Morgunblaðið - 15.12.2001, Blaðsíða 56

MINNINGAR
56 LAUGARDAGUR 15. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Sigurbjörg Mar-teinsdóttir fædd-
ist á Sjónarhóli í
Norðfirði 22. apríl
1924 og ólst þar upp.
Hún lést 9. desember
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Mart-
einn Magnússon, f.
19. apríl 1887 á Sand-
víkurseli í Sandvík, d.
17. desember 1964,
og kona hans María
Steindórsdóttir, f. 20.
mars 1898 í Suður-
bæjum í Norðfirði, d.
29. desember 1959.
Systkini Sigurbjargar: Guðlaug, f.
4.9. 1917, gift Óla S. Jónssyni;
Guðný, f. 22.12. 1918, d. 2.11.
1921; Jóna, f. 1.6. 1920, d. 7.1.
1921; Magnús, f. 21.7. 1921, d.
23.12. 1997, var kvæntur Sólveigu
Óskarsdóttur, Guðjón, f. 21.8.
1922, d. 12.10. 1989, var kvæntur
Guðrúnu S. Guðmundsdóttur;
Kristín Steinunn, f. 11.3. 1926, var
gift Jóhanni K. Sigurðssyni, hann
er látinn; Halldóra Stefanía, f.
27.4. 1927, d. 27.5. 1994, var gift
Guðgeiri Jónssyni; Unnur, f. 9.11.
1928, var gift Haraldi Berg-
vinssyni, hann er látinn; Jóna Sig-
ríður, f. 6.11. 1931, giftist Sverri
Gunnarssyni, þau skildu, giftist
Friðjóni Ástráðssyni, hann er lát-
inn; Guðný Jenný, f. 24.1. 1934, d.
1.2. 1993; Erna Aðalheiður, f. 27.4.
1936, var gift Þor-
steini Kristinssyni,
þau skildu; Stefán
Skaftfell, f. 11.7.
1940, d. 2.6. 1970,
var kvæntur Krist-
ínu Kristinsdóttur.
Ármann Bjarnason,
f. 10.11. 1911, d.
11.10. 1999, ólst upp
á heimilinu frá ellefu
ára aldri, var kvænt-
ur Guðmundu Jóns-
dóttur, hún er látin.
Maður Sigur-
bjargar var Kristján
Jónsson frá Harð-
angri á Norðfirði. Þau áttu fimm
börn sem öll lifa hana: 1) Magni, f.
24.8. 1942, kvæntur Sigríði Sjöfn
Guðbjartsdóttur. Þau áttu tvö
börn: Guðbjart og Bryndísi og ólu
upp son Magna, Kristján. Guð-
bjartur er látinn. 2) Sigurbjörg, f.
19.3. 1944, gift Svanberg Þórðar-
syni. Þeirra börn eru: Kristján og
Helgi. 3) María, f. 23.6. 1948, gift
Ísaki Veigari Ólafssyni. Þeirra
börn eru: Hlynur og Birkir. 4)
Hróðný, f. 16.9. 1955, gift Heimi
Haraldssyni. Þeirra börn eru:
Haraldur, Hugi, Björn og Borgar.
5) Kristján, f. 12.7. 1964, í sambúð
með Þórunni Vilbergsdóttur.
Kristján á eina dóttur, Ólöfu.
Útför Sigurbjargar verður gerð
frá Norðfjarðarkirkju í dag og
hefst atöfnin klukkan 14.
Sigurbjörg móðir mín átti í
bernsku heimili hjá ástríkum foreldr-
um og systkinum, sem urðu þrettán
alls, á Sjónarhóli í Neskaupstað.
Þrátt fyrir barnamergðina sáu for-
eldrar hennar, afi minn og amma,
ástæðu til að fóstra eitt í viðbót, Ár-
mann, sem til fullorðinsára var hjá
þeim. Af mörgu má sjá að ekki var
mulið undir barnaskarann. Fjöl-
skyldan bjó við þröngan kost enda
heimskreppan í algleymingi þegar
barnahópurinn var stærstur og áður
en þau fyrstu flugu úr hreiðrinu.
