Morgunblaðið - 23.06.2001, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
RÁÐSTEFNU um sjálfbæra nýt-
ingu og verndun auðlinda Norður-
Atlantshafsins lauk í Færeyjum í
gær, en hana sátu Siv Friðleifs-
dóttir umhverfisráðherra og Árni
M. Mathiesen, sjávarútvegsráð-
herra. Megintilgangur ráðstefnunn-
ar var að stefna saman fulltrúum
þeirra þjóða við Norður-Atlants-
hafið, sem byggja afkomu sína að
verulegu leyti á auðlindum hafsins.
Í þeim tilgangi var sérstaklega ósk-
að eftir þátttöku strandsvæða Kan-
ada og Skotlands, Nýfundnalands,
Labrador og Hjaltlands.
Siv Friðleifsdóttir segir mikil-
vægt að auka samstarf milli þjóða
og samfélaga í kringum Norður-
Atlantshafið, en gífurlegir hags-
munir séu fólgnir í því að verja haf-
ið með öllum ráðum gegn mengun.
Hún segir mörg brýn mál er varða
nýtingu hafsins og sjávarauðlinda á
sjálfbæran hátt hafa verið rædd á
ráðstefnunni. Meðal annars var
fjallað um nýundirskrifaðan samn-
ing gegn notkun þrávirkra lífrænna
efna á borð við díoxín, PCB, DDT
og fleiri slík sem safnast upp í fitu-
vef dýra, en Siv segir mjög mik-
ilvægt að þessi samningur verði
fullgiltur sem fyrst. Þá var kjarn-
orkuverið í Sellafield og áhrif
geislamengunar í hafinu til um-
ræðu og hvalveiðar og réttur ríkja
til þess að nýta sjávarauðlindir sín-
ar á sjálfbæran hátt. „Rætt var um
mikilvægi þess að reyna að hafa
áhrif á umhverfisverndarhreyfing-
ar, sem hafa verið mótfallnar hval-
veiðum okkar. Sumar þessara
hreyfinga hafa snúist gegn hval-
veiðum á tilfinningalegum nótum
og verið að gefa fólki rangar upp-
lýsingar, fjöldi fólks trúir því að
ekki sé hægt að veiða hval með
sjálfbærum hætti, sem er algerlega
rangt. Við viljum reyna að upplýsa
þessar hreyfingar betur um hið
rétta ástand í hafinu varðandi hval-
veiðarnar,“ segir Siv.
Á ráðstefnunni var einnig mikið
rætt um mikilvægi þess að auka
þverfaglegar rannsóknir á vistkerfi
hafsins og að vísindasamstarf
þátttökulanda á þessu sviði verði
eflt.
Ráðstefnan í Færeyjum var sú
fyrsta sinnar tegundar en ákveðið
hefur verið að næsta ráðstefna
verði haldin árið 2003 á Hjaltlands-
eyjum.
Ráðstefna þjóða við Norður-Atlantshafið í Færeyjum um sjávarauðlindir
Sjálfbær nýting
og verndun auð-
linda efst á baugi
ALLS eru 52% landsmanna andvíg
áformum um myndum Norðlinga-
öldulóns, 35% eru fylgjandi en
13% hvorki fylgjandi né andvíg,
samkvæmt könnun sem Gallup
gerði fyrir Landvirkjun dagana 29.
maí til 12. júní sl.
Á hinn bóginn sögðust 36,4%
svarenda ekkert þekkja til áforma
um gerð Norðlingaöldulóns í
Þjórsá, 41,4% lítið, 19,2% nokkuð
og einungis 2,9% mikið.
Þá sögðust um 38% svarenda
hafa komið í Þjórsárver.
Þegar spurt var hvort það
myndi hafa áhrif á afstöðu viðkom-
andi ef Norðlingaöldulón væri for-
senda þess að álver á Grundar-
tanga yrði stækkað sögðu 78%
svarenda að það hefði engin áhrif.
Í könnuninni var spurt hvort
viðkomandi væri fylgjandi eða
andvígur að Norðlingaöldulón fari
í mat á umhverfisáhrifum og voru
87% því fylgjandi en einungis 5%
andvíg.
Úrtakið var 1.165 manna slembi-
úrtak úr þjóðskrá á aldrinum 18–
75 ára af landinu öllu og svöruðu
764 eða 67,9%.
