Morgunblaðið - 18.12.2004, Blaðsíða 67
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 2004 67
MINNINGAR
kringum hann Davíð og verður allt-
af í minningunni. Davíð var ekki
flíkinn maður en alltaf fannst vel
hans tilfinning, án orða, nærvera
hans var góð hvort sem var í fagn-
aði eða á erfiðum tímum.
Auður, Dagný og Edda, þið eigið
mína dýpstu samúð og Davíð minn
Kári, þú leysir vandamálið með
keðjuna á reiðhjólið sem þið afi
voruð að glíma við. Minningin er
dýrmæt eign, Auður mín. Blessuð
sé minning Davíðs Helgasonar.
Sigurjón Yngvason.
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með frjóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt
lit og blöð niður lagði
líf mannlegt endar skjótt.
(Hallgrímur Pétursson.)
Þessar ljóðlínur komu í huga
minn er Auður sagði mér andlát
Davíðs, laugardaginn 4. þ.m. Þetta
voru slæm tíðindi, eitthvað sem
maður á erfitt með að sætta sig við,
þrátt fyrir að allir sem komnir eru
til vits og ára viti að tryggasti föru-
nautur mannsins er dauðinn.
Það er bara hvenær. Davíð var
glæsilegur maður og fínn drengur,
jákvæður í betra lagi og lét ekki
hlutina vaxa sér í augum, enda
sýndi framtak þeirra hjóna það
þegar þau drifu sig í það að selja
íbúð sína hér fyrir sunnan og flytja
austur á Egilsstaði. Kaupa þar hús
og hefja margþættan rekstur,
óskyldan því sem þau höfðu áður
stundað og tókst það frábærlega.
Þess varð ég áskynja í haust er við
Guðrún brugðum okkur austur og
dvöldum í sumarhúsi á Eiðum í
vikutíma. Þá skiptumst við á heim-
sóknum og nutum samvistanna, það
var notalegur tími. Og ekki má
gleyma áhugamálinu, en það fór
fram á Ekkjufellsvellinum, golfvelli
þeirra Héraðsbúa. Auðvitað var
Davíð þar fremstur meðal jafn-
ingja, kominn á kaf í félagsmál
þeirra golfara og ýmsa þætti er
snertu völlinn og hvernig mætti
auka áhuga Héraðsbúa á sportinu,
með fjölgun meðlima í huga. Þessi
heilbrigði áhugi ætti ekki að koma
neinum á óvart sem Davíð þekktu,
enda kom hann ekki af fjöllum í
þessum efnum. Hann var formaður
Golfklúbbsins Kjalar í Mosfellsbæ
til margra ára og dreif marga góða
hluti þar áfram með dugnaði og
smekkvísi. Það væri hægt að minn-
ast margra skemmtilegra atvika af
löngum vináttuferli okkar Davíðs,
en læt hér staðar numið. Ekki
hvarflaði að mér er við kvöddumst,
að þetta væri síðasta handtakið,
þarna fyrir austan. Hann vel á sig
kominn, á góðum aldri og mörg
heillandi verkefni framundan. En
enginn má sköpum renna, kallið er
komið.
Kæra Auður. Við Guðrún vottum
þér, dætrum þínum og nánustu
ættingjum, okkar dýpstu samúð.
Minning um góðan dreng lifir.
Ásgeir Nikulásson.
„Golf liggur vel fyrir þér,“ sagði
samspilari minn upp úr þurru einn
dag í júlímánuði árið 1987. Við vor-
um að klára níundu holuna og höfð-
um báðir spilað nokkuð vel. Ég
þekkti manninn ekkert og tilviljun
réð því að við röltum völlinn saman
þennan sólskinsdag. Hann hafði
unnið hollið en taldi ekki eftir sér
að hrósa samspilaranum örlítið –
svona til að bæta upp fyrir sig-
urinn. Ummælin voru dæmigerð
fyri Davíð, en ég vissi það ekki þá.
Daginn eftir hitti ég Gunnar
Svavarsson, forstjóra Hampiðjunn-
ar, til að ganga frá ráðningu minni
í fjármálastjórastarf Hampiðjunn-
ar. Hjá Gunnari var þá mættur
samspilari minn frá deginum áður.
Gunnar kynnti þar fyrir mér deild-
arstjóra röra- og endurvinnslu-
deildar, Davíð Helgason. Þrátt fyr-
ir tuttugu ára aldursmun urðum við
fljótt vinir.
