Morgunblaðið - 12.02.2006, Síða 50

50 SUNNUDAGUR 12. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Göran Persson, forsætisráðherra
Svía, sýndi hyggindi og gætni fyrir
hönd þjóðar sinnar með því að kalla
sendiherra múslímaríkja til fundar
við sig, lýsa velvild sinni og virðingu
og þvo hendur Svía af
strákapörum danska
Jótlandspóstsins og
kristna blaðsins Mag-
azinet í Noregi. Þetta
gerði hann á sama
tíma og hægrimað-
urinn óvarkári Anders
Fogh Rasmussen neit-
aði að þiggja boð
sendiherra sömu ríkja
um fund til að ræða
málið – „tjáning-
arfrelsið“ væri ekki til
umræðu! En Anders
ætti ekki einungis að
halda fund, heldur láta í snatri
semja frumvarp til laga sem banni
heimskuleg uppátæki sem ögra
trúartilfinningu margra múslíma –
hvað sem „hefðum okkar í skop-
myndagerð“ líður.
Halda mætti, að danski forsætis-
ráðherrann hafi verið með óráði að
vilja ekki biðjast afsökunar á ögrun
Jótlandspóstsins. Mörg evrópsk
blöð vega reyndar í sama knérunn,
sbr. France Soir með fjölda slíkra
mynda, og þó eru múslímar 6 millj-
ónir á franskri grund og engin vit-
glóra í því að æsa suma þeirra upp á
móti sér. Ritstjóri Die Welt gekk
svo langt að réttlæta eigin birtingu
á myndinni með því, að „rétturinn til
guðlasts“ væri hluti af vestrænu lýð-
ræði! (Mbl. 2/2). Það er þó í engu
samræmi við vestræna lagahefð,
þ.m.t. íslenzka allt frá þjóðveldisöld.
Nú heyrast jafnvel raddir um að
birta beri mynd þessa í öllum ís-
lenzkum fjölmiðlum, en það væri hið
mesta ábyrgðarleysi. Sú yfirlýsing
var til fyrirmyndar hjá Sigmundi
Erni Rúnarssyni, að NFS-stöðin
myndi ekki birta þessi þarflausu,
ögrandi ’gamanmál’. Aðrir tala um
að „við eigum að kaupa danskt“, og
Danir sjálfir berja sér sumir hverjir
á brjóst og tala um að sniðganga
vörur frá Arabalöndunum, brenna
jafnvel Kóraninn á Ráðhústorginu!
Það var nú mest í nösunum á þeim,
því að enginn mætti svo á torgið,
þegar stóð! Hverjum halda menn að
yrði mest ágengt í því hatursbáli
sem upp af þessu gæti risið?
Ímynda særðir Danir sér, að þeir
geti launað fyrir sig í sömu mynt í
Arabalöndunum og
setið síðan sáttir að
kalla?
Umburðarleysi
múslíma eða við-
kvæmni í þessum mál-
um er kunnara en frá
þurfi að segja, en sú
ákvörðun danskra
stjórnvalda að telja sig
ekki þurfa að biðjast
afsökunar á myndbirt-
ingunni er algert
ábyrgðarleysi sem nú
kemur þeim sjálfum í
koll, þegar eldur er
lagður í norræn sendiráð í Mið-
Austurlöndum og vígasveitir hafa í
hótunum við Dani.
Sumir telja þó Dani vel mega
launa fyrir sig, eftir að krossfáni
þeirra hefur verið brenndur, 1000
störf glötuð, 23 milljarðar danskra
króna í útflutningstekjur farnar í
súginn, menn þeirra hraktir úr
Arabalöndum o.s.frv. Menn geta
hugsað þetta þannig, ef þeir setja
sér Dani fyrir sjónir sem einn þjóð-
arlíkama sem geri bara það sem
hann lystir á markaðstorgi hins al-
gera frelsis – til skoðanaskipta og
athafna, vöruvals í verzlunum, fram-
komu gagnvart múslímum o.s.frv.
og umfram allt til tjáningarfrelsis.
