Morgunblaðið - 17.10.2006, Blaðsíða 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Baldur Arnarson
baldura@ mbl.is
AÐ MINNSTA kosti 102 létu lífið og yfir 150 slös-
uðust í sjálfsmorðsárás á bílalest sjóhersins á Sri
Lanka, um 170 km norðaustur af höfuðborginni
Colombo í gær. Enginn hefur lýst yfir ábyrgð á til-
ræðinu en stjórnvöld saka uppreisnarmenn úr
röðum tamílsku Tígranna um árásina sem var
mannskæðasta sjálfsmorðsárás í sögu landsins.
„Þessi villimannlega árás á óvopnaða hermenn
sýnir að Tígrarnir hafa ekki áhyggjur af áliti al-
þjóðasamfélagsins,“ sagði Keheliya Rambukwella,
talsmaður stjórnarinnar í varnarmálum í gær.
Árásin var gerð þannig að sjálfsmorðsárásar-
menn óku flutningabíl fullum af sprengiefni inn á
svæði þar sem voru fyrir um 15 farþegarútur sem
biðu þess að flytja menn úr sjóhernum.
Loftherinn skipulagði þegar í stað loftárásir í
hefndarskyni og sendi orrustuflugvél á loft sem
hrapaði skömmu eftir flugtak.
Þótt vopnahléssamkomulag á milli fylkinganna
tveggja hafi verið í gildi síðan árið 2002 er mjög
langt frá því að ákvæði þess hafi verið virt. Þannig
hefur verið róstusamt á Sri Lanka á árinu og er
talið að yfir 2.200 manns hafi fallið í átökum
stjórnarhersins og tamílsku Tígranna frá því í
desember sl. Þar af hafa yfir 200 óbreyttir borg-
arar látið lífið á síðustu tveimur mánuðum.
Stjórnin ennþá tiĺbúin í friðarviðræður
Þorfinnur Ómarsson, talsmaður norrænu eft-
irlitssveitanna, SLMM, á Sri Lanka, sagði í gær að
árás, sem var skammt frá bænum Habarana, af
þessari stærðargráðu hefði komið sér á óvart.
„Venjulega eru engin átök á þessu svæði.
Fulltrúar stjórnarinnar sögðu að þeir væru ennþá
tilbúnir í friðarviðræður sem er góðs viti.“
Spurður um stöðu friðarviðræðnanna sagði Þor-
finnur stefnt að því að fulltrúar stjórnarinnar og
Tamíla hittist til viðræðna í Sviss 28. október nk.
Því væri mikilvægt að tryggja að árásin hefði ekki
neikvæð áhrif á friðarumleitanir í landinu.
Yfir hundrað drepnir í
árás á bílalest sjóhersins
Þrýstingur á deiluaðila
á Sri Lanka vex stöðugt
Reuters
Eyðilegging Lögreglumenn kanna ummerki á
vettvangi árásarinnar á Sri Lanka í gær.
KRISTNAR konur í Suður-Kóreu biðja fyrir friði á
Kóreuskaga á sérstakri bænasamkomu í kirkju í Seoul í
gær vegna kjarnorkutilraunar Norður-Kóreumanna.
Stjórn Suður-Kóreu hefur fagnað ályktun öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna um refsiaðgerðir gegn komm-
únistastjórninni í Pyongyang vegna tilraunarinnar.
Bandarísk stjórnvöld sögðu í gær að rannsókn á sýn-
um, sem tekin voru úr andrúmsloftinu yfir tilrauna-
staðnum, staðfesti að kjarnorkusprengja hefði verið
sprengd. Sprengingin var hins vegar ekki mikil, aðeins
eitt kílótonn. Norður-Kóreumenn höfðu sagt Kínverj-
um að þeir hygðust sprengja fjögurra kílótonna
sprengju, þannig að tilraunin virðist ekki hafa heppn-
ast fullkomlega.
