Morgunblaðið - 15.12.2001, Blaðsíða 57
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2001 57
Kynni okkar, elsku Bogga, urðu
stutt, alltof stutt en yndisleg voru þau
eigi að síður. Um margt var spjallað
og nokkrir kaffibollarnir drukknir.
Margar búðirnar rápuðum við í og
var þá Kiddi „litli“ skilinn eftir
heima; „hann hefur enga þolinmæði í
slíkt“, sagðir þú alltaf.
Við náðum óskaplega vel saman
allt frá fyrstu stundu, þú og ég. Í
fyrstu, þegar Kiddi kynnti okkur,
vorum við svolítið feimnar hvor við
aðra en óskaplega tók það fljótt af.
Við höfðum sama húmorinn og skild-
um hvor aðra. Hreinlega frá fyrstu
kynnum urðum við ánægðar hvor
með aðra; þú með nýju tengdadótt-
urina og ég með tengdamömmuna.
Betri tengdamömmu hefði ég ekki
getað eignast, elsku Bogga, en það
veistu svo vel. Þín er sárt saknað.
Oft á kvöldin, upp úr hálf ellefu
þegar síminn hringir, finnst mér það
vera þú en auðvitað er það vitleysa.
Nú eru engar símhringingar lengur,
því miður. Mér fannst þú eiga svo
margt ógert, áður en þú kveddir okk-
ur. Eins og t.d. að halda á litla barna-
barninu þínu sem er á leiðinni. Mikið
óskaplega varst þú glöð þegar ég
sagði þér að ég væri ófrísk en eins og
vænta mátti af þér hafðir þú líka stöð-
ugar áhyggjur af mér og marga lesn-
inguna fékk Kiddi um að hjálpa mér.
Helst mátti ég ekkert gera. Alveg var
þetta dæmigert fyrir þig, Bogga mín;
alltaf hugsandi um alla og öllum átti
að líða vel. Alltaf boðin og búin ef það
var eitthvað sem þú gast gert.
Þau verða skrítin jólin í ár. Við
Kiddi ætluðum að koma austur til þín
og verja jólunum með þér. Öll hlökk-
uðum við svo til, en vegir Guðs eru
órannsakanlegir. Þó munum við
reyna að hafa jólin ánægjuleg og
verðum svo sannarlega með þér, þó
það sé í huganum að þessu sinni. Þú
varst svo mikið jólabarn og ég veit að
þú hefðir viljað að öll ættum við gleði-
leg jól.
Ég bið góðan Guð að vera með þér
og varðveita.
Hvíl í friði.
Þín
Þórunn.
Elsku amma. Hvernig segir maður
bless við þann sem maður elskar?
Þegar ég hugsaði um þig þá nægði
það mér alltaf til að brosa.
Börnin mín munu ekki fá að njóta
alls þess er við nutum í návist þinni.
En það sem ég hef að segja þeim
um þig mun ylja þeim um hjartaræt-
ur um aldur og ævi.
Þú varst alltaf litla amma mín í
náttsloppnum, svo hress og stríðin.
Ég man eftir því í sumar þegar við
heimsóttum þig á Sjónarhól að þú
hafðir mikið yndi af að sýna Hrafn-
hildi dúkkurnar þínar og tókst það
sérstaklega fram að þær væru bara
til skrauts. Ekki leið þó á löngu þang-
að til þið tvær voruð farnar að leika
ykkur saman í dúkkuleik.
Þú hafðir svo stórt hjarta sem sló
fyrir svo marga. Núna slær mitt
hjarta fyrir þig.
Andlát þitt mun hafa djúp áhrif á
mig um ókomna framtíð. Framtíð
sem hefði misst mikið ef þín hefði
ekki notið við. Ég segi því ekki bless
heldur kveð þig að sinni, elsku amma
mín.
Kristján Svanbergsson.