Sjónarhóllinn og spildan þar í
kring var ekki bújörð en af ástundun
og eljusemi, sem manni finnst stund-
um að hafi jaðrað við hið ómögulega,
tókst að rækta melinn sem Sjónar-
hóllinn stendur á, auk þess sem teygt
var úr slægjunum svo sem aðstæður
frekast leyfðu. Oftast voru ein eða
tvær beljur í fjósi og ásetning fjár
nam aldrei mörgum tugum. Þannig
hygg ég að æsku- og uppvaxtarár
móður minnar hafi blasað við henni.
Að hjálpa til að komast af, vinna. En
það er þó okkur afkomendum öllum
ljóst að meira kom til. Trúrækni var
mikil á heimilinu og heimanbúnaður-
inn samanstóð af hvers konar fræðslu
þótt skólaganga væri kannski í stysta
lagi, leikjum, verkkennslu og ýmsu
sem síðar kom að gagni. Og þau afi og
amma á Sjónarhóli ræktuðu margan
góðan eiginleikann í sín börn. Það
þótti sjálfsagt að skemmta sér en í
hófi taldist það best. Við eigum mynd
af henni mömmu í handboltaliði sem
þótti bara býsna sleipt á þessum ár-
um.
Mamma fékk í vöggugjöf umburð-
arlyndið, mildina, vinnusemina og
mikinn kraft og þor sem hún nýtti
þegar á þurfti að halda. Og lagin var
hún og orðheppin. Hún var sífellt að
frá morgni til kvölds. Dytta að ein-
hverju, prjóna á barnabörnin, laga
hvers konar fatnað á okkur sem eldri
vorum, baka, gera marmelaði, kæfu
o.s.frv. Alltaf að. Henni þótti gaman
að fá heimsóknir og leiddi viðkom-
andi þá gjarnan til stofu. Þar var heill
heimur út af fyrir sig. Innan um hús-
búnaðinn átti hún heilan her af dúkk-
um af öllum stærðum og gerðum.
Þetta voru vinir hennar. Öðrum vina-
hópi hafi hún einnig komið sér upp.
Jólasveinarnir stórir og smáir urðu
jafnvel fleiri en dúkkurnar. Þeir voru
komnir á kreik þegar hún lést. Hún
talaði mikið við okkur börnin í síma
og fylgdist vel með högum okkar.
Hópurinn var dreifður: Stokkhólmur,
Reykjavík, Akureyri og ég og mín
fjölskylda nálægt henni hér í Nes-
kaupstað. Eins og við öll höfum hafði
mamma misjafnt skap, en alla jafna
var hún glettin og stundum launfynd-
in.
Ég minntist hér að framan á trú-
ræknina á Sjónarhóli. Á hverju að-
fangadagskvöldi safnaðist stórfjöl-
skyldan í kringum afa og ömmu. Afi
tók fram snjáða bók og las af henni
jólaguðspjallið og stundum svolítið
meira. Og svo kyssti amma hann fyrir
lesturinn. Við hin sungum eða reynd-
um að syngja. Minningarnar hrann-
ast upp: sláturgerðin, berjamórinn
og stússið sem því fylgdi. Það þurfti
að svíða lappir og hausa. Rabarbara-
vinnunni má ekki gleyma.
Foreldrar mínir voru ekki mikið
fyrir ferðalög en þó hleyptu þau örlít-
ið heimdraganum á efri árum. Oftast
eða kannski alltaf til að geta verið
meira samvistum við börnin og
barnabörnin.
