Morgunblaðið - 15.01.2002, Side 45

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. JANÚAR 2002 45
Komið er að leiðar-
lokum. Móðurbróðir
okkar, Páll Hannesson,
verkfræðingur í Kópa-
vogi, er látinn. Við leiðarlok viljum
við systurnar minnast góðs frænda,
manns sem var þekktur af trygg-
lyndi, heiðarleika og skörpum gáfum.
Páll var sonur Hannesar Pálssonar
frá Guðlaugsstöðum sem lengst af
var kenndur við Undirfell og konu
hans Hólmfríðar Jónsdóttur frá
Undirfelli.
Páll var frumburður ungra
bændahjóna í Vatnsdal. Í frum-
bernsku var hann veikburða og það
var tvísýnt um líf hans. Í margar vik-
ur var hann vafinn í bómull og þurfti
mikillar aðhlynningar við. Hann varð
snemma eftirlæti móður sinnar enda
dafnaði drengurinn vel og miklir
námshæfileikar hans komu fljótlega í
ljós. Páll var bókhneigður og skarp-
greindur og lágu stærðfræði og
raunvísindi vel fyrir honum. Foreldr-
ar hans eignuðust þrjú börn á tæpum
tveimur árum en það voru Páll, Ásta
og Jón. Síðan bættist í hópinn syst-
irin Guðrún en hún dó aðeins fjórtán
ára gömul. Þegar Páll var sautján
ára fæddist Bjarni bróðir hans en
skömmu seinna slitu foreldrar hans
samvistum og skiptu jörðinni. Hólm-
fríður móðir hans bjó eftir það á
Undirfelli og ólst Bjarni upp hjá
henni en Hannes faðir Páls flutti til
Reykjavíkur. Systkinin Páll og Ásta
fóru til náms í Reykjavík, Páll í
Menntaskólann í Reykjavík og Ásta í
Kennaraskólann en bróðir þeirra
Jón keypti jarðarhluta föður síns og
hóf búskap.
Eftir nám í verkfræði við Háskóla
Íslands hélt hann til frekara náms í
verkfræði í Kaupmannahöfn. Þá
hafði hann kynnst konu sinni Hjör-
dísi Pétursdóttur sem hélt síðar utan
til hans og nam snyrtifræði. Í Kaup-
mannahöfn fæddist eldri dóttir
þeirra Þóranna. Þegar líða tók á
námstímann fór móðir okkar, systir
Páls, til Kaupmannahafnar og dvaldi
hjá bróður sínum í einn vetur og
starfaði þar á saumastofu. Það var
PÁLL
HANNESSON
✝ Páll Hannessonfæddist á Undir-
felli í Vatnsdal í
Austur-Húnavatns-
sýslu 6. júlí 1925.
Hann lést á gjör-
gæsludeild Landspít-
alans við Hringbraut
6. janúar síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Kópavogs-
kirkju 14. janúar.
ævintýradvöl og rifjaði
móðir okkar oft upp
dvölina þar og ógleym-
anlegar samverustund-
ir.
Eftir að Páll lauk
verkfræðiprófi 1952 í
Kaupmannahöfn flutt-
ist hann heim til Ís-
lands að nýju. Þar
keyptu þau hjón sér
íbúð í Bogahlíð. Síðar
byggðu þau einbýlishús
í nærliggjandi sveit í
Kópavogi á holti sem þá
var að byggjast upp.
Páll átti eftir að verða
einn af máttarstólpum Kópavogs.
Hann starfaði sem bæjarverkfræð-
ingur í Kópavogi um skeið en varð
seinna umsvifamikill atvinnurekandi
þar í bæ. Páll fór snemma út í sjálf-
stæðan rekstur. Þeir voru nokkrir fé-
lagar sem tóku að sér að gatnafram-
kvæmdir í Reykjavík og fyrsta gatan
sem þeir unnu í var Hlaðbær og eftir
því skírðu þeir verktakafyrirtæki sitt
sem þeir stofnuðu árið 1962 og ráku
til ársins 1981. Fyrirtækið Hlaðbær
var á tímabili eitt af stærri verktaka-
fyrirtækjum landsins og sinnti stór-
framkvæmdum á sviði vegagerðar,
virkjana og línulagna.
