Réttur - 01.07.1966, Blaðsíða 41

EINAR OLGEIRSSON:
Sósíalismi og samfylking
Hreyfiaflið í sögu íslands á 20. öldinni eru verkalýðs-
og þjóðfrelsishreyfingar. Saga Islendinga á 20. öld er fyrst
og fremst saga þeirra. Þær hafa knúð fram þróunina, sem
orðið hefur til framfara, frelsis og mannréttinda. Höfuðafl
þjóðfrelsishreyfingarinnar í upphafi aldarinnar, — þegar
enn er við danskt afturhald að eiga, — eru bændur og
menntamenn, en hluti borgarastéttarinnar stendur með, —
síðar verða það verkamenn og menntamenn, er forustuna
hafa, einkum eftir að höfuðóvinur íslendinga verður ame-
rískt auðvald og hervald. Og það hefur eftir 1941 orðið
lilutverk Sósíalistaflokksins og þeirra hreyfinga, sem hann
hefur staðið að og að mestu haft forustu fyrir, að heyja
þessa baráttu.
Skipulagsmál þessara hreyíinga eru ofl ekki síður mikilvæg en
stcfnumálin sjálf, sökum þess að undir skipulagi þeirra er það kom-
ið, livort slík öfl, er framvinduna knýja fram, slanda sameinuð
eða sundruð, — og þar með, hvort þau eru slíkt vald í þjóðfélag-
inu, sem þarf til að sigra, þrátt fyrir ólíkar skoðanir innbyrðis.
Til þess að skilja þessi mál til hlítar og geta stjórnað þessum
hreyfingum farsællega, er því nauðsyn að jafnt sósíalistar sem
aðrir verkalýðs- og/eða þjóðfrelsissinnar, átti sig lil fulls á þcim
tvíþællu verkefnum, sem sósíalistar sérslaklega vinna að.
A.nnars vegar er það hlutverk Sósíalistaflokksins að hafa for-
uslu fyrir stéttabarátlu verkalýðsins, leiða hana inn á sósíalistískar
brautir, búa vinnandi stéttir heila og handa undir það að taka
forustu þjóðfélagsþróunarinnar og ríkisvaldið í sínar hendur og
koma sósíalismanum á.