Evr-
ópska efnahagssvæðisins, EES, og
stjórnvöld hafi engar heimildir til að
víkja frá þeim reglum.
„Ef ekki er farið eftir þessum
reglum eiga menn yfir höfði sér að-
gerðir af hálfu Eftirlitsstofnunar
EFTA. Spurningin í þessu máli er
fyrst og fremst sú hvernig vinna eigi
úr tilboðunum í varðskipin og hvort
eitthvað svigrúm sé eftir að loknu út-
boði. Málið snýst um hvort réttlæta
megi það að íslenskar skipasmíða-
stöðvar taki verkefnið að sér innan
ramma útboðsins. Þannig er heimilt
að reikna með kostnaði sem hlýst af
því að sigla skipunum milli landa.
Skoða þarf alla slíka þætti og mér
skilst að verið sé að kanna tilboðin á
grundvelli reglnanna og út frá ýms-
um sjónarmiðum, íslenskum hags-
munum þar á meðal,“ segir Geir.
Dómsmálaráðherra segir
málið vera vandasamt
Sólveig Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra, sem
Landhelgisgæslan heyrir undir,
segir í samtali við Morgunblaðið að
eðlilegt sé í þessu útboði vegna varð-
skipanna að skoða flutnings- og eft-
irlitskostnað í erlendum tilboðum við
samanburð við önnur tilboð.
„Hér er um vandasamt mál að
ræða. Auðvitað viljum við öll að ís-
lensk iðnfyrirtæki og verktakar séu
samkeppnisfær og fái sem stærstan
hlut þeirra verka sem hið opinbera
kaupir. Ég hef því skilning á þeim
sjónarmiðum sem færð eru fram af
íslenska iðnaðinum,“ segir Sólveig
en hún átti fund með fulltrúum iðn-
aðarins í síðustu viku. Hún bendir á
að útboðsreglur séu miðaðar við að
sem mest samkeppni ríki á markaðn-
um. Verð vöru og þjónustu, sem
keypt sé í þágu skattgreiðeinda, sé
þá eins lágt og mögulegt er.
„Til viðbótar við íslenskrar reglur
um opinber útboð þarf að taka tillit
til reglna í EES-samningnum og frí-
verslunarsamningnum sem Ísland er
aðili að. Hins vegar verðum við að
tryggja að íslensk fyrirtæki standi
ekki verr að vígi en önnur og njóti
þess hagræðis sem viðskipti við þau
hafa upp á að bjóða fram yfir hin er-
lendu,“ segir Sólveig.
Ríkiskaup vinna nú að því að bera
saman tilboðin sem bárust í útboðinu
vegna fyrirhugaðra breytinga á
tveimur varðskipum. Sólveig segir
að svo virðist sem kostnaður, sam-
kvæmt tilboðunum, sé yfirleitt hærri
en ætlað var þegar ráðið var í útboð-
ið. Það kunni að leiða til samdráttar í
framkvæmdunum, sem skipt var í
fjóra þætti. Samkvæmt upplýsingum
frá Ríkiskaupum er niðurstaðna að
vænta eftir helgi í þessu máli.
Fjármálaráðherra um kröfur Samtaka iðnaðarins um smíði varðskips
Menn geta
ekki bæði hald-
ið og sleppt
BISKUP Íslands, Karl Sigur-
björnsson, vígir á morgun Salóme
Huld Garðars-
dóttur til
kristniboðs-
starfa á vegum
Sambands ís-
lenskra kristni-
boðsfélaga.
Heldur hún til
Kenýju á mið-
vikudag og byrj-
ar þar á námi í
svahili.
Vígsluathöfn-
in fer fram í
guðsþjónustu í Dómkirkjunni í
Reykjavík sem hefst klukkan 11.
Biskup prédikar í guðsþjónustunni
en vígsluvottar eru Jónas Þórisson,
formaður SÍK, Birna G. Jónsdóttir,
sem lengi hefur starfað í Eþíópíu,
Skúli Svavarsson, framkvæmda-
stjóri SÍK og sr. Kjartan Jónsson
en hann starfaði um árabil í Ke-
nýju.
Salóme Huld lauk kennaraprófi
frá Háskólanum á Akureyri síðast-
liðið vor og hefur í haust stundað
nám við skóla norska lútherska
kristniboðssambandsins í Osló í
Noregi.
Sinnir fyrst starfi
meðal kvenna
„Ég byrja á verkefni í Pókothér-
aði í vesturhluta landsins og kem
einkum til með að sinna starfi með-
al kvenna,“ sagði Salóme Huld í
samtali við Morgunblaðið. Hún
kvaðst hafa allgóða hugmynd um
hvað biði hennar úti en árið 1997
var hún í hópi ungmenna sem
heimsóttu starfssvæði SÍK til að
kynna sér störf kristniboða þess.
„Ég er því búin að kynna mér svo-
lítið um starfið og menningu þjóð-
arinnar og ég byrja á að fara í
tveggja til fjögurra mánaða nám í
svahili sem er grundvöllur fyrir því
að geta starfað í landinu,“ segir
Salóme Huld ennfremur.
Þrír kristniboðar eru nú við störf
í Kenýju og einn í Eþíópíu. SÍK
styður einnig fjárhagslega gerð
kristnilegs útvarpsefnis sem sent
er til Kína. Salóme Huld verður
kvödd á samkomu í húsi KFUM og
K við Holtaveg kl. 17 á morgun og
mun hún flytja ávarp þar.
Vígð til
kristni-
boðsstarfa
á morgun
Salóme Huld
Garðarsdóttir