Páll og Hjördís eignuðust tvær
dætur, Hólmfríði og Þórönnu. Hjör-
dís var manni sínum stoð og stytta í
fyrirtækjarekstrinum og vann við
fyrirtækið af miklum skörungsskap.
Þau voru samhent hjón og bjuggu
dætrum sínum fallegt heimili þar
sem þær nutu ástúðar og hvatningar
til náms og sjálfsbjargarviðleitni.
Páll og Hjördís nutu þeirrar gæfu að
sjá dætrum sínum farnast vel og
eignuðust með þeim sex efnileg
barnabörn og svo skemmtilega vill til
að nafni Páls og fyrsti dóttursonur-
inn fæddist á afmælisdag afa síns.
Milli fjölskyldna Páls og Ástu móður
okkar var ávallt mikill samgangur
ekki síst eftir að fjölskylda okkar
fluttist í Kópavog 1970.
Páll var gæfumaður. Hann efnað-
ist af eigin rammleik. Hann byggði
með dugnaði og útsjónarsemi upp
stórt verktakafyrirtæki á þeim tíma
sem Ísland var að byggjast upp í nú-
tímalegri mynd. Páll var fyrst og
fremst athafnamaður. Hann skipu-
lagði og bauð í verk og voru umsvif
fyrirtækis hans mikil og hafði það
hundruð manns í vinnu þegar virkj-
anaframkvæmdir stóðu yfir á há-
lendinu.
Páll hafði mikinn þjóðmálaáhuga.
Hann fylgdist með stjórnmálum líð-
andi stundar og tók ávallt afstöðu til
málefna. Eins og önnur ættmenni
Páls fylgdi hann pólitískri sannfær-
ingu sinni. Hann var fæddur inn í
framsóknarfjölskyldu og fylgdi lengi
vel Framsóknarflokknum að máli en
studdi síðan Kvennalistann eftir
stofnun hans. Páll tók virkan þátt í
félagsmálum og bar hag atvinnulífs-
ins sérstaklega fyrir brjósti. Hann
hafði sjálfur stýrt stóru fyrirtæki á
þeim tíma sem óstöðugleiki og óða-
verðbólga ríkti en hann hafði gjör-
þekkingu á því hve erfitt var að reka
stórt fyrirtæki við slíkar aðstæður og
hve mikilvægt væri fyrir velmegun í
landinu að tryggja góð starfskilyrði
fyrirtækja og atvinnulífs. Páll var
einn stofnendum Verktakasambands
Íslands og formaður þess um árabil.
Þá sat hann einnig í stjórn Vinnu-
málasambandsins um skeið. Hin síð-
ari ár starfaði hann í Rotaryklúbbi
Kópavogs og starfaði faðir okkar þar
einnig og var sá félagsskapur þeim
mágum mikils virði og nutu þeir hans
mjög.
Segja má að Páll hafi verið höfuð
fjölskyldunnar. Hann var elstur og
efnamestur og hafði mest umleikis.
Til hans leitaði fólk eftir stuðningi
enda var hann greiðvikinn og ráða-
góður. Hann naut trausts og virðing-
ar og margir ættingjar unnu hjá hon-
um um lengri eða skemmri tíma.
Móður okkar reyndist hann ávallt vel
og bar hún mikið traust til hans. Þrjú
af okkar systkinum unnu um skeið
hjá fyrirtæki Páls og var hann þann-
ig máttarstólpi fjölskyldunnar, ekki
síst á erfiðleikatímum. Páll bar hag
yngri systkinna sinna fyrir brjósti og
studdi hann yngstu bræður sína
Bjarna og Guðmund dyggilega er
þeir hófu eigin atvinnurekstur.
Páli farnaðist vel í sínum rekstri
og gátu þau hjón því leyft sér að
draga sig út úr hringiðu athafnalífs-
ins. Þau gátu látið drauma um ferða-
lög á fjarlægari slóðir verða að veru-
leika. Pál hafði lengi langað til að
sækja Kínaveldi heim og fór þangað
alllanga reisu. Hann var sannfærður
maóisti og mikill Kínavinur.
Römm er sú taug sem rekka dreg-
ur. Á hinum sögufræga stað Undir-
felli, æskuslóðum Páls þar sem móðir
hans og systirin Guðrún sem lést á
unglingsaldri hvíla í kirkjugarðinum,
byggðu Páll og Hjördís sér sælureit.
