Réttur - 01.04.1973, Blaðsíða 20

Kanar moka af húsþaki.
tækja kom frá Vellinum, heldur beint frá
Bandaríkjunum. Það skipti því ekki máli í
þessu sambandi, hvort hér var bandarískt her-
lið eða ekki, enda þurfti Viðlagasjóður að
leggja fram 34 miljón krónur í tryggingarfé
fyrir dæluútbúnaðinum. Eða ættum við að
trúa því, að Bandaríkjamenn einir þjóða
hefðu neitað okkur um þvílíka aðstoð, þótt
þeir hefðu ekki herstöð hérna? Það er ó-
maklegt að hugsa svo illa til þeirra. Ekki
heimtuðu Svíar herstöð, þótt þeir vildu gefa
okkur 200 hús.
HVERSVEGNA HERSTÖÐ?
Einhversstaðar framantil í þessari langloku
var gefinn ádráttur um að útskýra, hvaða
akkur íslenzkum burgeisum gæti verið í
hernum, þótt sýnt hafi verið fram á, að til
þess liggja hvorki þjóðverndarleg né þjóð-
hagsleg rök. Að mínu áliti eru ástæðurnar
einkum tvær.
I fyrsta lagi hafa valdamiklir aðilar í
stjórnmálaflokkunum umtalsverðra hags-
muna að gæta vegna viðskipta og fram-
kvæmda á vegum hersins og í sambandi við
hann. Hér er náttúrlega ekki um að ræða
neinar svimandi upphæðir eða auðsamsteypur
á heimsmælikvarða, en fyrir íslenzka auðkot-
unga er þetta þó myndarlegur spónn í aski.
Og mönnum er ekki gjarnt til að láta sér
nokkuð slíkt úr hendi sleppa.
í annan stað er einmitt ástæða til að staldra
við það, að Island og þar með íslenzk auð-
stétt hefur engan eigin her. Og það eru litlar
líkur til, að hann verði nokkru sinni stofn-
aður úr þessu, því að öllum væri ofljóst að
hann yrði einskis nýtur til landvarna. Jafn-
vel þótt 5% þjóðarinnar gegndu herþjónustu,
sem er eitthvert hæsta hlutfall, sem um get-
ur, þá yrðu það þó aldrei nema 10 þúsund
manns. Og þá væri eiginlega of auðsætt,
hverjum herinn ætti að þjóna.
Forréttindastétt hvers lands líður hins-
vegar illa, ef hún veit ekki af einhverjum
slíkum bakhjarli. Það hefur þrásinnis komið
í Ijós í verkföllum og smáræðis óeirðum, að
lögreglan íslenzka er máttlaus, ef verkalýð-
urinn beitir sér. Það nægir að nefna átökin
9. nóvember 1932, skæruhernaðinn 1942,
30. marz 1949 og sérstaklega langa verk-
fallið árið 1955, þegar verkamenn lokuðu
vegum í nágrenni Reykjavíkur og stjórnuðu
öllum aðflutningum til borgarinnar.
Burgeisastéttin fékk hinsvegar sönnun fyrir
84