Hampiðjan hafði nokkrum árum
fyrr hafið röraframleiðslu og
nokkru síðar endurvinnslu á næl-
onnetum. Davíð var áhugasamur og
metnaðarfullur fyrir hönd sinnar
deildar. Enginn rekstur í iðnaði er
auðveldur en rekstur röra- og end-
urvinnsludeildar á þeim tíma var
þó einhver sá snúnasti sem und-
irritaður hefur kynnst. Davíð tókst
á við erfið verkefni af jákvæðni og
yfirvegun. Þá hafði Davíð einstak-
lega gott lag á sölu- og markaðs-
málum deildarinnar og öll sam-
skipti við viðskiptamenn voru
honum einstaklega auðveld.
Og golfhringirnir í Mosó urðu
fleiri. Miklu fleiri. Flestir spilaðir í
gamni en þó einn og einn í alvöru
þar sem titillinn „golfari Hampiðj-
unnar“ var lagður undir. Báðir vild-
um við gjarnan hafa þá nafnbót.
Davíð var keppnismaður, en sá
kurteisasti og prúðasti sem ég hef
kynnst. Íþrótt sem leggur upp úr
heiðarleika, prúðmennsku og tillits-
semi gat ekki átt betri sendiherra
en Davíð. Hann var formaður Golf-
klúbbs Kjalar á þeim tíma og naut
þess í hvívetna að starfa við völlinn
sinn og fyrir félagana.
Þá var íþróttamaðurinn Davíð
Helgason fjölhæfur og vel að sér.
Hann var körfuboltamaður að upp-
lagi, golfari af ástríðu, liðtækur í
snóker, teknískur borðtennisspilari
og sundmaður sem synti sér til
heilsubótar á hverjum degi í ára-
raðir og notaði eingöngu útiklefa –
sama hvernig viðraði. Ég reyndi að
temja mér sundbakteríuna en gafst
upp þegar ég hríðskjálfandi fann
ekki fötin mín þar sem þau hafði
fennt í kaf. Þá var Davíð nokkuð
skemmt.
Davíð hætti störfum hjá Hamp-
iðjunni árið 1998 þegar þau hjónin
fóru til Los Angeles í Kaliforníu.
Auður fór þar í framhaldsnám í
næringarfræði en um þau fræði var
Davíð einnig mikill áhugamaður.
Þegar þau hjón komu heim fluttu
þau fljótlega til Egilsstaða. Þrátt
fyrir fjarlægðir hélst vinskapurinn
og nokkrum hringjum og dögum
náðum við saman, en eftir á að
hyggja allt of fáum.
Við fyrrverandi samstarfsmenn
Davíðs í Hampiðjunni þökkum hon-
um hin góðu kynni. Auði, dætr-
unum og öðrum aðstandendum eru
sendar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Jón Guðmann Pétursson.
Við kynntumst Davíð Helgasyni
og konu hans Auði Ragnarsdóttur
er við hjónin bjuggum í Los Angel-
es haustið 2001. Með okkur tókst
hinn mesti vinskapur. Voru tíðar
heimsóknir okkar á milli og ófáar
stundirnar sem við áttum saman.
Við hjónin vorum einmitt stödd í
Los Angeles nú í byrjun desember
þar sem við minntumst meðal ann-
ars samverunnar með Davíð, Auði,
Dagnýju og Davíð Kára. Okkur brá
því við að sjá, í flugvél Flugleiða á
leið til Íslands, tilkynningu um and-
lát Davíðs.
Davíð var alveg sérstakt prúð-
menni og bar með sér hlýju og vin-
arþel sem erfitt var að fara á mis
við. Davíð lét sig t.d. ekki muna um
að aka stórborgina þvera og endi-
langa til að bjarga okkur þegar við
höfðum óvart læst lyklana inni í
bílnum okkar. Þar er Davíð vel
lýst.
Sannur vinskapur er ekki bund-
inn við jarðarsviðið og endar ekki
þó svo að við leggjum frá okkur
efnisklæðin eitt af öðru. Sá kær-
leikur og vinskapur sem einkenndi
persónu Davíðs Helgasonar mun
halda áfram að ylja aðstandendum
og vinum um ókomna tíð.
Við viljum votta Auði, Dagnýju,
Davíð Kára, Eddu, Kristínu og öðr-
um í fjölskyldu Davíðs okkar mestu
samúð á þessum tímamótum. Og
biðjum alveruna að styrkja þau í
sorginni.
Við varðveitum minninguna um
Davíð með kærri þökk fyrir að hafa
fengið að kynnast þessum góða
manni.
Bjarni og Edda Borg.
