Morgunblaðið - 15.03.2002, Qupperneq 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. MARS 2002 11
PÁSKASÖFNUN Hjálparstarfs
kirkjunnar verður með breyttu
sniði að þessu sinni þar sem söfn-
unarfénu úr söfnuninni Lífskrafti
gegn alnæmiverður skipt á milli
verkefna á sviði forvarna á Ís-
landi og verkefna í Úganda þar
sem styðja á börn sem misst hafa
foreldra sína úr alnæmi.
Alnæmissamtökin standa fyrir
forvarnarherferð hérlendis og
verður efnt til fræðslu- og kynn-
ingarfunda í öllum grunnskólum
landsins. Fræðslan snýr að nem-
endum í 9. og 10. bekk og lýtur
inntak fræðslunnar að alnæmi og
HIV-smiti og hvernig koma megi í
veg fyrir smit. Herferðin verður
skipulögð í samvinnu við land-
læknisembættið.
156 einstaklingar hafa greinst
HIV-smitaðir hérlendis og hefur á
fjórða tug manns dáið úr sjúk-
dóminum. Ellefu greindust með
HIV-smit í fyrra og að jafnaði
greinist eitt smit í mánuði.
13 milljónir barna hafa misst
báða foreldra sína úr alnæmi sam-
kvæmt upplýsingum Hjálparstarfs
kirkjunnar. Þá veldur kæruleysi
íslenskra ungmenna gagnvart
sjúkdóminum nokkrum áhyggjum.
Ranghugmyndir
algengar hjá unglingum
Að sögn Inga Rafns Hauks-
sonar, fræðslufulltrúa Alnæm-
issamtakanna, sem rætt hefur við
grunnskólanemendur um alnæmi,
virðast ranghugmyndir algengar
hjá unglingunum um sjúkdóminn.
Hann er oft spurður eftirfarandi
spurningar: „Er ekki allt í lagi ef
ég passa mig á því að sofa ekki
hjá hommum?“ Hann segir enn-
fremur að unglingarnir haldi oft
að þeir lyf sem til eru til að
sporna við framgangi sjúkdómsins
séu hrein og bein lækning. „Þau
hafa heyrt talað um það heima,“
bætir hann við.
Haraldur Briem, smitsjúkdóma-
læknir hjá landlækni, segir að svo
gæti farið að lyfjaúrræðum fækk-
aði með tímanum. „Það er eilíf
barátta við ónæma veirustofna,
þannig að það er mikið kapphlaup
sem fer fram í því að reyna búa
til ný lyf sem veiran þekkir ekki
og geta unnið á henni. En þetta
er vandamál sem við höfum ekki
séð fyrir endann á og það kann að
fara svo að við eigum ekki mörg
góð lyf.“
Tæplega 40 þúsund mun-
aðarlaus börn í Rakai-héraði
Hjálparstarf kirkjunnar hyggst
styðja verkefni Lútherska heims-
sambandsins, sem Hjálparstarf
kirkjunnar er aðili að. Í Rakai-
héraði þar sem aðstoð er veitt,
eru 9% íbúa héraðsins HIV smituð
og munaðarlaus börn, sem misst
hafa foreldra sína úr alnæmi, eru
þar tæplega 40 þúsund. Sam-
kvæmt upplýsingum Hjálparstarfs
kirkjunnar eru heilsufarsleg, fé-
lagsleg og efnahagsleg áhrif al-
næmisins gríðarleg og þurfa
börnin oft að standa ein fyrir
heimili og verða fyrir áreiti og yf-
irgangi annarra. Þau vantar föt,
fæði, húsnæði, mörg eru í tilfinn-
ingalegu ójafnvægi, hafa þörf fyr-
ir umhyggju, leiðbeiningar og ást-
úð einhvers sem eldri er.
Helmingi söfnunarfjár úr páska-
söfnuninni verður varið þeim til
stuðnings í gegnum ráðgjafa á
vegum verkefnisis.
Páskasöfnunin fer fram 17. til
24. mars í söfnunarsímanum 907-
2002. hvert símtal kostar 1.000
kr. sem skuldfærðar verða sjáf-
krafa á símreikning viðkomandi.
Páskasöfnun helguð börnum á Íslandi og í Úganda
Ungmenni taka alnæm-
ishættuna ekki alvarlega
Morgunblaðið/Sverrir
Fræðslufulltrúar Alnæmissamtakanna munu á næstunni heimsækja alla
grunnskóla landsins og ræða við nemendur um alnæmi. Hér ræðir Ingi
Rafn Hauksson við nemendur í Hagaskóla.
