Morgunblaðið - 06.07.2001, Blaðsíða 42

MINNINGAR
42 FÖSTUDAGUR 6. JÚLÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Axel Vigfússonfæddist í Vest-
mannaeyjum 16.
október 1918 og lést
á Hraunbúðum, dval-
arheimili aldraðra í
Vestmannaeyjum, 28.
júní síðastliðinn. For-
eldrar hans voru Vig-
fús Jónsson, formað-
ur og útgerðarmaður
í Holti í Vestmanna-
eyjum, og Guðleif
Guðmundsdóttir, frá
Vesturhúsum í Vest-
mannaeyjum. Systk-
ini Axels voru: Guð-
rún, f. 1901, d. 1957, Sigríður
Dagný, f. 1903, d. 1995, Guðmund-
ur, f. 1906, d. 1997, Jón, f. 1907, d.
1999, Þórdís, f. 1912, og Guðlaug-
ur, f. 1916, d. 1989. Hálfsystkini
Axels, samfeðra, voru Guðleif, f.
1924, og Þorvaldur Örn, f. 1929.
Axel veiktist er hann var á öðru
aldursári og náði ekki andlegum
þroska. Hann dvaldi
á heimili foreldra
sinna til fullorðins-
ára en seinni kona
Vigfúsar, Valgerður
Jónsdóttir, gekk
honum í móðurstað
og sá um uppeldi
hans og reyndist
honum einstaklega
vel, meðan hennar
naut við. Axel dvaldi
þá á elliheimilinu í
Skálholti í Vest-
mannaeyjum allt
fram að eldgosinu
1973 er hann fluttist
á Kópavogshælið, þar sem hann
undi hag sínum vel þrátt fyrir fjar-
lægðina frá heimabyggð sinni.
Síðustu árin dvaldi hann í góðu yf-
irlæti á Hraunbúðum í Vest-
mannaeyjum.
Útför Axels fer fram frá Landa-
kirkju í Vestmannaeyjum í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.
Axel Vigfússon setti óneitanlega
svip sinn á bæjarlífið í Eyjum. Allir
eldri Vestmanneyingar muna vel eft-
ir honum Axel í Holti eða Púlla eins
og hann var oft kallaður. Þeir sem
yngri eru hafa örugglega heyrt á
hann minnst og sögur sagðar af hon-
um.
Axel var mikið á ferðinni og hitti
marga. Alls staðar naut hann velvild-
ar og fólk sneri sér að honum til að
ræða við hann þótt hann gæti ekki
svarað skyldi hann og gat jánkað eða
neitað og sýnt með látbrögðum hver
viðbrögð hans voru við spjallinu.
Axel tók á sinn hátt virkan þátt í
útgerð þeirra bræðra á Voninni VE
113. Margir höfðu gaman af að gant-
ast við hann og segja að lítið fiskaði
nú Vonin. Axel brást illa við slíku
enda vissi hann vel að þetta átti yf-
irleitt ekki við nein rök að styðjast.
Annars hafði Axel gaman af léttu
spjalli og smá stríðni. Hann var ein-
staklega geðgóður og kom sér alls
staðar vel enda heimsótti hann
marga. Þegar við Ásta byrjuðum að
búa að Helgafellsbraut 17 á neðri
hæðinni hjá foreldrum mínum kom
hann oft í heimsókn. Þegar við
spurðum hann hvort hann hefði
fengið kaffi uppi sagði hann alltaf nei
og þáði síðan kaffi og meðlæti. Hálf
varð hann nú skömmustulegur ef
foreldrar mínir komu niður, því auð-
vitað hafði hann þegið veitingar uppi
líka. Allt var þetta nú í góðu, enda
hafði hann gaman af góðlátlegu
gríni.
Axel hafði ánægju af því að keyra
sínum hjólbörum og færa vinum og
vandamönnum fisk. Gjarnan vildi
hann þá þiggja kaffi og með því og
ekki neitaði hann ef menn réttu að
honum smá pening fyrir viðvikið.
Þrátt fyrir sína fötlun, held ég að
Axel hafi getað fylgst með og vitað
meira en mann gat grunað. Síðustu
árin er hann dvaldi á Hraunbúðum
gaf heilsan sig smám saman og hann
missti sjónina en þrátt fyrir það virt-
ist sama góða lundarfarið halda sér.
