Morgunblaðið - 13.01.2001, Page 30

LISTIR
30 LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Vandaðar og vel skipu-
lagðar 4ra-5 herbergja
íbúðir á góðum stað í
Reykjavík til sölu.
Íbúðirnar eru með stór-
um svölum á móti
suðri, þvottahús í íbúð-
inni, rúmgott baðher-
bergi, stór barnaher-
bergi, rúmgott eldhús
og fallegt útsýni.
Upplýsingar í síma
896 1606 og 557 7060
MYNDLISTARMAÐURINN Anna
Jóhannsdóttir, Anna Jóa, opnar sýn-
ingu á málverkum í dag, laugardag,
kl. 14 í Listasafni ASÍ við Freyjugötu.
Auk þess sýnir Anna vatnslitamynd-
ir, teikningar og myndbandsverk.
Verkin voru unnin á sl. 2 árum en
auk þess hefur Anna tekið virkan þátt
í menningarárinu og má þar nefna
þrjú gróðurhús með grænmetisskúlp-
túrum á Lækjartorgi og ljósgjörning í
Elliðaánum í tengslum við ljósahátíð í
nóvember sl., glímugjörning á fram-
hlið Háskóla Íslands í október og mál-
aða skúlptúra við Ljósafossvirkjun í
sumar.
Að sögn Önnu voru málverkin, líkt
og þrívíðu verkin sem hún vann á
árinu, unnin út frá hugmyndum um
birtingarform orku sem hreyfingar.
Í garðgalleríinu „Yfir vegginn“ sem
er á Laufásvegi 62, gefur að líta verk-
ið (T) Aflstöðvar, sem sýnt var við
Ljósafossvirkjun, líti vegfarendur yf-
ir garðvegginn.
Sýningin stendur til 28. janúar og
er opin alla daga nema mánudaga kl.
14–18.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Myndlistarkonan Anna Jóa í Listasafni ASÍ.
Anna Jóa sýnir í
Listasafni ASÍ
Í BAKSAL Gallerís Foldar, Rauð-
arárstíg 14–16, verður opnuð sýning
í dag, laugardag, kl. 15, sem hefur yf-
irskriftina Íslensk myndlist um alda-
mót: Fjársjóður nútímans.
Sýningin var fyrst sett upp í húsa-
kynnum Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í
Washington og eiga eftirtaldir lista-
menn verk á sýningunni: Bragi Ás-
geirsson, Daði Guðbjörnsson, Guð-
björg Lind Jónsdóttir, Guðrún
Kristjánsdóttir, Karólína Lárusdótt-
ir, Pétur Gautur Svavarsson, Soffía
Sæmundsdóttir, Tryggvi Ólafsson
og Þorgerður Sigurðardóttir.
Verk eftir þrjá skúlptúrista og
einn textíllistamann, sem þátt tóku í
sýningunni í Washington, eru til sýn-
is í fremra rými gallerísins. Þeir eru
Guðrún Halldórsdóttir, Ingibjörg
Styrgerður Haraldsdóttir, Kristín
Guðjónsdóttir og Magnús Þorgríms-
son.
Sýningin Icelandic Art 2000: Mod-
ern Treasures var opnuð í sýning-
arsal Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (The
International Monetary Fund) í
Washington í október sl. Sýningin
var samstarfsverkefni sendiráðs Ís-
lands í Bandríkjunum, Landafunda-
nefndar, Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
og Gallerís Foldar. Hún var haldin í
tengslum við hátíðahöld vegna 1000
ára afmælis landafunda.
Listafólkið var valið með það í
huga að gefa gott yfirlit yfir það sem
helst er að gerast í íslenskri myndlist
um þessar mundir. Sýningarstjóri
var Elínbjört Jónsdóttir.
Sýningin í Galleríi Fold stendur til
28. janúar og er opin daglega frá kl.
10–18, laugardaga til kl. 17 og sunnu-
daga frá kl. 14–17.
Íslensk myndlist um aldamót
Morgunblaðið/Þorkell
Elínbjört Jónasdóttir sýningarstjóri kemur hér fyrir mynd Daða Guð-
björnssonar, Gullaugað, í sýningarsal Gallerís Foldar.