LÖGBANNSKRAFA aðstandenda
fegurðarsamkeppninnar Ungfrú Ís-
land.is á sýningu heimildarmyndar
um keppnina var tekin fyrir hjá
sýslumannsembættinu í Reykjavík í
gær. Framleiðendur myndarinnar
höfðu þá skilað inn greinargerð, sem
þeir fengu frest til að gera daginn
áður. Ekki var tekin ákvörðun í mál-
inu í gær, heldur tók sýslumaður sér
frest þar til á þriðjudaginn 19. mars
næstkomandi. Fram að þeim tíma
verður farið yfir sjónarmið og gögn
beggja aðila.
Ingvar Haraldsson hjá embætti
sýslumanns vildi ekki svara því hvort
farið yrði fram á að sjá þá hluta
myndarinnar sem tilbúnir eru hjá
framleiðendum hennar, systkinun-
um Hrönn og Árna Sveinsbörnum og
kvikmyndafyrirtækinu 20 geitum.
Eins og fram kom í Morgunblaðinu í
gær var Hrönn meðal þátttakenda í
fegurðarsamkeppninni.
Lögbannskrafan á mynd-
ina „Í skóm drekans“
Ákvörðun
frestað fram
yfir helgi
STEFNT er að því að halda
landvörslu á vegum Náttúru-
verndar ríkisins óbreyttri á
sumri komanda.
Árni Bragason, forstjóri Nátt-
úruverndar ríkisins, segir að í
bréfi frá umhverfisráðuneytinu
komi fram að ráðuneytið leggi
áherslu á að landvarsla verði
óbreytt frá því sem verið hefur
og því sé ekki útlit fyrir að
skerða þurfi landvörslu frá því
sem verið hefur eins og kom
fram í frétt Morgunblaðsins í
gær.
„Náttúruvernd er að vinna að
því í samstarfi við umhverfis-
ráðuneytið að finna leiðir til þess
að vera með óbreytta landvörslu
og raunar er beinlínis stefnt að
því, það liggur alveg skýrt fyrir.“
Nýr þjóðgarður
á Snæfellsnesi
Þá segir Árni að það sé rétt að
það komi fram, en hafi gleymst í
þessari umræðu, að stofnaður
hafi verið þjóðgarður á Snæfells-
nesi síðasta sumar. „Það er búið
að ráða þar þjóðgarðsvörð og þar
verða landverðir starfandi í sum-
ar þegar horft er yfir heildina er
verið að auka við landvörsluna.
Skrifstofa þjóðgarðsvarðarins
verður í pósthúsinu á Hellissandi
og hún verður reyndar opnuð
strax í næstu viku.“
Árni segir að vissulega verði
erfitt að koma þessu heim og
saman að því er snertir fjárhags-
hliðina en þetta sé það sem
stefnt er að og það sé vilji ráðu-
neytisins að það verði fundnar
leiðir til þess. „Við erum að vinna
með ráðuneytinu til þess að finna
slíkar leiðir í okkar rekstraráætl-
un til þess að þetta geti gengið
upp.“ Árni segir að fyrstu land-
verðirnir sem starfi við sumar-
vinnu hefji vinnu í maí, fyrst í
Skaftafelli en síðan séu síðustu
viðbótarstarfsmenn að koma til
starfa fram í júlímánuð. „Þeir
sem eru styst starfa hjá okkur í
um mánaðartíma og upp í það að
vera í um það bil þrjá mánuði.“
Þjóðgarðurinn á Snæfellsnesi er 167 ferkílómetrar og tekur yfir
jökulhettuna og svæðið á milli Dagverðarár og Gufuskála.
Forstjóri Náttúruverndar ríkisins
Stefnt að
óbreyttri
landvörslu
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri segist vera mjög stolt
af því hversu vel hafi tekist til hjá
Reykjavíkurborg varðandi undir-
búning og sölu fyrirtækja í eigu
borgarinnar og ekki síður í þeim
tilvikum þar sem um sé að ræða
breytingar á rekstrarformi fyrir-
tækja í eigu borgarinnar, en í svari
borgarstjóra vegna fyrirspurnar
Guðlaugs Þórs Þórðarsonar, borg-
arfulltrúa Sjálfstæðisflokksins, um
kostnað vegna þessa kemur fram
að heildarkostnaðurinn á árabilinu
1994–2001 af sölu og breytingu á
rekstrarformi tíu fyrirtækja var
45,5 milljónir kr.