Axel naut alveg einstakrar um-
hyggju á Hraunbúðum sem ber að
þakka sérstaklega fyrir.
Allir sem kynntust Axel á lífsleið-
inni vita að þar fór góður drengur,
sem engum vildi illt gera.
Sigurður Jónsson.
Ást eða væntumþykja eiga sér
engin takmörk. Ef þær væru mældar
í sprautuformi væri nálin ekki í okk-
ar höndum. Við ráðum engu um
hvern við elskum. Væntumþykja
hlífir hvorki mannfélagsstiga né ætt-
artölu.
Axel Vigfússon var heimilisvinur á
æskuheimili mínu í áratugi. Þegar
tilkynningin um andlát hans barst á
öldum ljósvakans vakti það sterk við-
brögð hjá fjölskyldu minni líkt og ná-
ið skyldmenni hefði kvatt. Axel var
vangefinn frá barnsaldri. Áður fyrr
var hann kallaður aumingi en sem
betur fer hefur þetta ljóta orð horfið
um vangefið fólk, það hefur líkast til
færst yfir á aðra þjóðfélagshópa. Ax-
el eða Púlli, eins og hann var oftast
nefndur, hafði mjög sérkennilegt út-
lit. Hann var með snarhrokkið hár,
líkt og svertingi, göngulagið var
fjaðrandi þótt hnén lægju saman.
Hann var innskeifur og sletti annarri
hendinni aftur fyrir sig og virtist
gjarnan ganga á hlið. Hann horfði
gjarnan upp í loft ef vel lá á honum,
og átti það til að syngja hástöfum,
mátti þá greina lagið „Kátir voru
karlar á kútter Voninni“. Vest-
mannaeyingum þótti útlitið gott en
ég horfði á aðkomufólk ganga á ljósa-
staur þegar það sá hann í fyrsta sinn.
Axel var kominn af annáluðu dugn-
aðarfólki. Útgerðarmönnum og
hetjum. Margur hefur lesið frásögn-
ina af bróður hans, Jóni Vigfússyni,
sem bjargaði skipshöfn sinni úr sjáv-
arháska þegar skip hanns strandaði
vestur á Hamri við aðstæður sem
kunnugir töldu ófærar um sumardag
hvað þá í vetrarhörku.
Faðir minn og Axel voru tengdir
sterkum vinaböndum og svifu á
vængjum ævintýra tímunum saman.
Aldrei fæ ég að vita hvor skemmti
sér betur en ég segi það satt að
stundum skildi ég ekki hvernig pabbi
með allri sinni vinnu nennti þessu.
Sögurnar gengu yfirleitt út á sjóinn.
Bróðir Axels, Guðmundur Vigfús-
son, átti mb. Vonina sem var drif-
fjöðrin í öllum sögunum. Vinsælasta
sagan var þegar Guðmundur guðaði
á glugga og kallaði ræs, þá var nýja
úlpan og sængin sett í sjópoka og
haldið á bryggjuna. Í gegnum árin
var úlpan alltaf ný. Síðan var haldið
um borð í óveðri og stormi. Það var
alltaf óveður og stormur. Þegar kom-
ið var á miðin risu öldurnar sem fjöll
væru og geystust yfir skipið sem
stóð af sér öll boðaföll. Þegar hér var
komið sögu sat Axel með sígarettuna
sem lá lóðrétt upp með andlitinu og
sá á því augnabliki aðeins í hvítuna í
augum hans. Til að verjast sjógangi
og pusi sem gekk yfir bátinn hélt
hann hendinni yfir höfðinu, lyfti ann-
arri löppinni veinandi og hljóðandi
og stóðst ágang Ægis af fullum
þunga. Sagan var miklu lengri og
áhrifaríkari og endaði róðurinn á þá
leið að Vonin kom lunningafull af
fiski í land svo að múg og margmenni
dreif að úr öllum áttum, þá leið sælu-
svipur um andlit Axels og hann hló
stanslaust. En það eru ekki alltaf jól-
in og þegar pabbi minnti hann á
strákafíflin sem voru mætt á bryggj-
una til að stela fiskinum kom mikil
skeifa á andlitið, svo neðrivörin seig
niður á höku. Það brann glóð úr aug-
unum, hann greip byssuna, þ.e. staf-
inn, og da,da,da, dá, þar með voru
þeir dauðir og gleðin tók völdin á ný.
