Morgunblaðið - 15.12.2001, Blaðsíða 52

MINNINGAR
52 LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Katrín MartaMagnúsdóttir
fæddist í Steinum
undir Eyjafjöllum
22. október 1918.
Hún lést á Landspít-
ala – háskólasjúkra-
húsi í Fossvogi 5.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Magnús
Tómasson, f. 28. des-
ember 1876, d. 22.
september 1941, og
Elín Bárðardóttir, f.
8. september 1882,
d. 14. janúar 1949,
bændur í Steinum, A-Eyjafjöllum.
Foreldrar Magnúsar voru Tómas
Tómasson og Katrín Jónsdóttir,
bændur á Hrútafelli,
A-Eyjafjöllum. Foreldrar Elínar
voru Bárður Pálsson og Ólöf
Ólafsdóttir, bændur á Raufarfelli,
A-Eyjafjöllum. Systkini Katrínar
eru Tómas, f. 1909, d. 1980, Þyrí
Marta, f. 1910, d. 1995, Bárður, f.
1911, d. 1989, Óskar, f. 1915, d.
2001, Sigurbergur, f. 1916, d.
1998, Vigdís Marta, f. 1920, Rútur,
f. 1921, d. 1947, Páll, f. 1922, d.
1998, og Kristbjörg, f. 1927. 14.
júní 1941 giftist Katrín Bjarna
Marinó Ólafssyni frá Skálakoti, V-
Eyjafjöllum, f. 26. febrúar 1914, d.
23. janúar 1991. Foreldrar Bjarna
voru Ólafur Eiríksson, f. 28. mars
1892, d. 16. október 1972, og Guð-
rún Nikólína Snorradóttir, f. 21.
nóvember 1883, d. 8. maí 1933,
23.4. 1986, Orri, f. 24.3. 1988, og
Birta, f. 8.8. 1997. b) Katrín Birna,
f. 8. nóvember 1966, gift Sigurði
Grétari Ottóssyni, f. 17. mars
1966, búsett á Ásólfsskála, V-Eyja-
fjöllum, börn þeirra eru Frímann
Viðar, f. 17.12. 1985, Ævar, f.
23.10. 1989, og Þorgeir, f. 22.6.
1993; c) Sigríður, f. 1. júní 1971,
gift Benóný Jónssyni, f. 16. júlí
1968, búsett á Hvolsvelli, börn
þeirra eru Árni, f. 8.5. 1990, Kári,
f. 2.3.1995, Viðar, f. 15.10. 1996;
og d) Einar Viðar, f. 25. janúar
1981, sambýliskona Berglind Há-
konardóttir, f. 25. ágúst 1979, bú-
sett í Reykjavík. 4) Rúna, f. 22.
mars 1948, gift Gísla Norðdahl úr
Keflavík, f. 6. júlí 1947, búsett í
Kópavogi. Dætur þeirra eru Urð-
ur, f. 14. júlí 1987, og Arna f. 10.
mars 1992. 5) Ólafur Líndal, f. 14.
ágúst 1952, d. 18. apríl 1998,
kvæntur Birnu Þorsteinsdóttur
frá Heiði á Rangárvöllum, f. 16.
febrúar 1955. Börn þeirra eru; a)
Freyr, f. 27. október 1974, kvænt-
ur Kristjönu Skúladóttur, f. 14.
febrúar 1975, búsett í Reykjavík;
b) Örvar, f. 7. apríl 1978, sambýlis-
kona Elísabet Halldórsdótttir, f. 7.
febrúar 1980, búsett í Hveragerði;
c) Andri, f. 1. október 1985; og d)
Bjarni Már, f. 29. janúar 1991.
Birna er búsett á Reykjum á
Skeiðum. Sambýlismaður hennar
er Rúnar Bjarnason, f. 7. október
1956.
Katrín ólst upp í Steinum og síð-
an bjuggu þau Bjarni í Skálakoti
frá 1943 til 1985 og síðan á Hvols-
vegi 13 á Hvolsvelli. Katrín bjó á
Kirkjuhvoli á Hvolsvelli frá 1992.
Útför Katrínar fer fram frá
Ásólfsskálakirkju, V-Eyjafjöllum,
í dag og hefst athöfnin klukkan 14.
bændur í Skálakoti.