Menn geta sagt, að þetta sé sann-
gjarn krókur á móti bragði. Ef hinir,
hátt á annan milljarð múslíma,
svara fimm milljóna smáþjóðinni
með algeru verzlunar- og við-
skiptabanni, þá geta sömu menn síð-
an setzt niður og reynt að kannast
við þau viðbrögð sem eðlilegt pend-
úlslögmál þessa markaðar skoð-
anaskipta og endurgjalds ’í fríðu’.
Þannig geta menn þá reynt að rétt-
læta fyrir sjálfum sér framkomu
Jótlandspóstsins, ef þeir meðtaka
afleiðingar hennar. En vel að
merkja kemur ritstjórn blaðsins
ekki til með að taka ábyrgðina á því,
ef dönsku blóði verður úthellt, sem
allt eins getur átt sér stað austur í
Indónesíu eins og í Marokkó, Níger-
íu eða Kaupmannahöfn. Við getum
ekki, lítandi á ástandið eins og það
raunverulega er, hugsað bara um
rétt Dana þarna sem þjóðarheildar
né einstaklinga til tjáningarfrelsis
til hvers sem er, því að með létt-
úðugri, ögrandi framkomu sérlund-
aðs og trúlega guðsafneitandi rit-
stjóra í hættulegum heimi er verið
að stefna mannslífum saklausra ein-
staklinga í voða. Það eru engin
stjórnmálaleg hyggindi að horfa
fram hjá því, hve langt margir öfga-
menn íslamista eru reiðubúnir að
ganga, sé þeim ögrað. En kannski
sumir öfgahægrimenn (ég er ekki að
tala um ráðamenn) horfi beinlínis
opnum augum fram á þann fórn-
arkostnað margra Evrópuþjóða, en
yppti öxlum og séu einmitt að leita
sér að tilefni til að láta sverfa til
stáls við múslíma og reka a.m.k.
alla, sem ekki eru þegar orðnir evr-
ópskir ríkisborgarar, á brott úr álf-
unni. Það væru þá stjórnmálarefjar
í ætt við það sem nazistar tíðkuðu í
sókn sinni eftir yfirráðum í Weim-
arlýðveldinu.
En múslímum mun halda áfram
að fjölga hér í álfu, og meðan Evr-
ópuþjóðirnar þrjózkast við að við-
urkenna eigin sjálfsútþurrk-
unarstefnu með allt of fáum
fæðingum og óheftri flóðbylgju fóst-
urvíga, í andstöðu við kristna trú og
siðferði, þá verður fátt til bjargar
gömlu kristnu Evrópu frá þeim ör-
lagadómi sem yfir henni hvílir, áður
en öld þessi rennur skeið sitt á enda.
Óráðsstefna danskra
„tjáningarfrelsismanna“
Jón Valur Jensson fjallar um
deilur múslíma og Dana ’… sú ákvörðun danskrastjórnvalda að telja sig
ekki þurfa að biðjast af-
sökunar á myndbirting-
unni er algert ábyrgð-
arleysi sem kemur þeim
nú sjálfum í koll.‘
Jón Valur Jensson
Höfundur er guðfræðingur og for-
stöðumaður Ættfræðiþjónustunnar.
ÍSLENSK stjórnvöld mættu svo
sannarlega huga betur að forvörnum í
heilbrigðismálum og spara þannig
óheyrilegan kostnað í heilbrigðiskerf-
inu. Hafa forgöngu um að umsjón-
armönnum mötuneyta í skólum verð
skylt að vanda fæðuval fyrir börn og
ungmenni, en grípi
ekki til skyndilausna.
Einnig að uppfræða
foreldra á réttan hátt,
þannig að fæðuval á
heimilum helgist ekki
af skyndibitalausnum.
Svipað og aðrar þjóðir,
sérstaklega hins vest-
ræna heims, erum við
Íslendingar að borða
vítamínsnauða fæðu
sem hlaðin er alls kyns
aukaefnum er geta
valdið sjúkdómum.
Auk þess sem þetta og
hitt er orðið fitusnautt
eða kólesterólfrítt,
hvort tveggja efni sem
líkaminn þarfnast.
Nýjustu rannsóknir
sýna t.d. að kólesteról
á líkast til engan þátt í
hjartasjúkdómum.
Kólesteról er horm-
ón sem er líkamanum
lífsnauðsynlegt, ekki
síst þegar fólk eldist.