ANNA Margrét Guð-
jónsdóttir hefur verið
ráðin menningarfull-
trúi á skrifstofu menn-
ingarmála hjá Reykja-
víkurborg frá 22.
janúar nk. Menningar-
fulltrúi er aðstoðar-
maður og staðgengill
menningarmálastjóra,
Signýjar Pálsdóttur,
sem hefur heildarum-
sjón með menningar-
málum á vegum
Reykjavíkurborgar og
samvinnu hennar í
menningarmálum við
aðra aðila.
Meðal verkefna sem
menningarfulltrúi mun annast er
umsjón með þróunarverkefnum á
sviði menningartengdrar ferðaþjón-
ustu, einkum í Viðey og öðrum eyj-
um á Sundunum, umsjón með kynn-
ingu á menningarstarfi borgarinnar
auk annarra verkefna
á sviði menningarmála
hjá Reykjavíkurborg.
Anna Margrét er
fædd 1. júní 1961. Hún
lauk prófi í landafræði
og uppeldis- og
kennslufræðum frá
Háskóla Íslands. Auk
kennslu hefur hún
starfað sem ferða-
málafulltrúi Vest-
fjarða, ferðamála-
fulltrúi Reykjavíkur-
borgar og verkefnis-
stjóri Þróunaráætl-
unar miðborgar. Hún
hefur setið í verkefn-
isstjórn Menningar-
nætur frá upphafi auk þess að tengj-
ast ýmsum verkefnum á sviði
menningarmála.
Anna Margrét er gift Þorgeiri
Ólafssyni listfræðingi og eiga þau
samtals fimm börn.
Ráðin menningar-
fulltrúi í Reykjavík
Anna Margrét
Guðjónsdóttir
SÖNGSETUR Estherar
Helgu er að hefja vorönn sína,
að þessu sinni bæði í Reykja-
vík og Grindavík.
„Kórar á vegum Söngset-
ursins eru Regnbogakórinn í
Reykjavík, en fyrirhugað er
að stofna kammerhóp út frá
honum, og Brimkórinn í
Grindavík. Út frá Brimkórn-
um er verið að stofna ung-
lingadeild kórsins en þeir hafa
verið mjög áhugasamir um
þátttöku í þessu starfi og
einnig kammerkór Brimkórs-
ins en sérstök inntökupróf
verða í þann hóp,“ segir
stjórnandinn Esther Helga
Guðmundsdóttir.
Kórarnir verða með tón-
leika í Reykjavík og Grinda-
vík í apríl nk. og að þeim lokn-
um verður farið í kórferðalag
til Ungverjalands.
Kórar á
vegum Söng-
setursins
ÁÐUR en Austurríkismaðurinn
Werner Schwab (f. 1958) drakk sig í
hel á nýársmorgun 1994 hafði hann
skrifað fimmtán leikverk sem í dag
eru talin með fremstu verkum nú-
tímaleikritunar á þýskri tungu. Flest
þeirra eru rituð á frjósömu fjögurra
ára tímabili í lífi leikskáldsins og það
verk sem í gærkvöldi var frumsýnt á
Litla sviði Borgarleikhússins, Önd-
vegiskonur, var frumsýnt í Vín í
febrúar 1990 og fékk óblíðar viðtök-
ur. Á þeim rúma áratug sem síðan er
liðinn hefur Schwab þó verið tekinn í
sátt, verðlaunaður og viðurkenndur
sem eitt fremsta leikskáld sinnar
kynslóðar og mikill endurnýjunar-
maður þýskrar tungu. Það er því
ánægjulegt að sjá þetta umdeilda og
ögrandi verk fært upp í Borgarleik-
húsinu í frábærri þýðingu Þorgeirs
Þorgeirsonar.
Leikurinn gerist í eldhúsi Ernu
(Hanna María Karlsdóttir) sem er
örorkubótaþegi og einstæð móðir
fertugs sonar, Herrmanns, sem
stundar drykkju af kappi og hrellir
móður sína. Í heimsókn hjá Ernu eru
þær Gréta (Margrét Helga Jóhanns-
dóttir) örorkubótaþegi sem man sinn
fífil fegri og Mæja (Sigrún Edda
Björnsdóttir) sem losar stíflur úr
klósettum ríka fólksins – og notar
aldrei hanska. Verkið lýsir samskipt-
um þessara þriggja lánlitlu kvenna,
lífsbaráttu þeirra, draumum og
blekkingum. Samtöl kvennanna
spinnast áfram í kringum þríheilagt
þema: trú, kynlíf og skít – og í texta
verksins eru þessi umræðuefni út-
færð á hinn fjölbreytilegasta máta
og þanin til hins ýtrasta.
