Morgunblaðið - 02.02.2001, Blaðsíða 36

FJÖLMIÐLUN
36 FÖSTUDAGUR 2. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
DAGBLAÐIÐ The Orange County
Register og fleiri dagblöð í Kali-
forníu komust að því 1995, að unnt
væri að lækka rafmagnsreikning-
inn verulega. Það gátu þau gert
með því að skuldbinda sig til að
rjúfa strauminn alveg kæmi til al-
varlegs raforkuskorts og skömmt-
unar. Á sínum tíma þótti þetta al-
veg fundið fé en nú er komið dálítið
annað hljóð í strokkinn.
Ráðamenn á blaðinu, því 28.
stærsta í Bandaríkjunum, naga sig
nú í handarbökin yfir ákvörðuninni
1995 en hún á líklega eftir að kosta
það tugmilljónir íslenskra króna.
„Þetta er alger martröð,“ segir
Tom Grochow, einn stjórnenda
blaðsins, en enginn vegur er að
segja samningnum upp.
Rafmagnsveiturnar Southern
California Edison skipuðu blaðinu
að rjúfa strauminn 17 sinnum á síð-
asta ári og 12 sinnum aðeins í janú-
ar á þessu ári. 1999 gerðist það að-
eins tvisvar sinnum.
Menn komust náttúrulega fljótt
að raun um það, að nú á dögum er
ekki unnt að gefa útblað án þess að
hafa rafmagn, og þess vegna hefur
verið gripið til þess ráðs að slökkva
á loftkælingunni og sex af sjö lyft-
um en ekki að öðru leyti. Það var að
sjálfsögðu brot á samningnum og
því þurfti blaðið að borga 100 sinn-
um meira fyrir rafmagnið en ella.
Eigendur Registers eru nú að
velta fyrir sér kaupum á rafstöð en
þá þarf að endurnýja rafkerfið í sex
hæða háu húsinu og það getur tekið
margar vikur.
Los Angeles Times á einnig við
þetta sama vandamál að glíma í
einni af þremur prentsmiðjunum
en þar er þó vararafstöð, sem unnt
er að grípa til þegar í nauðirnar
rekur. The Press-Enterprise í Riv-
erdale hefur enn sem komið er
sloppið við skömmtun af þessu tagi
en þar eru menn þó við öllu búnir.
Hefur öllu starfsfólkinu verið af-
hent vasaljós og kennt að yfirgefa
bygginguna skipulega verði raf-
magnið tekið af.
Rafmagnsleysið
bitnar á blöðunum
Reuters
Verkamaður vinnur á jarðarberjaakri undir rafmagnslínum í Carlsbad í Kaliforníu. Orkukreppan
þar hefur meðal annars bitnað á fjölmiðlum.
Mannaskipti á
Dagens Nyheter
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
ENN einn yfirmaðurinn hefur lát-
ið af störfum á Dagens Nyheter,
að þessu sinni vegna deilna um
stjórnmálatengsl hans. Anders
Johnson, stjórnmálaritstjóri blaðs-
ins og einn leiðarahöfunda þess, sá
sig í síðustu viku knúinn til að láta
af störfum vegna óánægju með
tengsl hans við Þjóðarflokkinn
sænska auk þess sem efasemd-
araddir um blaðamennskuhæfi-
leika Johnsons þögnuðu ekki.
Johnson sagði í samtali við
Svenska dagbladet í síðustu viku
að sér hefði ekki verið vært lengur
á blaðinu vegna andstöðu sumra
samstarfsmanna sinna. Þeir voru
einkum ósáttir við tengsl hans við
Þjóðarflokkinn og áætlanir um að
ráða Carl Hamilton, fyrrverandi
þingmann flokksins, til starfa á
Dagens Nyheter. Johnson kvaðst
því hafa ákveðið að hætta þrátt
fyrir að hann hefði notið stuðnings
aðalritstjóra blaðsins og stjórnar
þess.
Þá bætti ekki úr skák að John-
son hefur ekki reynslu sem blaða-
maður, nokkuð sem hann viður-
kennir að hafi háð sér í starfi. „Ég
hef auðvitað orðið fyrir vonbrigð-
um með að ég skyldi ekki geta
leyst allt af hendi og skort minn á
stjórnunarhæfileikum,“ sagði
hann.
