Réttur - 01.07.1966, Blaðsíða 49

Réttur
249
kjósendur hafa aldrei samþykkt. Sérstaklega hættulegt verður þetta,
þegar slíkir sérfræðingar verða um leið eins konar umboðsmenn
erlendra auðstofnana (svo sem Alþjóðabankans o. fl.), svo sem hér
varð um þá íslendinga, er í krafti slíkrar aðstöðu hafa haft úrslita-
áhr.if á efnahagsstefnu allra ríkisstjórna á Islandi síðan 1950.
Með þessari þróun er verið að þurrka hurt vald þinganna. Niður-
læging Alþingis í þrælfjötraða flokksvaldsvél meirihlutans er tal-
andi dæmi. í stað raunverulegs valds Alþingis og þingmanna, er
komin fámennisstjórn 2—3 ráðherra og 4—5 auðmanna og sér-
fræðinga, er verður miðdepill þessa valdatækis, er stjórnar ríkinu,
stjórnarflokkunum, stjórnarblöðunum, ríkisútvarpi, — m. ö. orð-
um valda- og áhrifatækjum þjóðfélagsins.
Flokksræðið, — hið mikla vald, sem samansafnast í höndum ör-
fárra aðalmanna valdaflokkanna, — og á það ekki síður við um
borgaralega valdaflokka en stjórnarflokka sósíalistískra ríkja, •—
er orðið mikið pólitískt, — og þá fyrst og fremst lýðræðislegt, •—
vandamál.
Það verður vart snúið aftur til sjálfstæðis og valds einstakra
jnngmanna í þessum efnum, svo sem var á íslandi framan af þess-
ari öld eða í Englandi á 19. öld. Heldur ekki nein einmenningskjör-
dæmi myndu breyta slíku. Þau eru í Englandi, en flokksvélarnar
eru jafn voldugar fyrir það og einstaklingarnir valdalausir.
Það verður eitt af vandamálum stjórnmálaþróunarinnar á næstu
áratugum að skapa viðeigandi lýðræðislegt skipulag í þessurn efn-
um, þar sem reynt yrði að sameina í flokkum eða flokkasamsteyp-
um og -bandalögum, það frelsi inn á við, sem hið stranga flokks-
skipulag er að þurrka út, og þann þrólt út á við, sem samheldnin
veitir.
Borgaraflokkarnir eru vissulega í marxistískum skilningi og í
raun valdatæki yfirstétta. En við sósíalistar verðum að muna, að
þeir þykjast vera lýðræðislegir fulltrúar fjöldans (sbr. „flokkur
allra stétta:“ Sjálfstæðisflokkurinn) og í hugmyndaheimi heiðar-
legra fylgjenda sinna eru þeir það. Þetta verða sósíalistar ætíð að
hafa í huga í viðskiptum sínum við slíka flokka, ekki sízt við flokk
með annað eins fjöldafylgi hjá alþýðu manna og Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur. Ef sósíalistum tekst því að halda rétt á málum, —
t. d. hagsmunamálum eins og launakröfum og landhelgismálinu, eða
þjóðernismálum eins og sjónvarpsmálinu, — ])á mun ætíð að lok-
um takast að fá heiðarlega fylgjendur slíkra flokka til að rísa upp
og hjálpa til að knýja fram sigur í slíkum málum.