Börn Katrínar og
Bjarna eru: 1) Magn-
ús, f. 4. janúar 1942,
kvæntur Ásgerði Ás-
geirsdóttur úr
Reykjavík, f. 25. maí
1945, búsett á Hvols-
velli. Börn þeirra eru;
a) Katrín Marta, f. 26.
apríl 1966, gift Páli
Eiríki Óskarssyni, f.
13. október 1957, bú-
sett í Kópavogi, börn
þeirra eru Unnur Ósk,
f. 25.10. 1987, Eydís
Eva, f. 27.11. 1989, og
Eyþór Elvar, f. 22.11. 1995; b) Lár-
us Ingi, f. 6. október 1968, búsett-
ur í Hafnarfirði, börn hans eru
Lilja Björk, f. 2.4. 1991, móðir
Guðbjörg Björnsdóttir, f. 8. mars
1971, og Aron Gauti, f. 17.4. 1992,
móðir Halla Guðmundsdóttir, f.
17. apríl 1969; og c) Bjarni, f. 29.
ágúst 1971, kvæntur Hrafnhildi
Ýr Kristjánsdóttur, f. 21. septem-
ber 1975, búsett í Reykjavík. 2)
Stúlka, f. 24. febrúar 1943, d. 18.
apríl 1943. 3) Viðar, f. 3. apríl
1944, kvæntur Þorgerði Jónu Guð-
mundsdóttur frá Mið-Grund, V-
Eyjafjöllum, f. 30. janúar 1946,
þau eru búsett á Ásólfsskála, V-
Eyjafjöllum. Börn þeirra eru; a)
Guðmundur Jón, f. 15. desember
1964, kvæntur Jóhönnu Sólveigu
Þórhallsdóttur, f. 10. mars 1966,
búsett í Skálakoti, V-Eyjafjöllum,
börn þeirra eru Þorgerður Jóna, f.
Elsku amma. Þá er kallið komið
og kom það mjög óvænt. Þú varst
hjá mér og fjölskyldunni minni í að-
ventu-afmæliskaffi, svo afskaplega
kát og hress, sunnudaginn áður en
þú yfirgafst þennan heim. Því átti ég
alls ekki von á því að heyra á þriðju-
dagsmorgni að þú hefðir verið flutt á
spítala þá um nóttina. Og enn síður
átti ég von á að þú yrðir ekki lengur
meðal okkar tveimur sólarhringum
síðar. En það hefði heldur ekki verið
fyrir þig að liggja lengi á sjúkrahúsi,
þér var aldrei sérlega vel við þessar
sjúkrastofnanir. Auk þess varstu
þannig gerð að þú áttir mjög erfitt
með að vera aðgerðarlaus.
Og heilsuhraust varstu með af-
brigðum fram á síðasta dag. Það eru
ábyggilega ekki margar 83 ára
gamlar konur sem keyra um eins og
herforingjar og fara allra sinna
ferða á eigin bíl eins og þú gerðir.
Þú fylgdist vel með gangi mála við
byggingu sumarbústaðarins okkar
og komst nú ófáar ferðirnar austur í
Krók á sunnudögum í pönnukökur
og kaffi. Þú varst líka mjög dugleg
að aka með vinkonur þínar í
sunnudagsbíltúra, ásamt því að aka
þeim í verslun og annað sem þær
þurftu að komast. Þín verður eflaust
sárt saknað af þeim rétt eins og okk-
ur. Þú varst kona sem öllum líkaði
vel við og allir þekktu Kötu frá
Skálakoti. Mitt fyrsta heimili var
heima hjá ykkur afa í Skálakoti og
þó svo að það hafi ekki verið langur
tími sem við bjuggum hjá ykkur
fluttum við ekki langt í burtu. Mín
fyrstu æviár var ég mjög mikið hjá
þér, elsku amma mín, og lærði
margt af þér. Þú kenndir mér allar
þær bænir sem ég kann ásamt því
að kenna mér að lesa og skrifa. Þú
kenndir mér líka að spila á spil og á
ég margar góðar minningar varð-
andi spilamennsku í eldhúsinu í
Skálakoti, þar sem þú sast og spil-
aðir við okkur barnabörnin, hvort
sem það var veiðimaður, tía eða eitt-
hvað annað. Þú hafðir mjög gaman
af spilum og eyddir mörgum stund-
um síðustu árin í það að leggja kap-
al. Og ekki má gleyma orgelinu
þínu. Ég á margar góðar minningar
um okkur við orgelið í stofunni í
Skálakoti, þú spilaðir og ég söng
með. Þeim sið að spila alltaf á org-
elið á hverjum sunnudegi hélst þú til
æviloka. Já, það var oft spilað og
sungið og glatt á hjalla í stofunni í
Skálakoti hjá ykkur afa. Ég veit að
frá því að afi dó hefur þú saknað
hans mikið og er ég þess nokkuð
viss að hann, ásamt Óla syni þínum
og litlu dóttur þinni, hafa saknað þín
og hafa þau ábyggilega tekið vel á
móti þér þegar þú yfirgafst okkar
heim og fórst yfir til þeirra. Nú get-
ið þið loksins haldið gleðileg jól sam-
an á ný. Elsku amma, við kveðjum
þig með söknuði en gleðjumst þó yf-
ir því að þú fékkst að yfirgefa þenn-
an heim á þann hátt sem þú óskaðir
þér og er ég þakklát fyrir að hafa
fengið að kveðja þig á svo friðsælan
hátt. Minningin um þig mun lifa.
