Morgunblaðið - 28.11.2003, Qupperneq 72
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FÖSTUDAGUR 28. NÓVEMBER 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Áskriftarsími 881 4060
HÆTTULEGRI útgáfa af amfeta-
míni hefur verið í umferð hérlendis
að undanförnu og
er jafnvel talið að
efnið sé framleitt
hér á landi. Um er
að ræða svokallað
metamfetamín,
sem er bæði sterk-
ara og eitraðra en
amfetamín og hef-
ur fíkniefnadeild
lögreglunnar í
Reykjavík fundið
smáræði af slíku efni á undanförnum
misserum.
Ekki er þó vitað hvort slík efni hafi
verið í framleiðslu í Kópavogi þar
sem lögreglan gerði húsleit í fyrra-
dag. Metamfetamín hefur verið notað
í nokkrum mæli í Japan og Banda-
ríkjunum en í mun minni mæli í Evr-
ópu.
Jakob Kristinsson, dósent í eitur-
efnafræði við Háskóla Íslands, segir
tilvikum um metamfetamín fara fjölg-
andi hérlendis ef marka má þau sýni
sem berast Rannsóknastofu í lyfja-
og eiturefnafræði til greiningar.
Metamfetamín í
umferð hérlendis
Hættu-
legra en
amfetamín
Amfetamín/4
Jakob Kristinsson
VIGDÍS Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti
Íslands, opnaði formlega menningar- og
rannsóknarmiðstöðina Norðurbryggju í
Kaupmannahöfn í gær, en þar verða einnig
sendiskrifstofur Færeyja og Grænlands og
sendiráð Íslands. Miðstöðin er í gömlu
pakkhúsi frá árinu 1767 sem hefur verið
gert upp til að hýsa þá starfsemi sem í því
verður.
Fyrir upphaf opnunarhátíðarinnar lagði
Vigdís áherslu á að Norðurbryggja ætti að
vera hús fólksins, og ekki síst unga fólks-
ins. Þar ætti því að ríkja gleði og stemning
og dans.
Margrét Þórhildur Danadrottning og
Davíð Oddsson forsætisráðherra voru við-
stödd opnunina, sem og margir af helstu
fyrirmönnum Danmerkur, Grænlands, Fær-
eyja og Íslands.
POLFOTO/ Jens Dige
Norðurbryggja á að vera hús fólksins
Afrakstur/6
VALGERÐUR Sverrisdóttir við-
skiptaráðherra sagði á Alþingi í
gær það koma sterklega til álita
að setja reglur um stjórnarhætti í
fyrirtækjum til að koma í veg fyrir
hagsmunatengsl. „Sem dæmi má
nefna að vegna hneykslismála í
Bandaríkjunum settu verðbréfa-
eftirlitið og kauphöllin reglur um
að meirihluti stjórnarmanna í
skráðum fyrirtækjum skuli vera
óháðir. Þó að ekki sé hægt að taka
bandarískar reglur og heimfæra
beint á íslenskar aðstæður þá er
margt í stjórnkerfi íslensku hluta-
félagalaganna umhugsunarefni,“
sagði ráðherra og að skoða þyrfti
tengsl laganna við fjármálamark-
aðinn. Aðspurð kvaðst hún þó ekki
mundu beita sér fyrir því að kaup-
réttarsamningar yrðu bannaðir.
Jafnframt sagði Valgerður að
stjórnendur Kaupþings Búnaðar-
banka hefðu lært dýrmæta lexíu í
síðustu viku þegar hörð gagnrýni
kom fram á kauprétt æðstu
stjórnenda á hlutabréfum í bank-
anum. Vonaðist hún til að umræð-
an um kjör þeirra yrði stjórnend-
um annarra fyrirtækja
umhugsunarefni.