Axel var athafnamaður, dugnaðar-
forkur þrátt fyrir fótaveiki og fötlun.
Hann var á teikningu eyjanna eins
og Heimaklettur og samtvinnaður
lífi eyjaskeggja, og fullyrði ég að
enginn sem þekkti hann vildi án hans
vera. Hann var eftirminnilegri per-
sónuleiki en allir höfðingjar eyjanna.
Hann var sívinnandi, hafði viðskipta-
vit, keyrði lúðu í hjóbörunum sínum
sem hann skildi sjaldan við sig, þáði
kaffibolla eða smápening fyrir fisk-
inn, endurtók leikinn svo með því að
fara með fiskinn í næstu götu.
Faðir minn var nær níræðu þegar
hann bað mig að keyra sig á Kópa-
vogshæli þar sem Axel var vistmað-
ur. Við komum þangað í góðu veðri
þar sem kappinn var úti við. Hann
var með metra langan, eldrauðan
vörubíl úr tré og í vasanum hafði
hann ökuskírteini sem gárungarnir
úr Vestmannaeyjum höfðu útbúið og
er þetta sjálfsagt eina ökuskírteinið
á hnettinum þar sem bæði var greint
frá fæðingar- og dánardegi viðkom-
andi. Þarna urðu innilegir fagnaðar-
fundir. Ég horfði á eftir þeim þar
sem þeir leiddust hönd í hönd og
byggingin bergmálaði bæði sporin,
sem styttast með árunum, og há-
vaða, kjaftaganginn frá þeim félög-
um. Axel dró rauðan bílinn, sem var
fullur af grasi, og var augljóst að
hann hafði kvatt sjávarútveginn og
AXEL
VIGFÚSSON
✝ Jóhanna MaríaSveinsdóttir
fæddist í Siglufirði
9. ágúst 1959. Hún
lést á Landspítalan-
um í Fossvogi 25.
júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
eru Berta Jóhanns-
dóttir, f. 21. septem-
ber 1937, og Sveinn
Þorsteinsson, f. 22.
júní 1945, búsett á
Siglufirði. Foreldrar
Bertu eru María
Jensdóttir, f. 5. apríl
1911, d. 14. maí
1970, og Jóhann Ísaksson, f. 24.
október 1910, d. 2. janúar 1979.
Foreldrar Sveins eru Sigríður
Pétursdóttir, f. 30. apríl 1915, d.
18. nóvember 1991, og Þorsteinn
Sveinsson, f. 6. febrúar 1906, d.
20. apríl 1965. Sveinn á tvær syst-
ur, Jóhönnu Steinunni, f. 10. des-
2) Þorsteinn, f. 7. febrúar 1966,
eiginkona hans er Fanney Birkis-
dóttir, f. 9. apríl 1970, og eiga þau
tvö börn, þau eru búsett á Siglu-
firði. 3) Jóhann, f. 11. október
1969, sambýliskona hans er Krist-
ín Andrea Friðriksdóttir, f. 31.
október 1966, og eiga þau tvo
syni, þau eru búsett á Ólafsfirði.
4) Rúnar, f. 1. ágúst 1973, náms-
maður í Reykjavík, hann á einn
son. 5) Rakel, f. 26. maí 1978, sam-
býlismaður hennar er Sævaldur
Bjarnason, f. 27. október 1979, og
eiga þau eina dóttur, þau eru bú-
sett í Reykjavík. Raunfaðir Jó-
hönnu Maríu var Óskar Konráðs-
son og átti hún þar frá þrjú
hálfsystkini, Sonju, Erlu Konny
og Pál Óskar.
Jóhanna ólst upp á Siglufirði og
starfaði að mestu leyti við fisk-
vinnslustörf hjá Þormóði ramma
hf. og við afgreiðslustörf í Leifs-
bakaríi, þar til hún flutti til Akra-
ness á árinu 1991, en eftir það
starfaði hún við fiskvinnslustörf
hjá Haraldi Böðvarssyni hf.
Útför Jóhönnu verður gerð frá
Akraneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
ember 1941, og Fann-
eyju Jónu, f. 15. maí
1953. Jóhanna María
giftist 11. september
1982 Birni Gunnari
Pálssyni, f. 11. sept-
ember 1959 í Siglu-
firði. Foreldrar hans
eru Páll Gísli Jónsson,
f. 12. október 1917, d.