Vertu, Guð faðir, faðir minn,
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn,
svo allri synd ég hafni.
(Hallgr. Pétursson.)
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Hvíl þú í friði,
Katrín Marta og fjölskylda.
Elsku amma mín, nú er komið að
kveðjustund. Ekki datt mér í hug að
þú mundir fara svona fljótt frá okk-
ur. Þú sem varst nýbúin að vera hjá
okkur að gera jólainnkaupin og ég
var að hjálpa þér að pakka inn og
ganga frá gjöfunum.
Minningin um þig, amma, er og
verður alltaf svo skýr og góð. Það
eru bara góðar minningar um öll
þau skipti sem ég og Arna komum
til þín á dvalarheimilið í heimsókn
eða til að gista. Þá varst þú vön að
fara með okkur út í sjoppu að kaupa
pulsur eða pizzu í kvöldmat. Alltaf
voru þær jafngóðar móttökurnar
hjá þér sem við og aðrir fengum
þegar komið var í heimsókn til þín.
Og þá áttirðu alltaf til ís og ávexti
handa gestum. Það fannst öllum al-
veg ótrúlegt að heyra að þú værir
komin yfir áttrætt og enn keyrandi
á fullu. Og ég veit að vinkonum þín-
um á dvalarheimilinu þótti ofboðs-
lega vænt um það að þú varst alltaf
tilbúin og hafðir alltaf tíma til að
skreppa með þær út í búð eða á póst-
húsið. Það sem mér finnst minnis-
stætt við það er að þú varst vön að
ferðast svo mikið og varst alltaf út
um allt. Og hvert sem þú fórst
varstu ávallt með myndavélina á
lofti og þú áttir myndir af öllum at-
burðum. Þér fannst líka svo gaman
að sýna mér myndirnar þínar. Þér
þótti líka svo rosalega vænt um alla
þína ættingja og vini. Þú varst svo
stolt af öllum þínum afkomendum
og sagðir mér oft frá afrekum
þeirra.
Það var tvennt sem helst var
hægt að tengja við þig og það voru
spilamennska og nammi. Þegar ég
var yngri og mig langaði að spila þá
varst þú alltaf til staðar og kipptir
þér ekkert upp við það þótt ég
svindlaði smávegis og þú lést alltaf
sem þú tækir ekki eftir því. Það voru
líka ófá skipti þegar ég var lítil sem
var farið í veskið hennar ömmu að
finna nammi. „Taskan hennar
ömmu var botnlaus.“ Það var gott að
fá að vera hjá þér á spítalanum síð-
asta daginn þinn. Það var svo mikill
friður og ró yfir þér þegar þú varst
farin frá okkur. En nú veit ég að þér
líður vel þar sem þú ert hjá afa
Bjarna, Óla syni þínum, sem dó fyrir
þremur árum, og litlu dóttur þinni,
sem lést í æsku. Ég mun alltaf eiga
góðar minningar af þér þaðan og líka
eins og þú varst alltaf, svo hress og
kát og sterk manneskja og alltaf til
staðar fyrir mig þegar ég þurfti á því
að halda. Þú varst svo góð og vildir
öllum vel.
Takk fyrir allt það sem þú hefur
gert fyrir mig og ég er mjög ánægð
að hafa átt þig fyrir ömmu.
Kristur minn ég kalla á þig,
komdu að rúmi mínu.