Þar reistu þau myndarlegt heilsárs-
hús og hugðust verja þar efri árum í
nágrenni við Nautabú sem bróðir
hans Jón á. Þeir bræður áttu það
sameiginlegt fyrir utan að vera at-
hafnamenn að hafa sterkar taugar til
æskuslóðanna. Um tveggja ára skeið
áttu þau sínar sælustundir ásamt
börnum og barnabörnum við Vatns-
dalshóla en þá veiktist Hjördís og
lést annan janúar 1989. Sá tími sem
fór í hönd reyndist Páli erfiður enda
hafði hann notið ástríkis og um-
hyggju eiginkonu sinnar um áratuga
skeið.
Seinna naut hann þó þeirrar gæfu
að eignast nýjan lífsförunaut, Gyðu
Guðjónsdóttur. Gyða bjó Páli gott at-
læti og var kært var með þeim Páli
og Gyðu og móður okkar og var sam-
gangur mikill á milli þeirra hin síðari
ár enda öll komin á eftirlaun og stutt
á milli heimilanna. Sýndu þau móður
okkur einstaka ræktarsemi ekki síst
í veikindum hennar þar til hún lést
fyrir rúmu ári. Naut Páll samvista og
umhyggju Gyðu allt þar til yfir lauk
nú á þrettánda degi jóla.
Á kveðjustund minnumst við syst-
ur með þakklæti stuðnings Páls við
fjölskylduna í gegnum tíðina, trygg-
lyndið og vináttuna sem hann sýndi
móður okkar og föður. Við minnumst
samferðastundanna með hlýju og
vottum sambýliskonu hans Gyðu og
dætrum hans þeim Þórönnu og
Hólmfríði og fjölskyldum þeirra okk-
ar dýpstu samúð.
Salvör Gissurardóttir,
Guðrún Stella Gissurardóttir.
Enn eitt haustið er för Litla ferða-
klúbbsins heitið norður í Vatnsdal á
æskustöðvar þess okkar ferðafélag-
anna, Páls Hannessonar, sem nú er
allur. Veðrið er dæmigerður sunn-
lenskur haustdumbungur, en þegar
kemur upp á Holtavörðuheiði, svona
um það bil móts við sæluhúsið, léttir
hæfilega til svo að í svip sést norður
og austur um allt. Glittir jafnvel með
góðum vilja í Vatnsdalsfjöllin sem
vissulega skiptir máli. Þá léttist lund
og birtir yfir svipmiklu andliti félaga
okkar, Undirfellsbóndans. Sjái’ði,
segir hann. Hvað? er spurt í kerskni
og jafnvel farið með vísur svo sem:
Þegar mín er gróin gröf,
og grasið vex í kringum,
veitist mér sú góða gjöf,
að gleyma Húnvetningum.
Við þessar aðstæður lætur Páll allt
slíkt sem vind um eyru þjóta, þótt
hann sé að jafnaði skjótur til svars,
og heldur áfram líkt og í hvert skipti
sem við höfum farið norður. Alltaf
fyllist maður vellíðan, já sælu-
straumar hríslast um skrokk, þegar
sér norður af. Og þar má líka reykja,
hugsa sumir! Vestursýslan er nú
varla merkileg, er sagt og saga henn-
ar yfirfull af sauðaþjófum, ósætti og
misindismönnum. Nei, nei, satt er
það, Vestursýslan er svo sem litlu
merkilegri en aðrar sýslur, en Aust-
ursýslan er þeim mun betri og
merkilegri. Sama hverju við hinir fé-
lagarnir höldum fram og gerum lítið
úr Austur-Húnavatnssýslu. Ekkert
fær haggað þeirri bjargföstu trú
bóndans að hún sé best sveita og þar
beri Vatnsdalurinn af í flestu. Og
greitt gengur ferðin áfram norður og
reyndar umtalsverður léttir þegar
komið var yfir Gljúfurárbrúna.