52% andvíg
myndun
Norðlinga-
öldulóns
MORGUNBLAÐIÐ hefur undir
höndum lögfræðilega álitsgerð,
dagsetta 21. júní 2001, sem Hreinn
Loftsson hæstaréttarlögmaður tók
saman að beiðni fjögurra af fimm
stjórnarmanna í Lyfjaverslun Ís-
lands hf., starfsárið 2000–2001.
Spurningunni sem Hreini var fal-
ið að svara var sú hvort tekist hafi
bindandi samningur um kaup
Lyfjaverslunar Íslands á hlutabréf-
um í Frumafli með tveimur skjölum
frá janúar síðastliðnum.
Frá innihaldi skjalanna var
greint í Morgunblaðinu 15. júní.
Annað skjalið er minnisblað sem
allir fimm stjórnarmenn Lyfjaversl-
unar Íslands settu upphafsstafi sína
á og sem handskrifuð er á dagsetn-
ingin 23/01/01. Í því er kveðið á um
skilmála fyrir kaupum Lyfjaversl-
unar á hlutafé Frumafls. Hitt skjal-
ið er yfirlýsing, dagsett 24. janúar
2001, í tengslum við kaup Lyfja-
verslunar á öllu hlutafé í A. Karls-
syni hf. Undir yfirlýsinguna skrifa
fjórir stjórnarmenn í Lyfjaverslun,
Aðalsteinn Karlsson og Jóhann Óli
Guðmundsson, sem þá var stærsti
hluthafi í félaginu.
Niðurstaða Hreins Loftssonar er
eftirfarandi:
„Ekki verður séð, að með ofan-
greindum skjölum hafi komist á
bindandi samningur milli Lyfja-
verslunar Íslands hf. og hluthafa í
Frumafli hf.“
Gæta verður hagsmuna allra
hlutaðeigandi aðila
Röksemdir Hreins fyrir niður-
stöðunni eru eftirfarandi:
„Við túlkun gagna af þessu tagi
er fyrst skoðað hvort til staðar sé
yfirlýsing með skuldbindandi lof-
orði og hvort móttakandi yfirlýsing-
arinnar hafi samþykkt loforðið fyrir
sitt leyti. Oft getur verið erfitt að
henda reiður á þessu og þá getur
reynst nauðsynlegt að skoða stöðu
hvors aðila um sig, t.d. hvað hvor
þeirra mátti ætla um gildi minnis-
blaðsins og yfirlýsingarinnar, í því
máli sem hér er til umfjöllunar. Í
því efni ber einnig að hafa í huga
lögfestar efnisreglur laga um hluta-
félög nr. 2/1995 sem hafa áhrif á
túlkun þessara skjala. Þar skiptir
einna mestu máli hvaða reglur gilda
um hækkun hlutafjár þar sem
greiða á fyrir hlutabréfin í Frumafli
hf. á grundvelli hækkunarheimild-
ar, sem stjórn Lyfjaverslunar Ís-
lands hf. hefur skv. 2. mgr. 4. gr.
samþykkta félagsins. Rétt er að
minna á í því sambandi, að sömu
grundvallarsjónarmið eiga við um
hækkun hlutafjár og um stofnun
hlutafélags. Heimild stjórnar til
hækkunar má ekki nota með frjáls-
legum hætti heldur verður að
standa þannig að málum, að öruggt
sé, að raunveruleg fjárhagsleg
verðmæti komi inn í félagið. Gæta
verður hagsmuna allra hlutaðeig-
andi aðila, t.d. lánardrottna, og í því
tilviki sem hér um ræðir verður sér-
staklega að huga að hagsmunum
eldri hluthafa, en þeir hagsmunir
felast í því að eðlilegt jafnvægi sé á
milli þeirra verðmæta sem hluthaf-
ar hafa lagt inn í félagið og fengið
hlutabréf í því í staðinn.
Stjórn félagsins hefur heimild til
að greiða fyrir hlutabréfin í Frum-
afli hf., en í þeirri heimild felst ekki
sjálfdæmi um, með hvaða hætti þau
bréf eru metin heldur verður
stjórnin við beitingu heimildarinnar
að gæta framangreindra og fleiri
efnisreglna hlutafélagalaga.“
Niðurstaða Hreins Loftssonar er
ekki í samræmi við niðurstöðu
Magnúsar Thoroddsen, hæstarétt-
arlögmanns, í lögfræðilegri álits-
gerð sem hann tók saman fyrir
Lyfjaverslun Íslands og greint var
frá í Morgunblaðinu 16. júní síðast-
liðinn. Magnús komst að þeirri nið-
urstöðu að kominn hefði verið á
bindandi samningur um kaup
Lyfjaverslunar á hlutafé Frumafls.