Þótt mamma hafi borið höfuðið
hátt og sífellt eitthvað verið að dunda
er staðreyndin sú að hún var mjög
þrotin að kröftum, lúin og slitin hin
síðustu ár. En þetta var ekki látið
mikið með. Hún hélt reisn sinni og
virðingu til hinstu stundar. Frábært
starfsfólk Fjórðungssjúkrahússins í
Neskaupstað annaðist hana síðustu
tvo til þrjá dagana uns öndin flaug á
burt. Og mamma sofnaði svefninum
langa sunnudaginn 9. desember, tíu
mínútum áður en sólin náði hádeg-
isstað.
Blessuð sé minning hennar.
Magni Kristjánsson.
Elsku mamma, ekki hvarflaði það
að mér að ég myndi ekki heyra rödd
þína aftur síðastliðinn fimmtudag
þegar við töluðum saman í símann, en
um kvöldið veiktist þú og varst dáin
um hádegi á sunnudaginn 9. desem-
ber. Við töluðum saman um jólagjöf-
ina sem Magni bróðir og ég ætluðum
að gefa þér, dvöl á heilsuhælinu í
Hveragerði um miðjan febrúar næst-
komandi. Þér fannst það alltof mikið
eins og venjulega enda vildir þú held-
ur gefa gjafir en þiggja þær. Stína
systir þín ætlaði með þér en þið fóruð
saman í febrúar sl. Þú sagðir að það
hefði verið ógleymanlegur tími sem
þú og Stína áttuð þar saman.
Eins gerðum við óspart grín að því
þegar þú dast í efri-stofunni heima
hjá þér á Sjónarhóli fyrir rúmri viku.
Þú varst að skreyta fyrir jólin og
varst svo fegin að hafa ekki brotnað,
bara brákað einhver rifbein. Það ein-
kenndi þig, mamma mín, að kvarta
aldrei, sama hvað þú fannst til. Allir
jólasveinarnir voru komnir á sinn
stað áður en Kiddi bróðir kæmi til þín
í heimsókn um jólin með kærustuna
sína en hann hefur alltaf verið hjá þér
um jólin og þú hlakkaðir svo mikið til
að fá þau enda yngsta barnið þitt og
dekurrófan þín, eins og við systkinin
sögðum okkar á milli. Þú varst svo
mikið jólabarn.
Ekki gerði ég mér grein fyrir því
þá að þú værir svona mikið veik, þess
vegna kom ég ekki austur á Nes-
kaupstað til þess að vera hjá þér við
andlát þitt.
Bogga Marteins eins og hún var
kölluð meðal systkina sinna og vina
var gædd þeim mannkostum sem all-
ir mundu óska sér að fá í vöggugjöf.
Hún var andlega sterk, stoð og stytta
okkra allra á erfiðum stundum. Hlát-
urmild, mikill húmoristi, stálminnug,
vel greind og hrókur alls fagnaðar á
gleðistundum fjölskyldunnar. Hún
var einnig mjög ákveðin og þrjósk.
Þú varst ótrúlega lífsglöð og athafna-
söm þrátt fyrir veikindi síðustu ár.
Ævi þín var ekki sú léttasta en þú
varst svo kjarkmikil og úrræðagóð að
erfiðleikar stóðu þér aldrei fyrir þrif-
um.
Við systkinin höfðum oft áhyggjur
af þér að búa ein á Sjónarhóli við erf-
iðar aðstæður, þá sérstaklega á vet-
urna, en þín heitasta ósk var að þurfa
ekki að fara á stofnun þegar þú gætir
ekki séð um þig sjálf. Sú ósk rættist,
þú fæddist á Sjónarhóli, síðan keypt-
uð þið pabbi húsið af afa heitnum og
þar varst þú fram að síðustu tveimur
dögunum fyrir andlát þitt.
Þín verður sárt saknað af spila-
félögunum systrum þínum, þeim
Unni og Stínu, og Gunnu mágkonu en
þú hafðir svo gaman af því að spila
vist.
