Morgunblaðið - 23.05.2004, Side 34

Morgunblaðið - 23.05.2004, Side 34
LISTIR 34 SUNNUDAGUR 23. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ Nemendur stjórna flutningi á kantötum Í TÓNSKÓLA þjóðkirkjunnar hef- ur staðið yfir námskeið í kór- og hljómsveitarstjórn sl. þrjá mánuði, þar sem Hörður Áskelsson, org- anisti í Hallgrímskirkju, hefur leið- beint í flutningi kantata eftir J.S. Bach. Námskeiðinu lýkur með því að þátttakendur stjórna flutningi á tveimur kantötum í Grensáskirkju í dag kl. 17. Þrír ungir einsöngvarar, kór þátttakenda og kammersveit, að mestu skipuð félögum úr Sinfón- íuhljómsveit áhugamanna, syngja og leika, en köflum kantatanna hef- ur verið skipt á milli stjórnendanna. Hörður Áskelsson kynnir verkin. Kantöturnar eru Wachet auf, ruft uns die Stimme BWV 140 og Wer nur den lieben Gott lässt walten BWV 93. Einnig leika nemendur fylgirödd í sumum þáttum og er það hluti þjálfunar þeirra að leika fylgi- rödd eftir tölusettum bassa. Á milli kantatanna leika orgelnemendur tvær orgelútsetningar Bachs á köfl- um úr sömu kantötum, sálmforleiki sem kenndir eru við Schübler. Stjórnendur eru Arngerður María Árnadóttir, Bjartur Logi Guðnason, Björn Thorarensen, Hreiðar Ingi Þorsteinsson og Sveinn Arnar Sæ- mundsson. Einsöngvarar eru Elfa Margrét Ingvadóttir sópran, Hugi Jónsson bassi og Gunnhildur Bald- ursdóttir alt. Flestir þátttakenda í námskeið- inu eru nemendur í kórstjórn í Tón- skóla Þjóðkirkjunnar. Kórstjórn er nú þriggja ára samfellt nám við Tónskólann og kennari í kórstjórn er Hákon Leifsson. Fella- og Hóla- kirkja kl. 16 og kl. 21 Tvennir söngtónleikar nemenda frá Tón- listarskóla Mos- fellsbæjar verða í dag. Píanóleikari er Douglas A. Brotchie. Á fyrri tónleikunum syngur Gunnlaug Dröfn Pálsdóttir sópran m.a. ensk, þýsk og íslensk söngljóð og ítalskar aríur. Tónleik- arnir eru liður í 8. stigs prófi Gunn- laugar Drafnar. Kennari hennar er Jón Þorsteinsson. Á seinni tónleikunum syngur Hrönn Helgadóttir mezzósópran, sem held- ur burtfararprófstónleika frá skól- anum. Með henni koma fram Björn Thorarensen tenór, Kristjana Helgadóttir þverflautuleikari og Jónína Auður Hilmarsdóttir víólu- leikari. Hrönn hefur lært söng hjá Jóni Þorsteinssyni. Í DAG Hrönn Helgadóttir LISTAHÁTÍÐIN í Reykjavík er blómlegir dagar fyrir listir í borginni og þótt áhersla kunni að vera lögð á sviðslistir þetta árið taka listasöfn og gallerí vel við sér og reyna að bjóða upp á sýningar sem teljast til stærri viðburða en gengur og gerist hér á landi. Helsta framlag Listasafns Reykjavíkur til hátíðarinnar er sýn- ing á verkum ítalska listmálarans, Francesco Clemente í vestursal Kjarvalsstaða. Þetta eru nýleg verk, gerð eftir að umfangsmikil yfirlits- sýning á verkum listamannsins var haldin í Guggenheim-safninu í New York árið 1999. Sýningin er unnin í samvinnu við írska nútímalistasafnið (IMMA) í Dublin og fylgir henni veg- leg sýningarskrá. Í ábæti kom lista- maðurinn til landsins til að vera við- staddur opnun og var gestum boðið upp á listamannaspjall með Clem- ente og Einari Garibaldi