Föðursystir mín Sigurbjörg Mart-
einsdóttir, Bogga frænka, söng
stundum á góðra vina fundi. Það var
um jólin, þetta með kjólinn…. Mér
kemur í hug þetta textabrot nú þegar
ég frétti um brátt andlát hennar á
jólaföstunni og mér dettur í hug
svarti kjóllinn sem ég notaði oft sem
sparikjól á framhaldsskólaárum mín-
um. Mér fannst „smart“ að ganga í
gamla ballkjólnum hennar Boggu
frænku með slaufu, örlítið til hliðar
og rétt fyrir ofan faldinn að framan. Í
einu jólaleyfi mínu fór ég niður að
Sjónarhól og spurði Boggu hvort hún
ætti ekki einhver gömul föt til að gefa
eða lána mér. Það var ekki til bón-
betri frænka en hún og auðvitað var
svarið: „Farðu upp á útsalinn (her-
bergi uppi á háalofti) og athugaðu
hvort þú finnur ekki etthvað af Sísí,
Maju Björgu, Hróðnýju eða Magna.“
Þetta svar virkaði á mig eins og á lítið
barn sem fær óheftan aðgang að leik-
fangaverslun. Verst var að systurnar
þrjár voru allar með minna fatanúm-
er en ég. Afraksturinn varð kjóllinn
umræddi, svört handtaska í stíl við
kjólinn og brúnt rúskinnsvesti af
Magna. Á þessum árum var það minn
stíll að ganga helst í gömlum fötum af
öðrum. Ekki var Bogga að hneyksl-
ast á ungdómnum eða koma með ein-
hverjar fortölur. Hún sýndi börnum
og ungu fólki ætíð mikinn skilning og
umburðarlyndi. Það var glöð bróður-
dóttir sem kyssti frænku á Sjónarhóli
á kinnina og hélt upp túnið hans afa,
heim til sín.
Bogga ólst upp í stórum systkina-
hópi. Börnin urðu þrettán en tvær
systur dóu mjög ungar. Þennan stóra
hóp hefur einkennt mikil samheldni
og samhugur og á gleði- og sorgar-
stundum hefur stórfjölskyldan staðið
saman eins og einn maður. Þennan
grunn lögðu foreldrar Boggu strax í
frumvexti barna sinna. Þá er það ekki
ólíklegt að þessi mikla samkennd
skapist líka af því að allur hópurinn
elst upp í sama húsinu sem hefur ver-
ið í eigu ættarinnar í 91 ár. Því liggja
ræturnar allar í sama farveginum.
Systkini Boggu hafa oft minnst á
bernskujól sín. Frá 1990 hafa afkom-
endur Maríu Steindórsdóttur og
Marteins Magnússonar, á suðvestur-
horninu komið saman nokkuð reglu-
bundið, oftast einu sinni á ári. Á þess-
um „ættarmótum“ hefur elsta
systirin, Guðlaug, fædd 1917, Lauga
frænka, stundum flutt okkur hinum
minningarbrot frá Sjónarhóli. Þessar
skráðu minningar ásamt æskuminn-
ingum Marteins afa „Frá æskuslóð-
um, nokkur minningabrot“ gefin út
1962, eru dýrmætar heimildir í ætt-
arsögu okkar, einnig má líta á þær
sem góða heimild í félagssögu 20. ald-
arinnar. Í bernskuminningum Laugu
segir hún m.a.: „Þegar ég lít til baka
finnst mér jól á Sjónarhól engum öðr-
um jólum lík.“ Hún minnist á eftir-
væntinguna, þrifin, matinn í hádeg-
inu, stóra trébalann sem settur var á
