Morgunblaðið - 15.03.2002, Blaðsíða 27
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. MARS 2002 27
Bílgreinasambandið
Aðalfundur BGS verður haldinn
á Hótel Loftleiðum
laugardaginn 16. mars
Kl. 09:00 Fundarsetning - Erna Gísladóttir, formaður BGS.
Kl. 09:10 - 09:30 Erindi -Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra.
Kl. 09:30 - 09:45 Fyrirspurnir - Umræður.
Kl. 09:45 - 10:15 Aðalfundur.
Dagskrá:
Venjuleg aðalfundarstörf.
Kl. 10:15 - 10:30 Kaffihlé.
Kl. 10:30 - 12:15 Sérgreinafundir:
Verkstæðafundur:
1. Einingakerfi og notkun þeirra.
2. Menntastefna BGS.
3. Nýjar áherslur í rekstri verkstæða.
a) Vottun og hagræðing á verkstæðum.
4. Önnur mál.
a) Skoðun bíla - hlutverk verkstæða.
Bílamálarar og bifreiðasmiðir:
1. Cabas - Staða - þróun - horfur.
2. Nýjar áherslur í rekstri verkstæða.
a) Vottun og hagræðing á verkstæðum.
3. Markaðssetning verkstæða.
4. Menntastefna BGS.
Bifreiðainnflytjendur:
1. Bílasala - horfur í bílainnflutningi.
2. Verðskrá notaðra bíla - bílavefur.
3. Block exemption - staða - áhrif.
4. Önnur mál.
a) ELV.
b) Upplýsingar um eyðslu o.fl.
Smurstöðvar:
1. Nýjar verklagsreglur fyrir smurstöðvar.
2. Vottun og gæðakerfi.
3. Tæknilegar upplýsingar og einingakerfi.
4. Önnur mál.
a) Verkskráning í tölvum.
b) Þjónustukaupalög.
Varahlutasalar:
1. Meistaranám varahlutasala - námskeið.
2. Cabas og varahlutasalar.
3. Frankfurt-ferð.
Föstudaginn 15. mars kl. 18.00 verður haldinn
sérstakur verkstæðisfundur í FMB á Gylfaflöt 19
Dagskrá:
1. Hvernig viðhalda menn menntun í bílgreininni:
a) Eftirmenntun - meistaranám.
b) Greining menntunarþarfar.
c) Skipulag grunnmenntunar.
Frummælandi: Snorri Konráðsson
2. Nýjar áherslur í rekstri verkstæða:
a) Einingakerfi.
Frummælandi: Jón Valgeir Gíslason
b) Kostnaðargreining.
Frummælandi: Jón Valgeir Gíslason.
c) Eftirlit með tækjum og búnaði - Kvörðun.
Frummælandi: Atli Vilhjálmsson.
d) Kynning - markaðssetning.
Frummælandi: Sigurjón Ólafsson.
3. Upplýsingaöflun og nýjasta tækni við bílaviðgerðir.
Frummælandi: Ásgeir Þorsteinsson.
4. Umræður.
5. Kynning FMB á tækjum.
Stjórn BGS.
Valgerður
Sverrisdóttir
Erna
Gísladóttir
MEIRA en eitt hundrað vaxmyndir
af blökkumönnum, sem þykja hafa
skarað fram úr hver á sínu sviði,
eru til sýnis í safni sem komið var á
fót í Baltimore í Bandaríkjunum ár-
ið 1983. Meðal þeirra sem hafa ver-
ið dæmdir þess verðir, að eftir þeim
sé gerð vaxmynd, eru mannrétt-
indafrömuðurinn Martin Luther
King, Frederick Douglass, sem
flúði þrælahald vestur í Bandaríkj-
unum, og ljóðskáldið Marcus Garv-
ey.
Joanne Martin og eiginmaður
hennar, Elmer, sem nú er látinn,
áttu frumkvæði að því að setja vax-
myndasafnið á fót. Fannst þeim
sem ástæða væri til að setja um-
gjörð í kringum sögulega arfleið
svarta mannsins í Bandaríkjunum,
enda gerðu mörg svört börn í land-
inu sér enga grein fyrir því hvaða
fórnir forfeður þeirra hefðu þurft
að færa, eða hvaða glæstu sigra
svertingjar annars staðar hefðu
unnið.
„Þetta safn gefur sögu svarta
mannsins sjónrænt samhengi. Þeg-
ar þú kemur vaxmyndastyttu fyrir í
sal þá mun fólk dragast að henni og
þeirri sögu sem hún hefur að
segja,“ sagði Martin.
Meðal annarra vaxmynda, sem
getur að líta í safninu, eru Hannibal
úr fyrndinni, faraóinn Akhenaten
og læknirinn Imhotep sem var uppi
á dýrðardögum Egyptalands. Þykja
þessir einstaklingar allir minna á
þau átök sem svartir menn hafa í
gegnum tíðina þurft að há, og þá
sigra sem þeir hafa unnið.
Styttan af Martin Luther King er
íklædd svörtum jakkafötum. Fræg-
ir svartir íþróttamenn fá einnig
sinn sess, hornaboltaleikarinn
Jackie Robinson, hnefaleikakapp-
inn Joe Louis og hlauparinn Jesse
Owens.