á miðviku- daginn var. Þykir mér það vel gert að hálfu safnsins því nærvera lista- manns vegur þungt í kynningu og umræðu um verkin hans. Clemente telst á meðal málara Nýja tjástílsins (Neo expressionism) sem átti mikilli velgengni að fagna á níunda áratug síðustu aldar og náði yfir megnið af Vesturheimi, allt frá New Image painting og graffitílist í Bandaríkjunum til listhópa eins og Figuration libre í Frakklandi, Neuve wilde í Þýskalandi og Transavant- gardia á Ítalíu sem Clemente til- heyrði. Nýi tjástíllinn markaði nokk- urskonar endurreisn málaralistar- innar þar sem listamenn sem höfðu hlotið listrænt uppeldi í hugmynda- legum gildum módernismans höfn- uðu þeim og leituðu í fígúratíft mál- verk. Uppreisninni var aðallega beint gegn konseptlist og mínimalisma en einnig gegn „góðum smekk“, þar sem listamennirnir tileinkuðu sér gróf og oft ruddaleg efnistök. Af þeim sökum hlaut stefnan líka viðurnefnið „Bad painting“ (slæmt málverk). Listin á það til að þróast í andhverfu sína og fljótlega þótti það sýna ágætis smekk að eiga málverk eftir listamenn nýja tjástílsins s.s. Jean-Michel Basquiat, Walther Dahn eða Francesco Clem- ente. Veruleiki í sjálfu sér Viðhorf til myndlistar og myndlist- armanna er æ meira að líkjast því sem þekkist í dægurlistum. Lista- menn úreldast fljótt eftir tísku- straumum og falla af vinsældalistan- um eins og gerist í popptónlistinni ef þeir ná ekki að endurnýja sig, enda er framboðið mikið og köllun eftir nýj- ungum enn meiri. Margar af stjörn- um nýja tjástílsins eru algerlega horfnar af sjónarsviðinu, enda eðli- legt að úrtak sé gert þegar öldu læg- ir. Af listamönnum Transavantgardia hópsins er Francesco Clemente sá sem hefur náð að halda sér hvað mest inni á vinsældalistanum og átt fleiri smelli en hinir. Honum hefur líka tek- ist að endurnýja sig með samstarfs- verkefnum við ljóðskáld, kvikmynda- gerðarmenn, tónskáld og myndlistarmenn, s.s. Allan Ginsberg, Robert Creely, Gus Van Sandt, Jean- Michel Basquiat og Andy Warhol. Clemente hefur starfað jöfnum höndum í Róm, New York og sveitum Indlands og tekið inn áhrif frá þess- um ólíku stöðum. New York sem heimsborg auðs og efnishyggju, Róm sem stórbrotin menningarborg og höfuðstöðvar kaþólskunnar og Ind- land sem er samsafn af öllum and- stæðum heimsins, ringulreið og reglu, „andardráttur guðs“ eins og indverski dulspekingurinn Sri Bagh- wan Rajsneesh kallaði það. Það er því ekki laust við að málverk Clementes séu rökrænum huga ráðgáta ef hann vill festa sig við einhver skýr mörk, meiningu eða væntir þess að fatta eitthvað í myndunum. Hér er skyn- ræn upplifun í fyrirrúmi og myndirn- ar veruleiki í sjálfu sér. Það er þó margt í táknfræðinni sem vísar til austurlenskra fræða en annars virð- ast myndirnar samsettar úr ólíkum brotum, einhverju sem hefur snert listamanninn á lífsleiðinni, sem hann svo færir í myndræna frásögn, án upphafs og enda. Helstu breytingar sem sjá má í mörgum af nýrri verkum Clementes miðað við þau eldri er fráhvarf mannslíkamans, en líkaminn hefur jafnan verið í áberandi hlutverki