AP
Beðið fyrir friði á Kóreuskaga
Jerúsalem. AFP. |
Moshe Katsav,
forseti Ísraels,
berst nú fyrir
pólitísku lífi sínu
eftir að lögreglu-
yfirvöld lögðu til í
gær að hann yrði
ákærður fyrir
fjölmörg brot,
þar á meðal
nauðgun. Er þetta í fyrsta sinn, sem
forseti landsins sætir jafn alvar-
legum ákærum, en Katsav, sem nýt-
ur friðhelgi sökum embættis síns,
gæti átt dóm yfir höfði sér svipti Ísr-
aelsþing hann þinghelgi.
„Það liggja fyrir nægjanleg sönn-
unargögn sem að samanlögðu benda
til að í nokkrum tilvikum […] hafi
forsetinn gerst sekur um nauðgun,
þvingun til kynlífsathafna, þvingun
til samræðis og kynferðislega
áreitni,“ sagði í tilkynningu frá ísr-
aelsku lögreglunni í gær.
Þá lýsti lögreglan því yfir eftir
fund með Menachem Mazuz rík-
issaksóknara, að nægjanleg sönn-
unargögn væru fyrir hendi til að
leggja fram kæru á hendur Katsav
fyrir símahleranir. Er búist við að
Mazuz muni ákveða innan tveggja til
þriggja vikna hvort hann muni
leggja fram ákærurnar.
Segist fórnarlamb ráðabruggs
Katsav, sem er hægri maður og
meðlimur í Likud-bandalaginu, segir
ásakanirnar á hendur sér tilhæfu-
lausar en hann hefur hafnað hávær-
um kröfum almennings um að segja
af sér embætti vegna málsins.
„Forsetinn var furðu lostinn og í
áfalli vegna tilmæla lögreglunnar,“
sagði í yfirlýsingu frá skrifstofu for-
setans. „Hann ítrekar að hann sé
fórnarlamb ráðabruggs og fyrr en
síðar muni koma í ljós, að ásak-
anirnar séu tilbúningur.“
Zion Amir, lögfræðingur Katsavs,
sagðist ekki telja að Mazuz saksókn-
ari muni leggja fram hinar alvarlegu
ákærur gegn umbjóðanda sínum.
„Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
lögreglan hefur lagt til að háttsettir
embættismenn verði ákærðir, þar
með taldir forsætisráðherrar, og öll-
um slíkum tilmælum hefur verið
hafnað,“ sagði Amir.
Gæti beðið sextán ára fangelsi
Fari hins vegar svo að forsetinn,
sem er kvæntur og fimm barna fað-
ir, hljóti dóm fyrir meint brot sín,
gæti hans beðið frá þriggja og upp í
sextán ára fangelsi. Mál hans er eins
og fyrr segir fordæmislaust, hátt-
settir embættismenn hafa áður verið
kærðir fyrir spillingu en enginn
þeirra fyrir meinta nauðgun.
Alls hefur lögreglan kallað Katsav
fimm sinnum til yfirheyrslu vegna
ásakana um að hann hafi misnotað
embætti sitt til að þvinga konur í
starfsliði sínu til að hafa við sig mök.
Á síðustu vikum hefur lögreglan
rannsakað framburð að minnsta
kosti tíu kvenna sem ýmist telja sig
hafa verið nauðgað eða beittar kyn-
ferðislegri misnotkun af hans hálfu í
forsetatíð hans og áður sem ráð-
herra ferðamála.
Þess má geta að forveri Katsav,
Ezer Weizman, þurfti að segja af sér
embætti forseta vegna ásakana um
að hafa þegið óeðlilegar peninga-
greiðslur á níunda áratugnum.
Krefjast afsagnar Ísraelsforseta
Katsav
Katsav berst fyrir pólitísku lífi sínu vegna áskana um nauðgun, kynferðislega áreitni og símahleranir
Í HNOTSKURN
» Katsav fæddist í Yazd í Íranárið 1945 og fluttist til Ísr-
aels með fjölskyldu sinni árið
1951.
» Hann skráði sig í Ísraelsherárið 1964 þar sem hann lauk
herþjónustu sem undirliðþjálfi.
Hann útskrifaðist árið 1971 sem
hagfræðingur og sagnfræðingur
frá Hebreska-háskólanum í Jerú-
salem.