Þú varst mikil handavinnukona,
saumaðir og prjónaðir og núna síðast
á litla barnabarnið mitt hann Veigar
Áka sem fæddist 19. ágúst síðastlið-
inn. Við áttum ekki til orð yfir flott-
heitum á þínu fallega handbragði
tengdadóttir mín og ég. Þú hafðir ein-
staka þjónustulund, alltaf tilbúin að
rétta hjálparhönd þegar á þurfti að
halda og elskaðir að taka á móti gest-
um með þvílíkum kræsingum og
glæsibrag. Þú varst mjög falleg kona
og hafðir gaman af að punta þig og
klæðast fallegum fötum. Heimili þitt
bar þess einnig vott hvað þú varst
mikill fagurkeri. Oft sagði ég við syni
mína að heimili mömmu væri eins og
prinsessuheimili. Þú sagðir mér að
besti læknir á landinu væri maðurinn
minn hann Veigar, tengdasonur þinn.
Þið náðuð vel saman, þú barst mikinn
hlýhug til hans og hann til þín.
Það eru svo margar ljúfar og
skemmtilegar minningar sem ég á
um þig, mamma mín, sem ég get ylj-
að mér við þegar fram líða stundir.
Fyrir það er ég mjög þakklát. Ég veit
að það verður vel tekið á móti þér í
faðmi pabba og Bjarts en ég og fjöl-
skylda mín munum sakna þín mikið
og ekki minnst hann Birkir minn sem
fannst þú svo skemmtileg og fyndin
því fyrir þig var það nú ekki mikið
mál að skilja húmor fjórtán ára ung-
lings.
Ég kveð þig með þessu versi því
það var lýsandi fyrir þig og veitir mér
styrk:
Sól úti,
sól inni.
Sól í hjarta,
sól í sinni.
Sól í sálu minni.
Guð geymi þig.
Þín dóttir
María og fjölskylda.
Elsku Bogga mín. Aldrei hvarflaði
það að mér síðastliðið fimmtudags-
kvöld, að þetta væri í síðasta skipti
sem við töluðum saman. Við sem vor-
um svo vön að heyra í þér á hverjum
degi. Þú varst nýbúin að tala við
mömmu, hana nöfnu þína, alveg heil-
lengi og varst svo voðalega ánægð
með það. Ykkur samdi svo vel. Um
nóttina veiktist þú og héldum við öll
að það væri ekkert alvarlegt. Héldum
jafnvel að það væri þindin að angra
þig, sem ekki var neitt óvanalegt, en
það var öðru nær. Á sunnudag varstu
svo skyndilega farin og í þetta sinn
ekki bara austur eða suður, eins og
þegar þú kvaddir okkur á flugvellin-
um á Akureyri, heldur alfarin. Farin
yfir móðuna miklu á fund Kidda þíns
sem þú hlakkaðir mikið til að hitta
aftur.
SIGURBJÖRG
MARTEINSDÓTTIRvettvangur hans, sundlaugarsalnum.Þessi fundarsalur er einkar ánægju-
legur vottur um framsýni þeirra sem
nú ráða ríkjum í Reykholti. Örlög
hans hefðu sjálfsagt ella orðið að
vera geymslustaður varaeintaka
Þjóðarbókhlöðunnar, eins og nú
háttar til um aðra hluta skólahúss-
ins. En Snorrabúð varð ekki sá
stekkur, þökk sé öllum þeim sem
hlut áttu að máli. Meðal annarra
orða, Snorrabúð ætti hann að heita,
þessi góði salur, með styttu Snorra
sjálfs Sturlusonar í öndvegi beint
fyrir framan.
Með Jóni Þórissyni er genginn sá
síðasti þeirra kennara Reykholts-
skóla sem þar réðu ríkjum á skóla-
árum mínum á gagnfræðastigi. Ég
veit að ég mæli fyrir hönd allra
þeirra nemenda, sem stunduðu nám
við Reykholtsskóla á þessum árum,
þegar ég þakka Jóni leiðsögn og
langlundargeð, a.m.k. í minn garð.