Þessi kostnaður er mjög lágur
miðað við umfang verksins að mati
borgarstjóra. Hún sagði að tekist
hefði að vinna að öllum þessum
breytingum á ofangreindu tímabili
í sátt við starfsmenn borgarinnar,
auk þess sem þau fjárhagslegu
markmið sem sett hefðu verið í
þessum efnum hefðu náðst. Út-
gjöld upp á 45,5 milljónir króna á
átta ára tímabili væri ekki mikill
kostnaður í samanburði við um-
fang alls verksins sem um væri að
ræða, því þarna væri ekki einungis
um sölu fyrirtækja að ræða, held-
ur einnig breytingar á rekstrar-
formi, hagræðingu og fleira sem
tengdist þessum fyrirtækjarekstri.
Hún sagði að upphaflega þegar
farið hefði verið af stað með þetta
verkefni hefði verið skipaður sér-
stakur stýrihópur til að hafa um-
sjón með því, en auk hennar hefðu
Árni Sigfússon og Pétur Jónsson
átt sæti í þeim hóp.
„Það var full sátt um það þá
milli meiri- og minnihluta að það
skyldu valdir sérfræðingar báðum
megin frá sem nytu trúnaðar þessa
stýrihóps og þeim falið að vinna
verkið. Af okkar hálfu kom Skúli
Bjarnason inn í þetta og af þeirra
hálfu Sveinn Andri Sveinsson. Síð-
an unnu með þeim verkfræðingur
og viðskiptafræðingur eftir atvik-
um,“ sagði Ingibörg Sólrún.
Hún sagði að þessi sérfræðinga-
hópur hefði sinnt öllum verkefnum
sem vinna hefði þurft í þessum
efnum og skipt með sér verkum.
Hann hefði unnið grundvallar-
skýrslur, matsgerðir, séð um
skjalagerð, útboð, samninga og allt
sem að þessum verkefnum lyti og
hún teldi það mjög vel sloppið hjá
borginni að hafa þó ekki haft meiri
kostnað af þessum viðamiklu verk-
efnum heldur en raun bæri vitni.
Þá væri ónefndur sá fjárhagslegi
ávinningur sem borgin hefði haft
af þessum verkefnum. Ávinning-
urinn einungis af sameiningu
veitufyritækjanna í eitt fyrirtæki
næmi rúmum 400 milljónum kr.,
samkvæmt nýrri úttekt, en það
hefði einmitt verið dýrasta og viða-
mesta verkefnið í þessum efnum.
Ingibjörg Sólrún sagði að það
þyrfti ekki annað en bera árangur
borgarinnar í þessum efnum sam-
an við árangurinn af starfi einka-
væðingarnefndar ríkisstjórnarinn-
ar, sem líka hefði verið skipuð
sérfræðingum af markaði.
„Munurinn er nú sá að þar virð-
ist því miður hafa tekist mun verr
til með lausn viðfangsefna og
kostnaður verið miklu hærri eins
og landslýð varð nú ljóst þegar
fjallað var um beiðni forsætisráð-
herra um aukafjárveitingu til
einkavæðingarnefndar að upphæð
300 milljónir króna á síðustu fjár-
aukalögum og það var þó bara
vegna ársins 2001,“ sagði Ingi-
björg Sólrún.
Hún bætti því við, spurð um þá
gagnrýni Guðlaugs Þórs að emb-
ættismenn borgarinnar hefðu get-
að sinnt þessum verkefnum, að
það værisérkennileg afstaða að
halda að starfskraftar sérfræðinga
og æðstu embættismanna borgar-
innar væru ókeypis og þeir gætu
bætt á sig verkefnum af þessum
toga án þess að það kæmi niður á
einhverjum öðrum störfum þeirra.
Þetta væru óraunsæ sjónarmið og
gamaldags. Lögfræðideildin sem
vísað væri til samanstæði af þrem-
ur lögfræðingum sem þyrftu að
veita öllu borgarkerfinu þjónustu
þar sem ynnu átta þúsund manns.
Auðvitað væri borgin síðan alltaf
að kaupa að vinnu í einhverjum
mæli, bæði vinnu verkfræðinga,
viðskiptafræðinga, arkitekta, lög-
fræðinga og fleiri í afmörkuð verk-
efni, vegna þess að það væri hag-
kvæmara að hafa þann háttinn á
heldur en fjölga starfsmönnum.
Um þá gagnrýni Guðlaugs að
Skúli Bjarnason, hrl., hefði fengið
16,3 milljónir kr. í greiðslur vegna
þessa á öllu tímabilinu, sagði hún
að það hefði alfarið verið í höndum
sérfræðingahópsins að skipta með
sér verkum. Hins vegar hefði Skúli
Bjarnason verið formaður hópsins
og þess vegna hefði meiri þungi af
verkefninu ef til vill hvílt á honum
en öðrum.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri um gagnrýni vegna aðkeyptrar sérfræðiaðstoðar
Kostnaður mjög
lágur miðað við
umfang verksins