Ekki kominn
á bindandi
samningur
Lögfræðileg álitsgerð Hreins Loftssonar hrl. vegna Lyfjaverslunar og Frumafls
ÞEGAR Hafrannsóknastofnun
kynnti niðurstöður sínar á dögunum
um sjávarafla á næsta fiskiveiðiári
kom í ljós að mikill niðurskurður
verður á aflaheimildum í hörpudiski.
Lagt er til að aflaheimildir verði
skertar úr 8.000 tonnum í 6.500 tonn
á næsta ári. Ráðherra hefur ákveðið
að fara að þeim tillögum.
Hér er um að ræða 19% niður-
skurð, en að auki voru aflaheimildir
skertar um 6% á síðasta ári. Skel-
kvótinn hefur því verið skertur um
25% á tveimur árum. Stærsti hluti
skelkvótans, sem veiddur er í
Breiðafirði, er unninn í skelvinnslum
í Stykkishólmi. Því hefur fjórðungs-
skerðing mikil áhrif á atvinnulífið í
Stykkishólmi. Niðurstöðurnar koma
mörgum á óvart því úthlutaður
hörpudiskskvóti hefur verið svipað-
ur á milli ára síðasta áratuginn og
því var vonast til að jafnvægi væri
komið á milli veiða og stofnstærðar.
Bæjarráð Stykkishólms tók málið
á dagskrá og lýsir yfir miklum
áhyggjum af ástandinu. Bæjarráð
fer fram á það við Hafrannsókna-
stofnun að rannsóknir verði nú þeg-
ar auknar og skýrt hvaða ástæður
liggja að baki minnkun veiðistofns-
ins. Að sögn bæjarstjórans, Óla
Jóns Gunnarssonar, er lögð mikil
áhersla á það að þeirri vinnu verði
hraðað eins og kostur er og niður-
stöður kynntar heimamönnum sem
allra fyrst. Óli Jón vonast til að Haf-
rannsóknastofnun bregðist skjótt
við ósk bæjarráðs og komi með
skýringar.
Morgunblaðið/Gunnlaugur Árnason
Óli Jón Gunnarsson, bæjarstjóri
í Stykkishólmi.
Mikill samdráttur í
hörpudiskveiðum á
Breiðafirði á næsta ári
Kemur hart
niður á
atvinnulífi
Stykkishólmur. Morgunblaðið.
ÞAU Guðbjörg Ásta Stefánsdóttir
og Stefán Már Stefánsson veiða
hér hornsíli í norðurenda Þing-
vallavatns, í landi þjóðgarðsins.
Þau vinna að rannsókn sem er á
vegum Líffræðistofnunar og
Hólaskóla, á öðrum af tveimur
hornsílastofnum í vatninu en sá
finnst þar sem hraunið nær út í
vatnið. Við veiðarnar nota þau
rafstraum sem auðveldar þeim að
fanga sílin.
Morgunblaðið/Einar Falur
Vísindalegar hornsílaveiðar
OTTO Gregussen, sjávarútvegs-
ráðherra Noregs, verður í opin-
berri heimsókn á Íslandi í dag til
mánudags en situr síðan fund nor-
rænu ráðherranefndarinnar, sem
hefst á þriðjudag og lýkur á
fimmtudag.
Otto Gregussen kemur ásamt
eiginkonu sinni, Anne Redergård,
og fylgdarliði, til Reykjavíkur um
hádegisbil í dag og fer m.a. í Bláa
lónið. Á morgun verður hann á
Mývatni og á Akureyri, en á
mánudag á ráðherrann fund með
Árna M. Mathiesen, sjávarútvegs-
ráðherra, og heimsækir Hafrann-
sóknastofnun, Rannsóknastofnun
fiskiðnaðarins, Stjörnu-Odda og
Þjóðmenningarhúsið.
Opinber heimsókn
Otto Gregus-
sen til Íslands
♦ ♦ ♦