Fleiri minningargreinar um Dav-
íð Helgason bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga. Höf-
undar eru: Georg H. Tryggvason.
✝ Gísli Magnússonbóndi á Vöglum
í Blönduhlíð í
Skagafirði fæddist
þar 24. ágúst 1921.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Skagfirðinga á
Sauðárkróki 4. des-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Magnús Kristján
Gíslason bóndi og
skáld á Vöglum, f. á
Stóru-Ökrum í
Blönduhlíð 31. mars
1897, d. 25. mars
1977, og kona hans
Ingibjörg Stefánsdóttir húsfreyja
frá Þverá í Blönduhlíð, f. 14. apríl
Hafþór Gísli. 3) Magnús Hart-
mann verkfræðingur í Reykjavík.
Maki Salvör Kristjana Gissurar-
dóttir lektor. Börn þeirra Ásta
Lilja og Kristín Helga. 4) Þorkell
bóndi á Víðivöllum í Blönduhlíð.
Maki Linda Christina Vadström
húsfreyja. Börn þeirra Lilja Hafl-
ína og Elín Rós. 5) Gísli Björn
bóndi á Vöglum í Blönduhlíð. 6)
Þrúður snyrtifræðingur í Kópa-
vogi. Maki Hallgrímur Júlíusson
sölufulltrúi. Börn þeirra Tinna og
Lára. 7) Sindri matvælafræðing-
ur og bóndi í Brekkukoti í
Blönduhlíð. Maki Anna Baldrún
Garðarsdóttir hjúkrunarfræðing-
ur. Börn þeirra Kristján Bohra,
Heiðar Sigurmon og nýfætt
sveinbarn. 8) Óðinn starfsmaður
bútæknideildar Háskólans á
Hvanneyri í Borgarfirði.
Gísli verður jarðsunginn frá
Miklabæjarkirkju í Blönduhlíð í
dag og hefst athöfnin klukkan 14.
1898, d. 11. feb. 1971.
Eiginkona Gísla er
Kristín Heiður Sigur-
monsdóttir búfræð-
ingur og bóndi á
Vöglum, f. í Kolkuósi
í Viðvíkurhreppi í
Skagafirði 2. ágúst
1933. Gísli og Kristín
giftu sig 22. júlí 1956.
Börn þeirra eru: 1)
Ingibjörg húsfreyja í
Víðinesi í Hjaltadal í
Skagafirði. Maki
Gunnar Guðmunds-
son bóndi. Börn
þeirra eru Gísli, Ólöf
Dís og Signý. 2) Sigurlína kenn-
ari í Hafnarfirði. Sonur hennar
Þeir sem um Skagafjörð fara taka
eftir bæ hátt í fjalli. Bæjarhúsin lýsa
bjartsýni og þjóðerniskennd milli-
stríðsáranna þegar reist voru hús og
skólar í íslenskum burstabæjarstíl.
Andi þessa hæfir Vöglum vel. Amma
mín sagði mér að tvö bæjarstæði
væru fegurst í Skagafirði, annað að
Vöglum þar sem hvítlit bæjarhús
skera sig úr grænu túni og úthaga í
hlíðum Akrafjalls.
Oft þekkjum við deili á fólki án
þess að hafa hitt það, þannig held ég
að hafi verið með okkur Gísla. Ég
hefði kosið að hitta hann fyrr á lífs-
leiðinni og oftar. Asanum var ekki
fyrir að fara, rólegur og yfirvegaður
sat hann við borðsendann, með eilítið
úfið hár, fitlandi við pípuna og bauð
gestum að þiggja veitingar. Allt varð
að umræðuefni en listin fólst í rök-
ræðunni, hvernig efnið var vegið og
metið og hvaða ályktun mátti af
henni draga. Sumir læra listina að
hlusta og rökræða af langri skóla-
göngu en aðrir í skóla lífsins og eru
umfram allt búnir þessum góða eig-
inleika.
Saga, afkoma fólks og þjóðar eða
illska heimsins var jafnt til umfjöll-
unar. Út fjörðinn sér til eyja og fram
til jökla en framundan er sagan með
örnefnum eins og Örlygsstöðum,
Flugumýri og Víðimýri. Saga þjóð-
veldisins var jafnan á takteinum með
tilvitnunum og djúpu innsæi. Bú-
háttabreytingar sveitarinnar voru
fyrir augum bóndans í bókstaflegri
merkingu. Almenningur í Afganistan
bar ekki mikið úr býtum það hafði
hann líka kynnt sér. Gísli var andans
maður og á ekki langt að sækja það.