Búið er að koma fyrir vaxmynd
af Colin Powell, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sem og af Rosu
Parks sem varð þjóðþekkt í Banda-
ríkjunum árið 1955 þegar hún neit-
aði að gefa hvítum manni sæti sitt
eftir í strætisvagni í Alabama, en
venjur þess tíma kváðu á um það.
„Unga fólkið í dag
ætti að vera þakklátt“
Þegar inn í safnið er komið blasir
við stórt þrælaskip og eru börn í
hópi gesta hvött til að fara í göngu-
för um skipið og skoða ljósmyndir
frá nýlendutímanum sem sýna hvar
verið er að færa þræla á land í
Bandaríkjunum. Ein slík mynd sýn-
ir hvar hlekkjaður þræll hefur ver-
ið látinn hanga fram af hlið skipsins
og hafa hákarlar bitið af honum
höndina.
„Við viljum að þau skynji þá
þversögn sem felst í því að atburðir
sem þessir voru látnir gerast um
borð í skipum sem gjarnan hétu
Vinátta, eða voru nefnd í höfuð
heilagrar Maríu eða Jóhannesar
skírara,“ segir Martin. „Í raun var
hér um dauðaskip að ræða þar sem
grimmdin réð ríkjum og þar sem
hræðilegir glæpir voru framdir.“
Í botni skipsins er að finna sér-
staklega óhugnanlegar eftirmyndir
af þekktum ljósmyndum. Eru þær
tileinkaðar hýðingum. Má þar finna
styttu af ungri svartri konu, sem
bersýnilega er með barni, og hang-
ir hún í reipi sem hnýtt hefur verið
um háls hennar. Sjá má að skorið
hefur verið á kvið hennar þveran.
Heimildir sýna að fyrir kom að
blökkufólk í suðurríkjum Banda-
ríkjanna væri leikið svo grátt. Á
vegg í þessu sama rými hangir listi
yfir fimm þúsund blökkumenn sem
hýddir voru opinberlega í Banda-
ríkjunum á tímabilinu 1880–1930.
Martin segir þó erfitt að meta ná-
kvæmlega hversu margir voru í
raun hýddir. „Það ríkti svo mikil
leynd yfir þessum hlutum,“ segir
hún. „Fyrir kom að fólk hvarf ein-
faldlega og enginn vissi hvað varð
um það.“
Segir hún að þessum lista hafi
verið komið upp í safninu eftir að
stjórnendum þess varð ljóst að
mörg ungmenni höfðu ekki hug-
mynd um að blökkumenn hefðu
verið hýddir. „Hvernig á að fara að
því að sannfæra þessa krakka um
að forfeður þeirra háðu erfiða bar-
áttu fyrir rétti sínum?“ spyr hún.
„Þú gast verið drepinn fyrir það
eitt að ganga samsíða hvítum
manni á gangstéttinni. Unga fólkið
ætti að vera þakklátt fyrir að njóta
þess frelsis sem það nýtur í dag.“
Bætir hún því við að auðvitað
þurfi kennarar eða aðrir gæslu-
menn barna að meta fyrirfram
hvort rétt sé að leyfa börnum að
skoða þetta tiltekna rými sýning-
arinnar.
Það þarf stofnanir til
að varðveita söguna
Elmer Martin, sem lést í fyrra,
átti frumkvæði að stofnun vax-
myndasafnsins. Hann hafði lengi
starfað við Morgan State-háskól-
ann en hætti í upphafi síðasta ára-
tugar til að helga sig safninu.
Höfðu hjónin eytt frístundum sín-
um á níunda áratugnum í það að
heimsækja skóla, kirkjur og versl-
unarmiðstöðvar. Meðferðis voru
fjórar vaxmyndir sem þau notuðu í
sýningu sem átti sér það markmið
að kenna sögu svarta mannsins.
Safnið varð fljótlega vinsælt og
Martin-hjónunum opnuðust ýmsir
sjóðir hins opinbera sem gerði safn-
inu kleift að vaxa og dafna. Það er
nú í 2.700 fermetra húsnæði sem
eitt sinn var slökkviliðsstöð.
„Eiginmaður minn sagði alltaf að
við þyrftum að nema stundarkorn
staðar og spyrja okkur „hvað gerð-
ist?“, og sömuleiðis að það væri
ekki nóg að vera bara með enda-
laus slagorð,“ segir Joanne Martin.
„Þú verður að koma á fót stofn-
unum sem hafa það verkefni að
varðveita söguna. Að öðrum kosti
verður hver kynslóð alltaf að byrja
frá grunni.“
Söguleg arfleifð
svarta manns-
ins í fyrirrúmi
AP
Joanne Martin, sem stofnaði Sögusafn svarta mannsins í Baltimore
ásamt eiginmanni sínum, Elmer, horfir á vaxmyndir af nokkrum sögu-
frægum Afríkumönnum: Winnie Mandela, Jomo Kenyatta, Steven Biko,
Kwane Nkrumah og Nelson Mandela.
Baltimore. AP.
’ Þetta safn gefursögu svarta manns-
ins sjónrænt
samhengi ‘
Bómullar-satín
og
silki-damask
rúmföt
Skólavörðustíg 21,
sími 551 4050