Réttur - 01.10.1931, Side 31
Kjettur]
5-ÁRA ÁÆTLUNIN
223
og síðan skapa nýja, æðri, menningu, sem byggist á
samvinnu alls hins vinnandi lýðs.
Hið fyrsta skref í þessa átt, er bylting öreiganna,
valdanám hins vinnandi lýðs og eignarnám hans á
framleiðslutækjum, bönkum og jörðum.
S ovjet-Rússland.
Verkalýðurinn sigraði fyrst í Rússlandi, ekki þó
vegna þess, að þar væri þróun kapitalismans komin á
hástig, heldur vegna þess, að þar var veikasti hlekkur
kapitalismans.
öreigaiýðurinn rússneski tók ekki að erfðum neina
borgaralega menningu. Borgarastéttin rússneska var
lítill minnihluti yfirstéttarinnar, og henni hafði jafn-
vel ekki tekist að ná handa sjálfri sér því menningar-
stigi, sem borgarastétt Vesturlanda hafði náð. Menn-
ingar- og menntunarleysi alþýðunnar var ægilegt. Zar-
stjórnin beitti öllum brögðum til þess að halda henni
niðri. Langmesti meirihluti alþýðunnar var hvorki læs
né skrifandi, og þeir fáu, sem fengu einhverja skóla-
menntun, lærðu ekki mikið. Dálítill samanburður mun
sýna þetta: Af 90 miljónum íbúa í Bandaríkjunum
gengu 17 miljón börn á skóla. Skólaskyldan var 12 ár,
útgjöldin við það nam 120 kr. á barn árlega. f Rúss-
landi, sem hafði 160 milj. íbúa, gengu 6 milj. börn á
skóla, skólaskyldan var aðeins 3—4 ár og útgjöldin 26
kr. á barn! Þar að auki var lítið annað kennt en kver,
biblíusögur og saga keisaraættarinnar! Kennararnir
voru flestir uppgjafa liðsforingjar!
Á fyrstu árunum eftir byltinguna átti verkalýður-
inn fullt í fangi með að berja óvini sína af höndum sér.
Úr öllum áttum flóðu gagnbyltingarherirnir yfir land-
ið. Þeir eyðilögðu verðmæti fyrir tugi miljarða rúbla
og lögðu undir sig öll helztu iðnaðar- og kornfram-
leiðsluhéruð Rússlands. Verkalýðurinn varð að beita