26. mars 1988, og
Eivor Jónsson, f. 24.
maí 1927, búsett á Ak-
ureyri. Börn Jóhönnu
Maríu og Björns
Gunnars eru Lísa Rut,
f. 21. mars 1982, unn-
usti hennar er Jón Vilberg Ge-
orgsson, f. 30. september 1979, og
Erik Helgi, f. 22. október 1983.
Systkini Jóhönnu Maríu eru: 1)
Hannes, f. 3. maí 1964, eiginkona
hans er Guðlaug Jónsdóttir, f. 19.
nóvember 1968, og eiga þau þrjú
börn, þau eru búsett í Reykjavík.
Elsku Hanna mín, mig langar til
aðkveðja þig með örfáum orðum. Ég
var svo lánsamur að eignast þig og
móður þína þegar þú varst aðeins
fimm ára, þá varst þú orðin mótuð af
umhyggju og ást móður þinnar,
Maju ömmu og Jóa afa. Elsku
Hanna, þú tókst mér strax svo vel,
fljótlega mátti bara ég svæfa þig á
kvöldin með því að lesa fyrir þig
sögukorn og frá okkar fyrstu kynn-
um vildir þú kalla mig pabba og svo
þegar þú varðst eldri vildir þú bera
nafn mitt. Þú varðst strax mjög
sterkur persónuleiki sem vissir hvað
þú vildir og þú stefndir þolinmóð að
settu marki í hverju sem þú tókst
þér fyrir hendur og þú og þínir hafa
svo fengið að njóta afraksturs verka
þinna. Svo þegar fjölgaði í systk-
inahópnum var stóra systir tilbúin
til að gæta þeirra þegar þurfti og þú
varst alltaf svo stolt af þeim. Stund-
um vorum við ekki sammála um
hlutina en það var nú ekki nema
eðlilegt þegar táningur og faðir
ræða um hvað best sé hverju sinni,
en einu sinni komst þú mér upp á
veginn aftur þegar ég hafði lent út
af á lífsbrautinni, með vel völdum
orðum sem ekki var hægt að mis-
skilja.
Áhugamál okkar lágu oft sam-
an,en þó sérlega að einu leyti og það
var í matreiðslunni, þar sem þínir
hæfileikar voru svo miklir og þú
varst óhrædd við að prufa eitthað
nýtt og oftar en einu sinni leiðbeind-
ir þú mér símleiðis.
Þann tíma sem ég bjó á Akranesi
naut ég aðstoðar þinnar í svo mörgu
og þú hefðir líka litið til með litlu
systur sem ráðgerir nú að flytja á
Skagann og saknar þess nú sárt að
þú verður ekki til staðar.
Elsku Hanna, ég og móðir þín er-
um þess þó fullviss að amma þín og
afi gæta þín núna á nýjum vegum
þar sem við öll mætumst að lokum
og við yljum okkur við góðar minn-
ingar um ástríka dóttur sem við
söknum svo sárt.
Elsku Böddi, Erik, Lísa og Jónsi,
við biðjum algóðan Guð að styrkja
ykkur í sorginni og megi minningin
um umhyggjusama og elskandi eig-
inkonu, móður og tengdamóður
verða ykkur léttir á komandi tíma á
lífsins vegum.
Pabbi.
Einstakur er orð
sem notað er, þegar lýsa á því sem engu
öðru er líkt,
faðmlagi
eða sólarlagi
eða manni sem veitir ástúð með brosi
eða vinsemd.
Einstakur lýsir fólki
sem stjórnast af rödd síns hjarta
og hefur í huga hjörtu annarra.
Einstakur á við þá sem eru dáðir
og dýrmætir
og hverra skarð verður aldrei fyllt.
Einstakur er orð sem best lýsir þér.
(Terri Fernandez.)
Elsku Hanna Maja mín, mig lang-
ar til þess að kveðja þig með örfáum
orðum. Ég trúi því varla ennþá að
þú sért farin frá okkur. Það er svo
stutt síðan við komum að heimsækja
þig á Skagann. Fyrst bara við Sæbi
og þá sátum við hjá ykkur langt
fram á kvöld og var mikið hlegið,
enda lékuð þið Böddi á alls oddi eins
og alltaf.