Snorri Freyr Hilmarsson, sem sér
um leikmynd og búninga, og Ólafur
Örn Thoroddsen, sem sér um hljóðið,
hafa búið verkinu viðeigandi um-
gjörð. Þeir leika sér með táknrænar
skírskotanir verksins, bæði jarð-
neskar og trúarlegar. Klóakrör
liggja utan á veggjum allt umhverfis
sviðið og öðru hverju má heyra
vatnsnið og frárennslishljóð (þegar
sturtað er niður) sem nokkurs konar
„undirspil“ við textann. Öll hönnun
hljóða og tónlistar sýningarinnar er
sérlega vel unnin og jók mjög á
áhrifamátt textans sem er einstak-
lega vel saminn og þéttur og rambar
stöðugt á mörkum kómedíu og
tragedíu. Leikmyndin er reyndar
færð út fyrir salinn: áhorfandinn er
leiddur langa leið – upp og niður
tröppur – áður en hann kemst inn í
salinn; inn í kjallaratilveru persón-
anna.
Viðar Eggertsson leikstjóri hefur
unnið meistaralega sýningu úr þessu
ögrandi og á köflum vægast sagt frá-
hrindandi leikverki. Hann keyrir
upp kómedíuna á völdum köflum svo
að úr verður stórkostlegur farsi, en
dregur einnig skýrt fram þann
mannlega harmleik sem býr í verk-
inu. Viðar nýtir trúarlegar skírskot-
anir verksins til fullnustu og er
„lokaræða“ Mæju gott dæmi um það.
Hún sem hefur fórnað sér til að
hreinsa upp allan þann saur sem frá
manneskjunum kemur, birtist okkur
í Messíasarlíki með ógnvænlegan
boðskap – og endalokin eru óvænt,
en engu að síður óhjákvæmileg.
Þær Hanna María, Margrét Helga
og Sigrún Edda sanna hér svo ekki
verður um villst að þær eru í hópi
allra bestu leikkvenna landsins og
hver um sig nær slíkum tökum á
sinni persónu að aðdáun vekur. Hlut-
verkin eru öll ótrúlega krefjandi;
persónurnar þrjár eru inni á sviðinu
allan tímann; allar eru þær stöðugt í
sviðsljósinu svo að segja og samleik-
ur þeirra þriggja er í einu orði sagt
frábær, allt frá byrjun til enda. Þær
eiga mikið lof skilið fyrir frammi-
stöðu sína.
Það má kallast viðeigandi að þessi
fyrsta frumsýning nýrrar aldar sé á
verki sem á ótrúlega magnaðan hátt
sýnir okkur bakhlið tuttugustu ald-
arinnar; aldar framfara, velferðar og
ofgnóttar vestræns samfélags. Hér
er líkið í lestinni dregið fram og blas-
ir hlífarlaust við. Spurningin er bara
hvort við þolum þennan sannleika.
„Maður á að geta
þolað sannleikann“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
„Þær Hanna María, Margrét Helga og Sigrún Edda sanna hér svo ekki
verður um villst að þær eru í hópi allra bestu leikkvenna landsins.“
LEIKLIST
L e i k f é l a g
R e y k j a v í k u r
Höfundur: Werner Schwab. Íslensk
þýðing: Þorgeir Þorgeirson. Leik-
stjóri: Viðar Eggertsson. Leikarar:
Hanna María Karlsdóttir, Margrét
Helga Jóhannsdóttir og Sigrún
Edda Björnsdóttir. Leikmynd og
búningar: Snorri Freyr Hilm-
arsson. Leikgervi: Sigríður Rósa
Bjarnadóttir. Lýsing: Elfar Bjarna-
son. Hljóð: Ólafur Örn Thoroddsen.
Litla svið Borgarleikhússins
12. janúar 2001.
ÖNDVEGISKONUR
Soff ía Auður Birgisdótt ir