Tvisvar bauð hann mér til stofu, ann-
ars sátum við í eldhúsinu. Stofunni
hafði hann breytt í bókasafn, deild
tímarita væri nær að segja, svo vel
búinni að sérhverju landsbókasafni
væri sómi að. Þar er að finna öll
helstu íslensk tímarit í frumútgáfum
vel innbundin. Sjaldgæfar bækur
leynast þar með. Bókavörðurinn var
aðeins einn og ekki þurfti að leysa af
fyrr en þá nú. Safnið talar sínu máli
um mat hans á fróðleik og gildi
menntunar og er enn frekar staðfest
með stúdentshúfum barna þeirra
Kristínar meðal bókanna.
Mínar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Magnús Pétursson.
Við viljum með þessum orðum
minnast tengdaföður okkar, Gísla
Magnússonar, bónda á Vöglum í
Blönduhlíð. Gísli fæddist á Vöglum
og bjó þar allt sitt líf. Gísli var mann-
kostamaður, sjálfstæður, frændræk-
inn og stoltur bóndi sem treysti á
sjálfan sig og fjölskyldu sína. Hann
var harðduglegur og verklaginn og
vann í upphafi búskapar síns myrkr-
anna á milli enda þurfti mörg hand-
tök á stóru sveitabýli. Með árunum
jókst vélvæðingin og synir hans tóku
við bústörfum og þá gafst Gísla tóm
til að sinna hugðarefnum sínum. Gísli
var ákafur bókasafnari, hann átti
mörg þúsund binda bókasafn og
margar bækur hafði hann bundið
listilega inn sjálfur. Hann var list-
rænn og innhverfur og hafði næmt
auga fyrir handverki. Hann var fróð-
ur, víðlesinn og stálminnugur. Hann
unni jörðinni sinni, sveitinni sinni og
firðinum sínum. Hann var trúaður
maður á sinn hátt, honum þótti vænt
um kirkjuna sína á Miklabæ og
prestshjónin voru vinir hans, hann
safnaði biblíum en hann sagði líka að
enginn bóndi gæti búið nema í sátt
við þá vætti sem byggju í landinu.
Gísli var afar heimakær, hans heimur
var Skagafjörður og hann var óþrjót-
andi uppspretta sagna og fróðleiks
um skagfirska sögu og skagfirskan
nútíma.
Það var gæfa Gísla að kvænast
góðri konu, Kristínu Heiði Sigur-
monsdóttur frá Kolkuósi, og voru þau
samferða gegnum lífið í næstum því
hálfa öld. Þau voru samhent og sam-
taka í öllu og aldrei féll styggðaryrði
á milli þeirra. Þar komu saman sterk-
ir stofnar en þó ólíkir. Bæði voru
hjónin frá bæjum þar sem náttúru-
fegurð er stórbrotin og feður þeirra
voru litríkar og þekktar persónur á
sinni tíð í Skagafirði, þeir voru at-
hafnamaðurinn Sigurmon í Kolkuósi
sem stundum rak meira en hundrað
hrossa stóð um land sitt og skáldið og
bóndinn Magnús á Vöglum en ljóð
hans Undir bláhimni snertir ennþá
strengi í Íslendingum. Kristín og
Gísli eru bæði afkomendur drengja
sem urðu eftir á Íslandi þegar fjöl-
skyldur þeirra fóru til Vesturheims.
Bernskuheimkynni Kristínar eru
Kolkuós sem stendur við opið haf þar
sem jökulsáin Kolka steypist fram í
sjó. Þar var víðfræg hrossarækt og
ræktað hið þekkta Kolkuóskyn. Bær-
inn Vaglar stendur hins vegar hátt
uppi í Blönduhlíð og afleggjarinn
þangað bugðast fagurlega upp hlíð-
ina og minnir á fjallvegi. Útsýnið á
Vöglum er svo stórkostlegt að hver
sem kemur þar í fyrsta sinn hlýtur að
verða snortinn – það minnir á feg-
ursta útsýnið í Þórsmörk. Þar sést yf-
ir Héraðsvötnin og út á sjó til Drang-
eyjar og inn til heiða og
fjallarhringurinn báðum megin við
fjörðinn blasir við.
Húsið á Vöglum er háreist og þar
eru tvær burstir. Einu sinni stóð þar
torfbær og Gísli ólst upp í torfbæ.