Johnson, sem kom til starfa sl.
sumar, kvað ýmislegt hafa farið
öðru vísi en ætlað var, sér hefði
t.d. ekki tekist það ætlunarverk
sitt að hressa upp á leiðarasíðuna,
gera umfjöllun hennar beittari og
gamansamari. Þvert á móti hefðu
skrif hans orðið alvarlegri eftir því
sem leið á starfið vegna þess óör-
yggis og reynsluleysis sem háði
honum í byrjun.
Leiðarahöfundurinn fyrrverandi
segist eigi að síður munu sakna
starfsins mjög, einkum þess að sjá
ekki lengur eigin leiðara á prenti.
Blaðamenn Dagens Nyheter telja
hann hins vegar hafa gert rétt í
því að viðurkenna að hann hafi
ekki ráðið við starfið, auk þess
sem athyglin hafi verið farin að
beinast meira að pólitískum skoð-
unum hans en blaðinu sjálfu.
Ekki eru nema nokkrar vikur
síðan tímaritið Vision upplýsti að
textahöfundur á auglýsingastofu
hefði skrifað stefnuyfirlýsingu
blaðsins og varð það að biðjast af-
sökunar. Fyrir rúmu hálfu ári lét
menningarritstjóri Dagens Nyhe-
ter, Ingrid Elam, af störfum vegna
óánægju með minna vægi menn-
ingardeildarinnar í ritstjórn blaðs-
ins. Hún tók við af Arne Ruth sem
hætti vegna óánægju með eigna-
samþjöppun Bonnier-fjölskyldunn-
ar í fjölmiðlaheiminum en Bonnier
er stærsta fjölmiðlafyrirtæki
Norðurlanda og á m.a. Dagens
Nyheter.
Farsíma-
gátt inn á
Netið
UM næstu mánaðamót munu
Aftonbladet sænska og Svenska
Dagbladet nota sms-kerfið til að
opna farsímagátt inn á Netið.
Þar verður boðið upp á almenn-
ar fréttir, íþróttafréttir, kaup-
hallartíðindi og skemmtiefni.
Þetta verður fyrsta samstarfs-
verkefni dagblaða innan Schib-
sted-samsteypunnar. Schibsted
Telecoms eða Inpoc.se mun
bjóða upp margvíslega þjónustu
í gegnum farsíma eða eins og
Hörður Bender, aðstoðarfor-
stjóri, segir, stendur til að „gera
farsímana innihaldsríkari“.
Byrjað var að undirbúa þetta í
haust er leið þegar starfsmenn á
hinum nýju miðlum blaðanna
komu saman til skrafs og ráða-
gerða. Svenska Dagbladet á t.d.
að vera með fjármálatíðindi,
fréttir úr atvinnu- og efnahags-
lífinu, almennar fréttir og um
menningu og listir. Aftonbladet
verður aftur mest með íþrótta-
fréttir og léttara efni. Inpoc.se
verður fjármagnað með venju-
legum netauglýsingum en þó
fyrst og fremst með áskrift að
hinni ýmsu sms-þjónustu.
Mats Ericsson hjá Aftonblad-
et segir, að vandamálið í Svíþjóð
sé hins vegar, að sænsku síma-
félögin neita að annast inn-
heimtu fyrir aðra eins og gert er
í Noregi. Því verði að finna ann-
að greiðslufyrirkomulag.
ÞÝSKI stjórnalagadómstóllinn
komst að þeirri niðurstöðu fyrir viku
að ekki bæri að afnema bann við
sjónvarpsmyndavélum í réttarsöl-
um. Þýskir stjórnmálamenn hafa
fagnað þessari niðurstöðu og vísa til
þess að þar með hafi verið útilokað
að uppákomur á borð við réttarhöld-
in yfir O.J. Simpson í Bandaríkjun-
um verði í þýskum réttarsölum.
Úrskurður dómstólsins var lesinn
upp í beinni sjónvarpsútsendingu, en
þýsk lög leyfa aðeins beinar útsend-
ingar þegar æðsti dómstóll landsins
kveður upp úrskurði, ekki á öðrum
dómstigum.