Fyrr er farið heiðursfólkið Þórir
Steinþórsson skólastjóri, prests-
hjónin frú Anna Bjarnadóttir og séra
Einar Guðnason, Björn Jakobsson,
Magnús Jakobsson og Sigríður
Jónsdóttir. Minning alls þessa mæta
fólks er björt og þakklæti í þeirra
garð efst í huga.
Jóni Þórissyni þakka ég samfylgd
alla, þar á meðal í Umferðarráði en
þar sat hann um nokkurra ára skeið
fyrir Slysavarnafélag Íslands.
Við Þurý sendum Dóru, Dúda,
Valda, Rúkka, Dollu og fjölskyldunni
allri hugheilar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Jóns Þórissonar.
Óli H. Þórðarson.
Laugardagurinn 3. nóvember
2001 var runninn upp. Þennan dag
átti að halda upp á það, að 70 ár voru
liðin frá því héraðsskólinn í Reyk-
holti var settur í fyrsta sinn. Að
Reykholti streymdi fólk úr ýmsum
áttum – ekki síst gamlir nemendur,
sem stundað höfðu nám í skólanum
fyrir um 40 árum. Þetta var bjartur
og fallegur dagur, föl á jörðu og farið
að kólna eftir einstaklega hlýtt
haust. Eiríksjökull og Ok voru á sín-
um stað. Og þarna var Rauðsgil og
Skáneyjarbunga og Reykjadalsáin
með öllum sínum bugðum. Þeir sem
ekki höfðu komið að Reykholti í
nokkur ár tóku eftir miklum breyt-
ingum á staðnum. Nýja kirkjan orðin
sannkallað staðartákn og sú gamla
hafði fært sig af grunni og beið end-
urnýjaðra lífdaga. Og gamla góða
skólahúsið var orðið sem nýtt. Aftur
var reisn yfir Reykholti.
Þegar gestir höfðu komið sér fyrir
á hótelinu, var haldið út í gamla skól-
ann, þar sem halda átti málþing um
sögu Reykholtsskóla og þær sögu-
legu forsendur sem leiddu til stofn-
unar héraðsskóla vítt og breitt um
landið. Komið var saman í nýjum og
smekklegum sal, þar sem áður var
innisundlaug og deilt hafði verið um
við byggingu skólans. Einn fram-
sögumanna var Jón Þórisson kenn-
ari, sem alist hafði upp í skólanum og
síðan kennt við hann áratugum sam-
an.
Í upphafi bað hann viðstadda að
búa sig undir að hann þyrfti að taka
sér hvíld og tylla sér niður undir
flutningnum. Svo fór þó ekki. Við,
gamlir nemendur, urðum vitni að
sögulegri stund, þar sem gamli
kennarinn okkar fór á kostum og brá
upp ljóslifandi mynd af tilurð og
stofnun okkar gamla skóla – saga
baráttu og ótrúlegrar bjartsýni, þar
sem fjós varð að glæsilegri skóla-
byggingu á ótrúlega stuttum tíma.
Um kvöldið slógu gamlir nemend-
ur upp veislu, þar sem Jón og hans
ágæta kona voru heiðursgestir. Og
þegar gleðin stóð sem hæst, kvaddi
heiðursgesturinn gleðskapinn eftir
langan og merkan dag og þau voru
mörg handtökin frá fyrrum nemend-
um á leiðinni til náða. Engan grunaði
þá að þennan dag kvaddi Jón Þór-
isson Reykholt í raun í orðsins
fyllstu merkingu. Þessi merkilegi
dagur var nú að baki og kraftarnir
þrotnir en takmarkinu var náð – að
lifa þennan dag.