Gjörðu svo vel og geymdu mig,
Guð, í skjóli þínu.
(Höf. ók.)
Guð geymi þig, elsku amma mín,
þín
Urður.
Elsku amma.
Ég sakna þín sárt, en ég veit að
þér líður vel hjá Óla, afa og dóttur
þinni. Takk fyrir allt sem þú hefur
gert fyrir okkur. Manstu þegar ég
kom til þín með rútunni? Ég hlakk-
aði mjög mikið til að koma til þín og
líka þegar þú komst til okkar.
Manstu þegar við spiluðum þjóf, Ól-
sen-Ólsen, veiðimann, lönguvitleysu
og svartapétur? Manstu þegar við
fórum í Kaupfélagið? Takk fyrir allt
sem þú keyptir handa mér. Mér
finnst svo sárt að þú fórst frá okkur
og ég mun sakna þín á jólunum og
alltaf. Guð geymi þig.
Ástarkveðjur, þín
Arna.
Amma Kata er dáin, þar fór ein-
stök kona.
Svo dæmi séu tekin, hvaða amma
hoppar upp á stóla og borð fram yfir
áttrætt? Eða leggst flötum beinum á
gólfið til að leika við yngstu börnin,
keyrir félaga sína á dvalarheimilinu
út um borg og bý á bíl sínum fram á
síðasta dag, kennir barnabörnum
sínum að keyra bíl löngu fyrir ferm-
ingu, er með óþrjótandi sælgætis-
uppsprettu í veskinu sínu og tekur
varla nokkur lyf alla ævina? Þannig
var amma, einstök kona.
Þótt við fengjum aðeins að njóta
síðasta hluta ævi ömmu fengum við
að kynnast mörgum af hennar góðu
kostum. Amma var hörkutól, harð-
dugleg, rösk í hreyfingum og ósér-
hlífin, enda vandist hún snemma
mikilli vinnu eins og svo margt fólk
af hennar kynslóð. Ólíklegt er að við
bræður hefðum harkað af okkur
heilt sumar við heyannir og önnur
sveitastörf með opið sár eftir botn-
langauppskurð líkt og hún gerði
fermingarsumarið sitt. Uppskurð
sem var framkvæmdur á stofuborð-
inu í Steinum á fermingardaginn
hennar.
Amma var reyndar ekki aðeins
rösk til vinnu, heldur „hugkona“ í
einu og öllu. Hún vildi sjaldnast
geyma það til morguns sem mátti
gera samdægurs, enda átti bið illa
við ömmu og enn síður vildi hún láta
bíða eftir sér. Amma var alla ævi
dugleg við að ferðast og að ógleymd-
um Reykjavíkurferðum, í hlýjan
faðm Rúnu dóttur sinnar og fjöl-
skyldu hennar, keyrði hún reglulega
austur í Skálakrók og niður í Hild-
isey að fylgjast með sonum sínum og
fjölskyldum þeirra. Segja má að í
heimsóknum sínum hafi amma lagt
meira upp úr gæðum en lengd.
Ánægðust var hún með stutt stopp,
ekki vildi hún verða til þess að tefja
búverkin.
Auk heimsókna til ættingja og
góðra vina naut amma mjög annarra
ferðalaga svo sem ferðalaga með
eldri borgurum og orlofsdvalar á
Laugarvatni, Hveragerði og nú síð-
ast á Skógum, þar sem ávallt var tek-
ið vel á móti henni.
Í þessum ferðum naut amma sam-
vista við margar góðar konur. Þar
má sérstaklega nefna herbergis-
félaga hennar í orlofsdvölunum, Tótu
vinkonu hennar. Þá minnumst við
hve vel fór á með ömmu og vinkonu
hennar og mágkonu, Önnu heitinni
frá Steinum. Þær brölluðu ýmislegt
saman og héldu til dæmis áfram að
fara saman í tjaldútilegu fram undir
áttrætt, eftir að þær höfðu misst sína
góðu eiginmenn og lífsins ferða-
félaga.
Öðru fremur geislaði amma af
góðmennsku og með framkomu
sinni kenndi hún okkur bræðrum
það að hafa jákvæðni, hlýju og fyr-
irgefningu öðru framar í sinni. Þó
var hún ófeimin við að sýna ef henni
mislíkaði menn eða málefni.