Átta dómarar kváðu upp úrskurð-
inn og voru fimm sammála um að
bannið, sem sett var fyrir 37 árum,
væri enn nauðsynlegt, meðal annars
til að vernda aðila að réttarhöldum
og tryggja sanngjarna meðferð mála
án óþarfra utanaðkomandi áhrifa.
Hans-Jürgen Papier, varaforseti
réttarins, sagði að dómsmál ættu
ekki að vera skemmtun fyrir al-
menning: „Réttarhöld eru opin al-
menningi, en þau fara ekki fram með
almenning í huga.“
Vildu sjónvarpa frá
réttarhöldunum yfir Krenz
Sjónvarpsfréttastöðin n-tv höfðaði
málið og vildi fá að sjónvarpa frá
réttarhöldunum yfir Egon Krenz,
síðasta leiðtoga Austur-Þýskalands,
sem var dæmdur fyrir að gefa skip-
anir, sem leiddu til þess að landa-
mæraverðir skutu borgara þegar
þeir reyndu að flýja yfir Berlínar-
múrinn.
Talsmenn stöðvarinnar kváðust
ekki vilja ala á æsifréttamennsku,
heldur aðeins sýna frá réttarhöldum
í málum, sem snerust um almanna-
hag.
„Ég hef alltaf sagt að ég hef ekki
áhuga á að sýna frá skilnaðarréttar-
höldum,“ sagði Karl-Ulrich Kuhlo,
formaður n-tv og bætti við að rásin
væri alvarleg fréttastöð og ætlunin
væri ekki að sökkva sér ofan í einka-
mál fólks. Þjóðverjar hafa undanfar-
ið fengið smjörþefinn af því hvernig
slíkt fer fram í Bandaríkjunum. Í
byrjun janúar tóku dómstólar í
Miami í Flórída fyrir forræðisdeilu
tennisstjörnunnar Boris Beckers og
konu hans Barböru og auglýstu þá
nokkrar stöðvar beinar útsendingar.
Myndavélabannið var sett árið
1964 á þeirri forsendu að það hefði
áhrif á hlutleysi þátttakenda í rétt-
arhöldum ef þeir yrðu „heftir af óút-
reiknanlegum og ósýnilegum áhorf-
endum“.
Þrátt fyrir niðurstöðu stjórnlaga-
dómstólsins kváðust ráðamenn n-tv,
sem að hluta er í eigu CNN, sjá for-
sendu fyrir því að knýja fram und-
anþágu. Kuhlo kvaðst vona að sér
tækist að koma því til leiðar að sýna
mætti frá því þegar úrskurðir væru
kveðnir upp á æðstu dómstigum og
frá lokum málflutnings og dómsupp-
kvaðningu á öðrum dómstigum.
Annað fjölmiðlaumhverfi
í Þýskalandi
Siegfried Weischenberg, formað-
ur Þýska blaðamannafélagsins og
prófessor í blaðamennsku, kvaðst sjá
fyrir sér að nýir fjölmiðlar á borð við
netið myndu sennilega þrýsta á
stjórnlagadómstólinn um að taka
málið fyrir að nýju.æ Weischenberg
er hins vegar ekki talsmaður þess að
opna réttarhöld að öllu leyti fyrir
fjölmiðlum og ber því við að í Þýska-
landi sé umhverfi fjölmiðla mjög frá-
brugðið því, sem annars staðar ger-
ist. Þar í landi fái margar
sjónvarpsstöðvar styrki af al-
mannafé og lúti fyrir vikið ströngum
reglum. Auk þess leggi stjórnarskrá-
in um fram allt áherslu á gildi mann-
legrar reisnar, þar á meðal málfrelsi.
„Ég held að í Þýskalandi sé annar
skilningur á því hvað er „opinbert“
en í Bandaríkjunum,“ sagði Weisc-
henberg. „Árangursrík eftirsókn eft-
ir gildum dómi er æðsta gildið.“
Stjórnlagadómstóll Þýskalands
Engar mynda-
vélar í dómsali
Berlín. AP.