» 1969 varð hann yngsti borg-arstjóri í sögu Ísraels.
» Hann sigraði Shimon Peres íforsetakosningunum árið
2000.
Beirút. AFP. | Fuad Siniora, forsætis-
ráðherra Líbanons, hafnaði í gær
boði Ehuds Olmerts, forsætisráð-
herra Ísraels, um friðarviðræður,
tveimur mánuðum eftir að stríði
grannríkjanna tveggja lauk með
vopnahléi.
Siniora sagði að Líbanar yrðu síð-
astir arabaþjóða til að semja frið við
Ísraela eftir stríðið sem hófst 12. júlí
og kostaði 1.287 manns lífið í Líb-
anon og 162 í Ísrael.
Forsætisráðherrann sagði raun-
verulegan frið aðeins nást með því að
samþykkja friðartillögur Abdullah,
konungs Sádí-Arabíu, frá árinu 2002.
Í tillögu konungsins er gert ráð
fyrir því að öll arabaríki viðurkenni
Ísraelsríki ef Ísraelar skila því landi
sem hernumið var í stríði arabaríkja
og Ísraels árið 1967. Arababandalag-
ið samþykkti tillöguna á ráðstefnu
þess í Beirút árið 2003.
Olmert sagði í ræðu á þingi í Ísr-
aels í gær að hann vildi ræða við
Mahmoud Abbas, forseta Palestínu-
manna, og stjórnvöld í Líbanon.
Hann hafnaði hins vegar viðræðum
við Sýrlendinga.
Hafna
viðræðum
Líbanar neita að
semja við Olmert
Róm. AFP. | Vopn-
aðir hópar víða
um heim nota
hungursneyð sem
vopn í baráttu
sinni, að því er
fram kemur í
nýrri skýrslu á
vegum banda-
rísku hugveitunn-
ar IFPRI, sem
birt var í gær, á alþjóðlega matvæla-
deginum. Kom þar jafnframt fram
að hungursneyð væri mest í Suður-
Asíu og sunnan Sahara-eyðimerkur-
innar í Afríku. Jafnframt var komist
að þeirri niðurstöðu í nýrri skýrslu
Matvæla- og landbúnaðarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna, FAO, að rík-
ustu þjóðir heims hefðu ekki lagt
nóg af mörkum til að hjálpa þeim 850
milljónum manna sem sagðar eru
búa við hungursneyð í heiminum.
Jacques Diouf, framkvæmdastjóri
FAO, hvatti þannig til þess í gær að
fjárfesting, bæði á vegum einkaaðila
og stjórnvalda, í landbúnaði yrði
aukin til að draga úr matvælaskorti í
þróunarlöndum. Jafnframt hvatti
hann til að stuðlað yrði að því að
framleiðni í landbúnaði í fátækum
ríkjum yrði aukin.
Átök sögð
auka á
hungrið
Jacques Diouf
Quito. AFP, AP. | Efna þarf til ann-
arrar umferðar í forsetakosningun-
um í Ekvador eftir að engum fram-
bjóðendanna 13 tókst að tryggja sér
þann fjölda atkvæða sem þurfti til að
ná kjöri í kosningunum um helgina.
Milljarðamæringurinn Alvaro
Noboa, sem er hlynntur aukinni
samvinnu við Bandaríkin, og Rafael
Correa, hagfræðingur sem þykir til
vinstri, hafa þótt líklegastir til að
hafa sigur. Þegar 70% atkvæða
höfðu verið talin í gær hafði Noboa
hlotið 26,7% en Correa 22,5%.
Samkvæmt þarlendum kosninga-
lögum þarf frambjóðandi a.m.k. 40%
atkvæða og hafa minnst 10% forskot
til að ná kjöri í fyrstu umferðinni.
Fer sú seinni fram 26. nóvember nk.
Bandaríkjastjórn fylgist grannt
með útkomu kosninganna en Correa
er yfirlýstur stuðningsmaður Hugo
Chavez, forseta Venesúela, eins
helsta fjandmanns Bush-stjórnar-
innar í Suður-Ameríku.
Kosið á ný
í Ekvador
♦♦♦