Amma var barngóð, enda voru
það ekki bara barnabörn og barna-
barnabörn hennar sem kölluðu hana
ömmu Kötu. Hún var gjafmild með
afbrigðum og sælgætisuppsprettan
hennar laðaði fram mörg bros á
smáum andlitum. Amma var fljót að
bregðast við minnkuðum áhuga okk-
ar eldri bræðranna á sætindum úr
veskinu, hún náði til okkar með ís og
ávöxtum á eldhúsborðinu og sparaði
ekki. Gjafmildi hennar mun fjöl-
skyldan njóta eftir hennar daga því
amma var búin að finna til allar jóla-
gjafirnar og væri mjög glöð að vita
að þær munu allar komast til skila.
Amma Kata var kona sem fékk að
reyna ýmislegt um ævina en hvað
sem á dundi skein hennar góða lund
alltaf í gegn, enda lifði hún með það
að leiðarljósi að gera það besta úr
hlutunum.
Amma, við getum lært margt af
þér og það er okkur afar mikils virði
að hafa fengið að eiga ömmu eins og
þig, eða eins og þú hefðir sagt;
„… alveg ómetanlegt.“ Hvíl í friði,
þínir, bræðurnir frá Hildisey,
Freyr, Örvar, Andri
og Bjarni Már Ólafssynir.
Ein albesta vinkona mín verður til
grafar borin í vinalega jörð undir
Eyjafjöllum í dag. Hún Kata, hús-
freyja mín til margra sumra í Skála-
koti. Það er mikil gæfa að fá að hafa
lært að vinna, spila, syngja, ganga á
heiðar, heyja og mjólka undir henn-
ar handleiðslu. Alla tíð kom Kata
fram við mig eins og félaga frekar
en barn, eins og vin frekar en vinnu-
konu, eins og heimspeking frekar en
krakkakjána með frjótt ímyndunar-
afl. Kata sagði mér til við að bólu-
setja lömb, seyða rúgbrauð, baka
flatkökur, gá undir kartöflugrös og
þvo mjólkurílát, stela hesti á leiðinni
við að sækja kýrnar og drekka kaffi.
Meira að segja hafði hún fyrir mér
að smakka hvannarótarbrennivín að
hætti hússins þegar ég stálpaðist.
Hún sagði mér sögur og við ræddum
heimsmálin.
Stundirnar okkar Kötu og Bjarna
við stigna orgelið í stofunni eru mik-
ilvægasta tónlistaruppeldið mitt,
leitin að nýfæddum kettlingum milli
þilja og músaveiðar fyrir Alfred
Árnason mikilvægustu líffræðilegu
vettvangsrannsóknirnar og flat-
kökubaksturinn í geymslunni það
næsta sem ég hef komist reykkaf-
arastarfinu. En öll reynslan og
miklu meira varð að leik í samhjálp
okkar Kötu og annarra heimilis-
manna í Skálakoti. Ég ætla rétt að
vona að við náum aftur saman til að
sjá um óvinsælustu verkin hvor fyrir
hina; ég að þrífa eftir himneska ketti
og bera út mýs og hún að þvo jóla-
kökuform eftir englabakstur á
himnum. Því ef til er himnaríki þá er
það nákvæmlega eins og heimilis-
haldið og landslagið var í Skálakoti
meðan Kata var þar húsfreyja,
Bjarni hummandi athugull bóndi og
Óli stríðinn stráklingur.
Kannski eru líka allir í betri föt-
unum á himnum, eins og á sunnu-
dögum þegar heimilisfólkið tók sér
frí frá hversdagsönnunum, fór í
kirkju til að syngja, brá sér á aðra
bæi í heimsókn eða til að klippa vini.
Um helgar vildi Kata líka ferðast og
njóta fegurðar náttúrunnar. Það
fannst mér skrítið, því í mínum huga
var hvergi meiri fegurðar að njóta
en einmitt undir Holtsnúpi, í giljum
steinsnar frá bænum eða á leið upp
að jökli.
Öllu yndislega fólkinu frá Skála-
koti og vandamönnum þess vil ég
þakka liðnar samverustundir og
vona að þeim linni ekki þótt Kötu
njóti ekki lengur við.
María Maack.
KATRÍN MARTA
MAGNÚSDÓTTIR
 Fleiri minningargreinar
um Katrínu Mörtu Magnúsdóttur
bíða birtingar og munu birtast í
blaðinu næstu daga.