hjá listamanninum. Það þýðir þó ekki að líkaminn sé á brott í þessum verkum heldur stendur hann fyrir utan myndina eins og listamaðurinn benti á í áðurnefndu listamannaspjalli. Clemente er mistækur listmálari og sumt á sýningunni finnst mér allt eins eiga heima á gluggasýningu á Skólavörðustígnum. En ritskoðun, eða réttara sagt myndskoðun, hefur aldrei verið í hávegum höfð á meðal listamanna nýja tjástílsins, enda ekki kallað „bad painting“ að ástæðu- lausu. Stíleinkenni Clemente eru líka breytileg eftir því hvaða efni hann vinnur með. Í freskumyndunum, sem dæmi, teiknar hann með litnum, olíu- málverkin eru síðan formföst og oft kubbsleg með þurra áferð og vatns- litamyndirnar eru flæðandi, lifandi en samt dulrænar og eru algerlega sér á báti. Alfræðibók um einleika Í miðrýminu á Kjarvalsstöðum hefur verið sett upp nýtt verk eftir bandarísku listakonuna Roni Horn sem telst á meðal hinna margrómuðu Íslandsvina, en hún hefur sótt inn- blástur og efnivið sinn til Íslands síð- an 1975. Horn er ekki síður kunn í myndlistinni en Clemente en þá fyrir ljósmyndaverk og skúlptúr. Form, rými og vangaveltur um tungumálið einkenna verk Roni Horns og eru þau einskonar alfræði- bók um einleika hlutar eða fyrirbæris þar sem að listakonan varpar ótal sýnishornum á sama hlutinn eða fyr- irbæri með endurtekningum. Sem dæmi má nefna hundrað andlits- myndir af listakonunni Margréti Blöndal í bláa lóninu, ljósmyndir af frænku Roni Horn í hlutverkaleik sem sýnt var í gallerí i8 í fyrra, ljós- myndir af yfirborði Thames-árinnar sem einnig voru sýndar í i8 og svo má lengi telja. Verkið á Kjarvalsstöðum nefnist „Hún, hún, hún og hún“ og saman stendur af ljósmyndaröð úr kvenna- klefanum í sundhöllinni í Reykjavík. Þetta er órætt ferðalag um klefann sem er svo samsett í einn ferhyrndan myndflöt svo rýmiskenndin bjagast. Myndirnar eru í tveimur hlutum sem hanga andspænis hvor öðrum í sér- hönnuðu rými. Þær eru svo sýndar í glerboxum á vegg sem dregur fram skúlptúríska eiginleika myndanna. Það má vel skoða verkið sem fem- inískt sbr. kvennaklefa og tengingu í bútasaumsteppi, enda hefur listakon- an aldrei farið leynt með álit sitt á karlaveldi myndlistarheimsins. Mér finnst þó skynrænn þátturinn sá sterkasti að þessu sinni og form og rými eða arkítektúr augljóslega í for- grunni hjá listakonunni. Án upphafs og enda MYNDLIST Listasafn Reykjavíkur – Kjarvalsstaðir Opið alla daga frá 10–17. Sýningunum lýkur 22. ágúst. FRANCESCO CLEMENTE RONI HORN Jón B.K. Ransu Roni Horn leiðir okkur um kvennaklefann í sundhöllinni í verki sínu. Spádómur Clementes unninn með olíulit á striga. Vatnslitamyndir Francesco Clemente eru algerlega sér á báti. Fæst í apótekum og lyfjaverslunum ER NEFIÐ STÍFLAÐ? STERIMAR Skemmir ekki slímhimnu er náttúrulegur nefúði sem losar stíflur og léttir öndun. Fyrir 0-99 ára. SJÓN Sjón - Skáld mánaðarins í Þjóðmenningarhúsinu. Dagskrá í flutningi bókmenntaklúbbs Hana-nú í dag kl. 14.00. Ókeypis aðgangur www.thjodmenning.is Sunnudagur 23. maí

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.