mitt eldhúsgólfið, „hjörðin böðuð og
færð í hreint“. Síðan var systkinahóp-
urinn látinn fara upp á loft í hrein
rúm og átti að reyna að sofna, það
varð ekki alltaf mikið um svefn, með-
an fullorðna fólkið lauk við að ganga
frá niðri. Jólafötin sem oft voru
saumuð upp úr gömlum flíkum, virk-
uðu ætíð sem ný. Vellíðanin, þegar
móðir þeirra var búin að hafa fata-
skipti og setja upp hvíta svuntu, er
sterk jólaminning. Þá eins og nú
skapast vellíðan barna einungis þeg-
ar þau finna fyrir öryggi í umhverf-
inu. Hangikjötið og sveskjugrautur-
inn með rjómablandinu. Síðan settust
hjónin með öll börnin við borðstofu-
borðið, faðir þeirra las lesturinn og
sungnir voru jólasálmarnir. Lauga
dvelur sérstaklega við þennan þátt
jólahaldsins og telur að hann sé þeim
systkinum minnisstæðastur enda
helg stund. Loks jólaglaðningur og
dansað í kringum heimasmíðaða
græna jólatréð. Að síðustu sest niður
og drukkið heitt súkkulaði með „góðu
hnoðuðu tertunni hennar mömmu og
Gyðingakökunum“. Í lýsingunni
kemur einnig skýrt fram hinn mikli
þáttur móður þeirra í jóla- og helgi-
haldinu. Einnig gott samspil þeirra
hjóna Maríu og Marteins í að gera
þetta að sannkallaðri fjölskylduhátíð.
Árin færast síðan yfir en þá lifir
lengst og gleymist seint í hugum
Sjónarhólssystkinanna þessi bjarta
og fallega jólaminning.
Það er ekki nema von að Bogga var
jólabarn, sem lagði mikið í jólaund-
irbúning og jólahald. Kannski er það
táknrænt að hún kveður síðan um
jólaleytið eins og foreldrar hennar
báðir og Magnús bróðir hennar.
Bogga hafði einstaklega mikla
kímnigáfu og var því oft glettin og
gamansöm. Eitt sinn á aðventu kom
ég til hennar, hún var að ganga frá
jólapökkum við borðstofuborðið. Mér
verður þá starsýnt á einn pakkann
sem stakk í stúf við hina sem allir
voru svo fallega inn pakkaðir, jóla-
pappírinn utan um hann var allur
samanlímdur og virkaði ansi gamall
miðað við krumpurnar í hinum mis-
SJÁ SÍÐU 58
!"# $$ %
&$"'"%()
*+ +
!$ ,
(-#(
"
#
$
%&$'
(
).-&
/%
$#% %
0%1%2&
3 .-%
4-1%0%&
1&$ %
"56- "&
3- *
&$"-()
)&' !
&!'
787+ 9
2-/(2 (%$4':" 4';
5 2 5 $ <=+
"
&
* +
,
-
.
5"#0%%
6(.-&
$/0%&
$#0%%
$# &
-%0%&
$# $%
$ 4-$0%%
" &
0%0%&
0%2 $%
44&$444)
/ & ' !
&! '
.0>+ "5-%2%
# (?
0'
$ 3 -5&
$#4- %
$4-$3 -5%
4 $1%&
#3 -5%
$"&
6%3 -5%
6 6&
3 -50)3 -5&
1% 4 $%
44&$444)
1
' *+0 +@
A-$ <B
6""
"
#
$
%&$' ,
* $&
$ $&
$6 $ $&
6%$&
1& $&
/$ 4-$$% )
1
'
!&' !
&!
&' *+A
3 (- $ ,B
"&
" -2 2 -
* !
-
'
( **
3!
!
- & -2 2 -
* "&
* "%
* "&
. $ C2
/ %
# &
* "&
* "D 4 $@&
+ D 4 $@&)
1 &' !
&' *6*8 + *8
!4 .!5
!
(
50%&
$#0%&
$.- 0%&
#$#0%%
&$"-()
%'
!
*8 .0>@ -/(
652& <E
3 "#(
6
7
,
%
. **
6" A#&
4#0%%
/ $&
6$ / &
$F 6" %
F 3 &
66" %
A G-%"1& &
44&$444)