Sannað þykir að kól-
esteról verji líkamann
fyrir ýmsum sjúkdóm-
um. Þá er talið að fitu-
skerðing matvöru hafi
alvarlegar afleiðingar í
för með sér og að lík-
aminn þarfnist fitu
m.a. í vörnum sínum gegn ákveðnum
tegundum krabbameina. Einnig að
heilinn þurfi á fitu að halda sem vörn
gegn Alsheimer og fl. Og margir telja
að þessi fituskerðing valdi að stórum
hluta fituvandamáli hins vestræna
heims, vegna þess að líkami sem ekki
fær fitu brennir ekki fitu. Þetta er
staðreynd. Á nokkrum árum hefur
meðalþungi Íslendinga hlaupið upp
um ein 8 kíló. Það skyldi þó ekki vera
vegna þess að við erum að borða fitu-
snautt þetta og fituskert hitt? Auðvit-
að á hreyfingarleysi einhvern þátt í
þessu fitufári, en það er samt ekki öll
skýringin. Fljótfærnisleg og misvís-
andi ráðgjöf í sambandi við hollustu
þessa eða hins virðist einnig vera í
gangi. Þarna þarf samræmingu.
Í Bretlandi segja sumir að unga
kynslóðin sem nú er að vaxa úr grasi,
verði fyrsta kynslóðin á jörðinni, sem
ekki nái að lifa foreldra sína. Ætli það
verði líka þannig hjá okkur? Ég vona
að okkur þyki vænna um börnin okk-
ar en svo að við látum tíma- og hugs-
unarleysi verða þeim að
aldurtila. Við megum
ekki láta sem við höfum
ekki tíma til að elda al-
mennilegan mat, úr al-
mennilegu hráefni, því
það veldur okkar öllum
heilsuskaða og eykur
kostnað heilbrigðiskerf-
isins. Foreldrum hlýtur
að þykja vænt um börnin
sín og vilja þeim allt hið
besta, jafnvel þótt þeim
sé sama um sitt eigið
mataræði. Látum börnin
því ekki komast upp með
að velja sér ónýta fæðu
sem aðeins leiðir til sjúk-
dóma síðar á ævinni.
Þótt þau sleppi í dag, er
ekki þar með sagt að þau
geri það á morgun.
Í skyndibita-
auglýsingum er okkur
talin trú um að við höfum
engan tíma og því verði
að leysa matarmálin með
þessum eða hinum
skyndiréttinum, sem að-
eins þurfi örfáar mínútur
í örbylgjuofninum og sé
svo tilbúinn á borðið.
Þarna er ekki aðeins um
að ræða fæðu sem er
kannski að mestu nær-
ingarlaus gervifylling
með skaðlegum aukefnum, heldur er
fólk líka hvatt til að nota örbylgju-
ofna, sem hefur aðeins eitt í för með
sér og það er að eyðileggja heilsu
fólks. Skelfilegar afleiðingar skyndi-
lausna og gerviþarfa, sem fundnar
hafa verið upp í gegnum tíðina, eru sí-
fellt að koma betur í ljós í fjölgun
sjúkdómstilfella og aldur sjúkling-
anna færist neðar. Það er með ólík-
indum hvernig við tökum endalaust á
móti nýjungum, án þess að hugsa eða
hika. Eitt er það sem taka skal með
fyrirvara og það er þegar á pakkn-
ingum stendur að varan sé vítam-
ínbætt, því þá er oftar en ekki á ferð-
inni kemísk efnasamsetning sem
gerir illt verra.