Gísli var einkabarn og faðir hans var
einnig einkabarn. Gísli og Kristín
eignuðust átta börn. Fyrstu búskap-
arár þeirra bjuggu fjórar kynslóðir á
bænum, Þrúður amma Gísla, Ingi-
björg og Magnús foreldrar hans og
svo ungu hjónin með ört vaxandi
barnahóp sinn.
Kristín er búfræðingur frá Hólum í
Hjaltadal og stundaði einnig nám við
húsmæðraskólann á Löngumýri.
Gísli tók gagnfræðaskólapróf á Ak-
ureyri og sennilega hefur hugur hans
staðið til lengra náms en hann sneri
heim og tók við búinu. Kristín og Gísli
lögðu bæði kapp á að hvetja börn sín
til að mennta sig og luku öll átta
systkinin stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum á Akureyri og mun vera
einsdæmi að svo stór systkinahópur
ljúki þar námi. Það getur nærri hve
erfitt það hefur verið fyrir bændafólk
að kosta svo mörg börn til náms fjarri
heimkynnum sínum, einu sinni voru
fjögur systkinanna á sama tíma í
Menntaskólanum á Akureyri. Gísli
var stoltur af námsafrekum barna
sinna en þau stóðu sig framúrskar-
andi vel í skóla og sum unnu til verð-
launa. Efst á bókaskápunum á Vögl-
um eru átta stúdentshúfur. Börn
Gísla og Kristínar fóru öll í langskóla-
nám nema þeir tveir synir sem stað-
næmdust strax á Vöglum og hófu bú-
skap þar. Fjögur af börnum Gísla og
Kristínar búa í Skagafirði, þrír synir
vinna við búið á Vöglum og Víðivöll-
um og ein dóttir býr í Víðinesi í
Hjaltadal. Barnabörnin eru orðin á
annan tug og það yngsta aðeins nokk-
urra vikna gamalt.
Gísli hafði lengi áhyggjur af því að
ekkert barna hans tæki við búinu.
En hann varð þeirrar gæfu aðnjót-
andi að þrír synir hans höfðu brenn-
andi áhuga á búskap og hafa byggt
áfram upp búið undanfarna tvo ára-
tugi. Fyrst voru það tveir synir, Þor-
kell og Gísli Björn, og þeir keyptu
einnig nærliggjandi stórjörð, Víði-
velli, og hófu þar kornrækt og tún-
rækt. Síðan bættist þriðji bróðirinn,
Sindri, í hópinn. Bræðurnir hafa
byggt upp blómlegt bú, aukið við
ræktunarlandið og keypt meiri kvóta
og haldið þeirri varfærni sem ein-
kenndi foreldra þeirra – að skulda
helst engum neitt. Nú er Vaglabúið
með stærstu kúabúum í Skagafirði og
búskaparhættir eru allir nýtískuleg-
ir, það eru vélmenni sem moka flór-
inn, kjarnfóðurgjöf er tölvustýrð,
fjósið er lausagöngufjós með mjalt-
arklefa þar sem flókin tölva er í
hverjum mjaltarbás. Það er langt síð-
an Gísli hætti að fara í fjósið en allt til
dauðadags fylgdist hann vel með bú-
skapnum og vakti yfir velferð búsins.
Það er erfitt fyrir nútímafólk með
fjörutíu stunda vinnuviku að skilja
hver mikil vinna á kúabúi var fyrir
nokkrum áratugum og hve bindandi
slíkur búskapur var og er. Kristín og
Gísli áttu aldrei frí og þó veikindi
steðjuðu að þá varð samt að fara í
fjós. Kristín hefur unnið á búinu alla
daga, allan ársins hring í næstum
hálfa öld.
Það er með söknuði sem við kveðj-
um tengdaföður okkar Gísla Magn-
ússon og þökkum honum samfylgd-
ina, við vitum að við eigum ekki
framar eftir að koma að Vöglum og
hitta Gísla fyrir með pípuna sína, há-
vaxinn og myndarlegan mann með
þykkt silfurgrátt hár og gullinbrúna
húð. En við munum finna nærveru
hans og hlýhug hans til jarðarinnar
sinnar sem stendur svona fallega efst
uppi í hlíðinni. Faðir hans Magnús
orti svo um Vagla:
Efst á hjalla bæ minn ber
bergs á stalla snösum
Daga alla angar hér
ilmur af fjallagrösum.
Salvör Gissurardóttir,
Hallgrímur Júlíusson.
GÍSLI
MAGNÚSSON
Pantanir í síma 562 0200
Á fallegum og notalegum
stað á 5. hæð Perlunnar.
Aðeins 1.250 kr. á mann.
Perlan
ERFIDRYKKJUR