Svo komum við aftur með Kötlu
Dögg með okkur og þér fannst svo
gaman að sjá hana. Þú sagðir stund-
um í gríni að þú værir eins og auka-
amma fyrir hana, enda hefði það
svosem alveg getað verið miðað ald-
urinn. En þó að þú værir þetta
mörgum árum eldri en ég þá náðum
við vel saman.
Sérstaklega eftir að ég kom á
Skagann í skóla og við fórum að hitt-
ast oftar. Þá var gott að eiga stóru
systur að og geta leitað til þín ef ég
þurfti á að halda.
Það var alltaf svo gott að koma til
þín. Þú varst dugleg við að bjóða
mér í mat og stundum fékk einhver
vinkonan að fljóta með. Þær kynnt-
ust þér líka og fannst svo gaman að
koma með mér til þín. Þú varst alltaf
svo kát og hress og þannig minnist
ég þín, hlæjandi og spaugandi.
Elsku Hanna, ég vona að þér líði
vel þar sem þú ert núna. Ég varð-
veiti allar góðu minningarnar og
trúi því að við eigum eftir að hittast
aftur.
Elsku Böddi, Erik, Lísa og Jónsi,
megi Guð gefa ykkur styrk í sorg-
inni.
Rakel, Sævaldur og Katla Dögg.
Enginn lifir að eilífu. Það er eitt
sem við öll vitum. En þegar okkur
var sagt að þú, Hanna systir, hefðir
kvattfannst okkur að þetta væri
bara vondur draumur, eins og
krakkarnir sögðu.
Margar góðar minningar eigum
við, og ekki síst fyrir nokkru er við
sátum heima í stofu hjá ykkur
Bödda með góðum vini okkar og
sungum, sögðum brandara og rifj-
uðum upp gamla tíma. Þú ert og
verður alltaf til í hjörtum okkar,
megi góður Guð geyma þig.
Elsku Böddi, Lísa Rut og Erik
Helgi, við vottum ykkur okkar ein-
lægustu samúð.
Þorsteinn, Fanney
og Birkir Már.
Ég vil með nokkrum orðum minn-
ast mágkonu minnar, Jóhönnu Mar-
íu Sveinsdóttur, og kveðja hana.
Hún lést eftir aðeins örfárra daga
veikindi, langt um aldur fram, rúm-
lega 40 ára.
Lífið getur verið óskiljanlegt og
ótrúlega erfitt stundum. Hvernig
getur nokkur maður skilið tilgang-
inn þegar ungt fólk er hrifið fyr-
irvaralaust á brott? En við eigum
minningar, góðar minningar, og
þess óska ég af alhug að bróðir
minn, Björn Gunnar, og börnin
þeirra, Lísa og Erik, geti yljað sér
við þær þegar mesta sorgin dofnar.
Jóhönnu var margt til lista lagt og
hún var ótrúleg hannyrðakona. Það
var sama hvað hún tók sér fyrir
hendur, allt lék í höndunum á henni
og úr urðu margar ótrúlegar flíkur
og hlutir hver öðrum fallegri og bet-
ur gerðir. Þolinmæðin og nostur-
semin var einstök og má þar sér-
staklega nefna jólakökubaksturinn.
Smákökurnar hennar Hönnu Mæju
voru ekki eins og hjá öðrum, heldur
voru þær allar litlar, jafnar og ynd-
islega góðar.
Hanna Mæja var ein af þessum
konum sem vann verkin sín í kyrr-
þey og hugsaði fyrst og fremst um
börnin sín og manninn sinn. Henni
tókst vel upp með allt sem hún gerði
og var hamingjusöm og ánægð með
sitt og sína. Hún var hin eina sanna
hvunndagshetja! Guð blessi minn-
ingu hennar.
Maj Britt Pálsdóttir.
Ef ég ímynda mér þig í huga mínum,
þá vil ég helst gráta alla tíð.
Og síðan sá ég í augum þínum,
hvað þú varst mér svo kær og blíð.
Ég veit að einhvern tímann mun ég deyja
þá getur þú talað við mig.
En það var eitt sem ég átti eftir að segja,
það er að mér þykir vænt um þig.
(Birgitta Þorsteinsdóttir.)
Elsku Hanna, þetta ljóð samdi ég
til þín.
Þín frænka,
Birgitta.
Hún Hanna Maja er dáin, það
getur ekki verið! Ég loka augunum
JÓHANNA MARÍA
SVEINSDÓTTIR