Margt rætt, sem gjarnan tengist
landsvæðinu, sögur af mönnum, ör-
nefnum og málefnum. Ekkert óvið-
komandi og meitlaðar, rökstuddar
skoðanir á flestu. Páll var sveitamað-
ur í þess orðs bestu merkingu. Fróð-
ur um sögu sinnar sveitar og reyndar
mannkyns, sem hann gjarnan leit í
hinu víða samhengi, lítt háð tíma og
rúmi. Flest eða allt innan áhugasviðs
og þekkingarsviðs þessa félaga okk-
ar. Víðsýnn með brennandi áhuga á
mörgu, gestrisinn og umhyggjusam-
ur þótt hann væri ekki upptekinn af
smáatriðum. Að þessu leyti er ferðin
því ekkert frábrugðin fyrri ferðum
hópsins.
Þegar kom norður að Undirfelli
var að mörgu að hyggja. Hefðir sköp-
uðust fljótt svo að hver gekk að því
sem honum bar. Að loknum gegning-
um, þeas. almennu eftirliti með hús-
um og híbýlum, þurfti fyrst af öllu að
ræða hvað gera skyldi og hvernig að
skyldi staðið. Loftur settist og fékk
sér í pípu, Páll gekk um húsið, settist
síðan hjá fyrrverandi bekkjarbróður
sínum og reykti en við, svonefndu
ungu mennirnir, fórum í eldhús því
þeir eldri vildu kaffi, Loftur lút-
sterkt. Oftar en ekki rifjuðu þeir
gömlu upp einhverjar kersknisögur
frá skólaárum, sem þeir höfðu reynd-
ar upplifað hvor á sinn hátt og bar
síst saman. Páll annaðist matarinn-
kaup og þótt við styngjum upp á ný-
breytni var alltaf sama viðkvæðið:
Ah! ég keypti bara hangikjöt, sem
því var í matinn. Síðan var hugað að
leikjum, spili og tafli þótt áhugi á
slíku væri að sönnu mismikill innan
hópsins. Alltaf var spilaður gosi og
ekki linnt fyrr en hrein úrslit voru
fengin og kjörinn Undirfellsmeistari.
Eftir það voru skákmót sem oftast
entust talsvert fram eftir nóttu. Páll
var mikill áhugamaður um alla hug-
ans keppni, sannkallað „spilafífl“ og
ágætis bæði spila- og skákmaður
enda hafði hann teflt töluvert á yngri
árum. Þarna var því ekkert gefið.
Næsta morgun var Loftur uppi með
fuglum, hellti bleksterku upp á könn-
una og fór út að taka mynd af Und-
irfellskirkju. Við hinir sváfum lengur
og Páll þó að jafnaði lengst, enda allt-
af morgunsvæfur næturhrafn. Þar
kom þó að félagar voru allir komnir á
ról og við eðlilega meðvitund.
Annar dagur hverrar ferðar var
alla jafna helgaður þekkingarleit.
Var þá farið í Borgarvirki, Þingeyra-
kirkju, á bæi, að Hofi, til frændfólks
að Guðlaugsstöðum í Blöndudal til
þess að fá veiðiheimild og sækja net.
Þá var Páll stórhuga sem sjaldan
fyrr. Mörg net tekin með því haldið
skyldi að Vestara-Friðmundarvatni
til netaveiða og mikið veitt, sem
reyndar gekk ekki nema að litlu leyti
eftir, líklega vegna lélegs mann-
skaps. Ytri skilyrði voru reyndar
ekki sem best og búnaður misgóður
en hvað um það, hugann skorti síst.
Og vissulega komu fjörutíu fiskar á
land líkt og forðum. Útgerðarmann-
inum þótti að vísu aflinn rýr og slæ-
lega sótt en vinnumenn voru sáttir
við sinn hlut, enda öllu skipt jafnt og
bragðgóður reyndist silungurinn um
kvöldið.
Heimferð á þriðja degi var álíka
hefðbundin og flest í ferðum hópsins
sem betur fer, hæfileg þreyta í
mönnum og ánægja yfir skemmti-
legri ferð í góðum félagsskap. Við fé-
lagarnir vottum öllum aðstandend-
um Páls samúð og viljum með
þessum skrifum um ferðir hópsins
norður í Vatnsdal minnast Páls og
þakka góða samfylgd. Það var sann-
arlega gaman að vera með Páli á
þessum og öðrum lífsins leiðum.
Kristján Már Sigurjónsson,
Loftur Þorsteinsson
og Pálmi R. Pálmason.