Ný yfirstétt orðin til
Jóhanna Sigurðardóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, var
málshefjandi utandagskrárum-
ræðu sem bar yfirskriftina ofur-
laun stjórnenda fyrirtækja. Taldi
hún neðanjarðarlaunakerfi stjórn-
enda fyrirtækja orðið mikið
áhyggjuefni „og engu líkara en að
á síðustu árum sé að verða til ný
yfirstétt sem lifir í einhverri ver-
öld sem er til hliðar við raunveru-
leika íslensks samfélags“. Sagði
hún geðþóttaákvarðanir og
græðgi ráða ferðinni hjá hinni
nýju yfirstétt. Hver stjórnandi
virtist umbuna öðrum í von um að
fá það endurgoldið. Allt væri það á
kostnað neytenda, sem borguðu
brúsann.
Jóhanna spurði hvort gildandi
reglur tryggðu að hugsanlegir ný-
ir samningar við stjórnendur
Kaupþings Búnaðarbanka yrðu
opinberir. „Þessu er hægt að
svara játandi,“ sagði Valgerður
Sverrisdóttir. „Nýjar reglur
Kauphallarinnar um upplýsinga-
skyldu um launakjör stjórnenda
kveða skýrt á um það.“
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstri grænna kallaði
þetta græðgisvæðingu samfélags-
ins og las upp úr Lúkasarguð-
spjalli.
Viðskiptaráðherra um hlutafélagalögin
Reglur um stjórnar-
hætti koma til álita
Morgunblaðið/Jim Smart
„Hús mitt á að vera bænahús en þér hafið gjört það að ræningjabæli,“
las Steingrímur J. Sigfússon upp úr Lúkasarguðspjalli á Alþingi í gær.
Lesið upp úr Lúkasarguðspjalli
Þverpólitísk samstaða/12
EINN þekktasti hraunhellasérfræð-
ingur heims, Chris Wood, prófessor í
landmótunarfræði við Háskólann í
Bournemouth á Englandi, hefur í sam-
starfi við Hellarannsóknafélag Íslands
uppgötvað nýjan 300 metra langan
nýjan helli í Hallmundarhrauni. Um
er að ræða eins konar framhald af
Stefánshelli en á milli þessara hella er
berghaft sem skilur þá að. Nýi hell-
irinn hefur ekki hlotið nafn en nokkr-
ar hugmyndir hafa komið fram, s.s.
Leynihellir og Hulduhellir eða Hulinn.
Það sem þykir sérstætt við hellinn er
að ógjörningur er að komast niður í
hann því rannsóknir Woods í sumar
leiddu í ljós að þykkt þaksins á honum
er 8–16 metrar. Uppgötvunin var
fengin með notkun segulmælis og
fleiri tækja. Reyndar sér ekki enn fyr-
ir endann á lengd hellisins. Að sögn
Sigurðar Sveins Jónssonar, formanns
Hellarannsóknafélagsins, var lykillinn
að uppgötvuninni svokallaðar hraun-
bólur eða hraunkýli á yfirborði Hall-
mundarhrauns sem líkja mætti við
bólur sem myndast í sjóðandi hafra-
graut. Tengsl milli þessara fyrirbæra
gáfu mönnum ákveðnar vísbendingar.
„Hellirinn fannst með því að ganga
kerfisbundið í meinta framhalds-
stefnu Stefánshellis með næman seg-
ulmæli og þar sem holrými er undir
koma fram frávik í segulmögnun
bergsins,“ segir Sigurður.
„Rannsóknarmönnum hefur tekist
að elta þetta segulfrávik um 300
metra vegalengd og bráðabirgðamæl-
ingar á þykkt þaksins á hellinum gefa
til kynna að hún sé vart undir 8 metr-
um. Það gæti því reynst örðugt að
gera op á hellinn og í raun alls óvíst að
menn fái nokkurn tíma litið hellinn
sjálfan.“
Ljósmynd/Árni B. Stefánsson
Einn hellanna í Hallmundarhrauni er Víðgelmir, sem hér sést. Gríðarlegt verk
yrði að komast niður í nýja hellinn sem liggur undir 8–15 metra þykku hrauni.
Nýr hellir uppgötvaður
í Hallmundarhrauni