Upp úr miðri síðustu öld, þegar
bylting varð í verksmiðjuframleiðslu á
matvælum, voru framleiðendur fljótir
að finna upp alls kyns efni er líktust
raunverulegum næringarefnum, eins
og t.d. vítamínum, steinefnum, kol-
vetnum og eggjahvítu, svo eitthvað sé
nefnt, en eru það að sjálfsögðu ekki,
heldur aðeins gervi. Ég hef stórar
áhyggjur af þróun þessara mála og er
nokkuð viss um að heilsuvandamálin
sem upp eru komin og upp munu
koma í náinni framtíð, verði stærri en
,,hefðbundna“ læknisfræðin getur
nokkurn tíma ráðið við. Við getum
ekki endalaust haldið svona áfram og
treyst bara á að læknar finni lausn á
öllum okkar heilsuvanda, þegar hann
kemur upp. Við verðum að vinna í
þessu sjálf. Læknar eru nefnilega
bara mannlegir eins og við hin. Enda
er ,,hefðbundna“ læknisfræðin tak-
mörkuð eins og flest annað í þessum
heimi og að stórum hluta byggð á lík-
um, sem leiða til ályktana og síðan
lausna/lyfja, sem eru kannski ekki
alltaf réttu lausnirnar/lyfin. Sá sem
kallar sig lækni á auðvitað, án þröng-
sýni, að fræða fólk um hvað rétt mat-
aræði og inntaka fæðubótarefna hefur
mikið að segja fyrir heilsu þess og
halda fólki þannig frá sjúkdómum, í
stað þess að bíða eftir þeim. En heitið
doctor, er komið úr latínu og þýðir
einmitt fræðari/kennari. Með tilkomu
netsins er auðvelt fyrir alla að fylgjast
með rannsóknum á sjúkdómum og
hvernig hægt er að koma í veg fyrir
þá með réttari fæðu og inntöku á
fæðubótarefnum. En rannsóknir
benda til að efnaskortur sé aðal-
ástæða flestra sjúkdóma.
Alvöru aðgerðir
Aðalsteinn Bergdal fjallar um
forvarnir í heilbrigðismálum
Aðalsteinn Bergdal
’Með tilkomunetsins er auð-
velt fyrir alla að
fylgjast með
rannsóknum á
sjúkdómum og
hvernig hægt er
að koma í veg
fyrir þá með
réttari fæðu og
inntöku á fæðu-
bótarefnum.‘
Höfundur er leikari.
- Einn vinnustaður
Landslagsarkitekt
Vakin er athygli á stefnu Reykjavíkurborgar um jafnan hlut kynja í störfum hjá borginni. Atvinnuauglýsingar má einnig skoða á heima-
síðu Reykjavíkurborgar: www.reykjavik.is/storf
Hjá símaveri Reykjavíkurborgar, 4 11 11 11, færð þú allar upplýsingar um þjónustu og starfsemi borgarinnar og samband við þá
starfsmenn sem þú þarft að ná í.
Umhverfissvið Reykjavíkur óskar eftir að
ráða landslagsarkitekt til afleysinga í eitt ár.
Starfs- og ábyrgðarsvið
Starf landslagsarkitekts á Umhverfissviði felst m.a. í
hönnun útivistarsvæða og samskiptum vegna
framkvæmda, gerð umsagna og ráðlegginga varðandi
útivistarsvæði. Starfið heyrir undir Skrifstofu náttúru og
útivistar.
Hæfniskröfur:
• Reynsla af hönnun útivistarsvæða, þ.m.t. leik- og
dvalarsvæði.
• Kunnátta í notkun teikniforrita.
• Reynsla úr garðyrkju, garðyrkjuskólamenntun er æskileg.
• Sjálfstæði, frumkvæði og skipulagning í starfi.
• Samstarfshæfni, eiga auðvelt með að tjá sig í töluðu og
rituðu máli.
• Hæfileiki til að vinna að fjölbreyttum verkefnum í krefjandi
starfsumhverfi.
Launakjör fara að kjarasamningum viðkomandi stéttarfélags og
Reykjavíkurborgar.
Nánari upplýsingar veitir Þórólfur Jónsson garðyrkjustjóri í
síma 411 8500.
Umsóknir skulu berast til Umhverfissviðs Reykjavíkurborgar,
Skúlagötu 19, 101 Reykjavík, eigi síðar en þann 20. feb.
2006.
Umhverfissvið Reykjavíkurborgar er eitt af sjö fagsvið-
um Reykjavíkurborgar og samanstendur af skrifstofum
Neyslu og úrgangs, Náttúru og útivistar, Staðardag-
skrár 21, Heilbrigðiseftirlits og vöktunar, sem fyrir utan
Hundaeftirlit skiptist í þrjár deildir: Hollustuhætti,
Mengunarvarnir og Matvælaeftirlit.