„Æ, Vala Bára mín,
það er svo misjafnt
verðmætamatið,“ sagði
hún Dída svo oft. Ég
óttaðist að kveðjuorð mín til hennar
yrðu svona þetta hallærislega ég, ég,
ég, ég man – hún fyrir mig. Dída mín
talaði ekki mikið um sjálfa sig, hún
var á margan máta heimspekingur,
sem hafði þó ekki kímnigáfu fyrir litla
loðna krossinum, sem prestsdóttirin
bar frá fæðingu. Ég, eins og bjálfi á
ÁSDÍS
ÞORGRÍMSDÓTTIR
✝ Ásdís Þorgríms-dóttir fæddist á
Grenjaðarstað í S-
Þingeyjarsýslu hinn
29. mars 1932. Hún
lést á Landspítalan-
um við Hringbraut
31. desember síðast-
liðinn og fór útför
hennar fram frá
Akraneskirkju 11.
janúar.
aldursundanþágu 1952–
53, í Húsmæðraskólan-
um á Ísafirði öðlaðist
uppörvun og vináttu
Dídu sem allar skóla-
systurnar litu upp til
fyrir hennar einstæðu
prúðmennsku og stað-
festu um hvernig
hverju sinni ætti að
skila verkefnum, hver
sem þau svo voru.
Á liðnum árum þegar
við hittumst kom fyrir
að ég frekjaðist við að
minnast á ljósið undir
mælikerið. Hún kvað
mig ævinlega í kútinn. Dída var ynd-
isleg. Ég fékk aldrei fullþakkað henni
þennan vetur og alla viðkynningu.
Votta afkomendum hennar og ætt-
ingjum samúð við ótímabært fráfall
gæðakonu.
Valgerður Bára
Guðmundsdóttir.
Okkur vini Þórðar,
sonar Ólafs, langaði til
að minnast Ólafs með
nokkrum fátæklegum
orðum. Allir höfum við
haft ákaflega góð kynni
af Ólafi á einn eða ann-
an hátt, í gegnum vinskap okkar við
Þórð. Við höfum ávallt verið velkomn-
ir á heimili Ólafs og Ingibjargar, allt
frá fyrstu kynnum okkar af fjölskyld-
unni. Hlýlegt, líflegt og skemmtilegt
viðmót er það sem í huga okkar ein-
kenndi Ólaf. Augljóst var að honum
var ákaflega annt um fjölskyldu sína
og sýndi sonum sínum mikla um-
hyggju sem fór ekki fram hjá okkur
vinunum. Ólafur var mikill knatt-
spyrnuáhugamaður og hittum við
hann ósjaldan á leikjum KR í knatt-
spyrnu, enda hafði hann greinilega
ÓLAFUR
STEFÁNSSON
✝ Ólafur Stefáns-son fæddist 5.
janúar 1952 í
Reykjavík. Hann lézt
hinn 18. desember
síðastliðinn og fór
útför hans fram frá
Dómkirkjunni í
Reykjavík 5. janúar.
ódrepandi áhuga á
gengi sinna manna.
Honum var sömuleiðis
annt um eigið form sem
kom m.a. skemmtilega í
ljós er einn okkar ásamt
nokkrum öðrum var
hlaupinn uppi af Ólafi
við Flyðrugrandann eft-
ir að hafa sprengt púð-
urkerlingar við dyrastaf
hans, þar sem spreng-
ingarnar þóttu berg-
mála þar einstaklega
vel að mati drengjanna,
sem sjálfir þóttust vera
í fínu formi en áttu ekk-
ert svar við spretti Ólafs. Okkur þótti
vænt um Ólaf og bárum ætíð virðingu
fyrir honum og hans persónu og er
okkur það hulin ráðgáta hvers vegna
svo reglusamur maður í blóma lífsins
er tekinn burt frá fjölskyldu sinni og
öðrum ástvinum. Elsku Ingibjörg,
Þórður, Stefán og Ólafur, við vottum
ykkur okkar dýpstu samúð. Megi Guð
styrkja ykkur í sorg ykkar og missi.
Arnar Sigurður Helgason,
Bjarni Jóhann Þórðarson,
Egill Örn Jóhannsson,
Jón Ari Helgason.
Inger Steinsson,
útfararstjóri,
s. 691 0919
Ólafur Ö. Pétursson,
útfararstjóri,
s. 896 6544
Bárugötu 4, 101 Reykjavík.
S. 551 7080
Vönduð og persónuleg þjónusta.