Nú þegar Jón Þórisson er allur
finnst mér hann sem dæmigerður
fyrir víkinga tuttugustu aldarinnar á
Íslandi. Í stað hinna fornu víkinga
sem vógu mann og annan kom kyn-
slóð manna, sem gerði líkamsrækt
og mannrækt að ævistarfi. Þessir
víkingar báru hreystina með sér og
urðu margir að bjargvættum manns-
lífa til sjávar og sveita, þar sem
björgunartæki komu í stað vopna.
Vettvangur æsku og lífsstarfs
Jóns Þórissonar, héraðsskólinn í
Reykholti, hefur lokið hlutverki sínu.
Skólinn og skólamaðurinn urðu þar
næstum samferða. En minningar
gamalla nemenda úr Reykholtsskóla
lifa, minningar sem tengjast öllu því
góða fólki sem helgaði skólanum
starfskrafta sína. Þar er hlutur Jóns
Þórissonar stór.
Og Reykholt lifir og býður nýjum
tækifærum til sín. Þannig var við
hæfi að Reykholt kveddi Jón Þór-
isson.
Úr hópi gamalla nemenda úr
Reykholtsskóla
Reynir Ingibjartsson.
Kveðja frá Bridgefélagi
Borgarfjarðar
Bridgefélag Borgarfjarðar er lítil
fjölskylda sem hittist reglulega yfir
vetrartímann. Þá er ylur í huga og
ljós í sinni þó úti sé kuldi og myrkur. Í
síðustu viku brá á birtuna er fréttist
af andláti eins okkar besta drengs,
Jóns Þórissonar. Jón var einn af
stofnendum félagsins og alveg fram á
þennan vetur einn virkasti félaginn.
Hann gekk beint til starfa er hann
mætti á svæðið, raðaði borðum, fann
til spil og skormiða. Aldrei þurfti að
biðja Jón, verkin þurfti að vinna og
voru gerð. Þá sá Jón um útreikning á
árangri spilara í mörg ár. Það var
gert af nákvæmni og samviskusemi
stærðfræðikennarans. Fyrir tveimur
árum tók Jón sig til og skrifaði sögu
félagsins. Það var mikið verk og þarft
og seint fullþökkuð öll sú vinna sem
hann lagði í það verk. En það verk
eins og önnur vann Jón með hugar-
fari þess er ann sínu félagi. Jón var
alvörugefinn við spilaborðið og vann
vel úr sínu. Hann keppti til sigurs en
var aldrei tapsár nema þá út í sjálfan
sig. Þó var stutt í glettnina þegar sá
gállinn var á honum og ófáum vísum
um menn og málefni laumaði hann að
mér.
Ísland er ríkt af veraldlegum gæð-
um. Þó kemst það ríkidæmi aldrei í
hálfkvisti við þann auð er býr í mönn-
um eins og Jóni Þórissyni. Mönnum
sem alltaf eru boðnir og búnir til að
vinna verkin og gefa svo mikið af sér í
samfélagi mannanna. Þannig menn
eru ríkir. Bridgefélag Borgarfjarðar
kveður góðan dreng með söknuði.
Það finnast ekki margir slíkir.
Sveinbjörn Eyjólfsson.
JÓN ÞÓRISSON
MORGUNBLAÐIÐ tekur minningargreinar til birtingar endurgjalds-
laust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins í Kringlunni 1,
Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Kaupvangsstræti 1, Akureyri. Þá er
enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfi (569 1115) og í tölvu-
pósti (minning@mbl.is). Nauðsynlegt er, að símanúmer höfundar/send-
anda fylgi.
Um hvern látinn einstakling birtist formáli, ein uppistöðugrein af
hæfilegri lengd, en aðrar greinar um sama einstakling takmarkast við
eina örk, A-4, miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd, - eða 2.200
slög (um 25 dálksentimetra í blaðinu). Tilvitnanir í sálma eða ljóð tak-
markast við eitt til þrjú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa
skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Birting minningargreina