Morgunblaðið - 17.10.2006, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 2006 31
Málþing um árangur af
einkavæðingu skipaskoðunar
Samgönguráðuneytið boðar til opins málþings um árangur af einkavæðingu
skipaskoðunar, sem haldið verður á Grand Hótel Reykjavík, Sigtúni 38, miðvikudaginn
18. október nk. kl. 13:00-16:00.
Markmiðið með málþinginu er að efna til opinnar umræðu um málefnið, þar sem
fyrirtæki og einstaklingar sem standa að skoðunum skipa, útgerðir og eigendur skipa
auk opinberra aðila geta komið á framfæri sjónarmiðum sínum.
Málþingið hefst stundvíslega kl. 13:00.
Dagskrá:
A. Setning málþings,
Fundarstjóri: Unnur Gunnarsdóttir, skrifstofustjóri í samgönguráðuneyti.
B. Reynsla einkarekinna skoðunarstofa og flokkunarfélaga,
1. Frumherji hf., Stefán Stephensen, tæknistjóri skipaskoðunar.
2. Skipaskoðun ehf., Stefán Guðsteinsson, skipatæknifræðingur.
3. Skipaskoðun Íslands, Hálfdán Henrysson, framkvæmdastjóri.
4. Lloyds Register EMEA, Páll Kristinsson, skoðunarmaður.
C.Sjónarmið útgerða, smábátaeigenda og sjómanna.
1. Landssamband íslenskra útvegsmanna,
Guðmundur Smári Guðmundsson, frkvstj. Guðmundar Runólfssonar hf.
2. Landssamband smábátaeigenda, Örn Pálsson, framkvæmdastjóri LS.
3. Farmanna- og fiskimannasamband Íslands,
Árni Bjarnason, forseti Farmanna- og fiskimannasambandsins.
D.Afstaða stjórnvalda.
1. Póst- og fjarskiptastofnun, Guðmundur Ólafsson, forstöðumaður tæknideildar.
2. Siglingastofnun Íslands, Fulltrúi Siglingastofnunar.
E. Umræður.
Málþingið er öllum opið og aðgangur ókeypis
Í MORGUNBLAÐINU á
laugardag svarar Guðlaugur Þór
Þórðarson, stjórnarformaður
Orkuveitunnar, skrifum mínum
og Alfreðs Þorsteinssonar, for-
vera síns, um málefni Úlfljóts-
vatns og þeirra áforma að
byggja þar um 600 sumarhús.
Þau áform hafa sem kunnugt er
verið lögð á hilluna en þess í
stað verða sumarhúsin 60. Guð-
laugur Þór hafði látið í veðri
vaka í fjölmiðlum að þessi
ákvörðun væri hans verk og
Sjálfstæðisflokksins. Til að allrar
sanngirni sé gætt, þá verður að
koma fram að Guðlaugur, sem
fulltrúi Sjálfstæðisflokksins í
stjórn Orkuveitunnar, hafði lagst
gegn þessum áformum og flutti
um það tillögu í stjórn Orkuveit-
unnar, eins og kemur fram í
grein hans. En það var fyrst
með tillögu undirritaðs í borg-
arstjórn hinn 6. júní sl. sem
formleg ákvörðun lá fyrir af
hálfu borgaryfirvalda að fela
Orkuveitunni að endurskoða
þessi áform. Og stjórn Orkuveit-
unnar hlaut að hrinda í fram-
kvæmd samþykkt borg-
arstjórnar. Það kom ekki síst í
hlut stjórnarformannsins og er
það vel.
Í stjórnmálum skiptir það ekki
síst máli að koma málum áfram,
fá þau samþykkt. Það er ekki
nóg að tala fjálglega þótt orð
geti oft verið til alls fyrst. Við
Vinstri græn áttum sannarlega
frumkvæði að því að taka þetta
mál upp á vettvangi borg-
arstjórnar enda vorum við ekki
sátt við aðdraganda málsins og
hvernig það bar að og var kynnt.
Um tillögu okkar náðist góð
samstaða í borgarstjórn, bæði
innan þáverandi meirihluta og
við Sjálfstæðisflokkinn. Guð-
laugur Þór á sinn þátt í því en
það er engin ástæða fyrir hann
að undanskilja hlut okkar Vinstri
grænna í því að koma þessu máli
í góðan farveg eins og nú er orð-
ið.
Árni Þór Sigurðsson
Fjaðrirnar
við Úlfljótsvatn
Höfundur er borgarfulltrúi
Vinstri grænna.
Á STJÓRN-
ARFUNDI Samorku,
sem haldinn var á
Reyðarfirði í byrjun
október var m.a. rætt
um samanburð á orku-
kostnaði heimila á
Norðurlöndum. Þar var
m.a. lögð fram sam-
antekt þar sem gerður
er samanburður á orku-
kostnaði vegna raforku-
og hitaveitu í löndunum
fimm, miðað við notkun
hér á landi.
Gífurlegur munur er
á orkukostnaði heimila
á Norðurlöndum. Eins
og sést á meðfylgjandi
mynd er orkukostnaður
íslenskra heimila, þegar
notast er við hitaveitu
til upphitunar, innan við
þriðjungur af kostnaði
vegna sambærilegrar
notkunar í Danmörku.
Kostnaður vegna
upphitunar heimila með
raforku er mun hærri en sambæri-
leg notkun þar sem hitaveitu nýtur.
Þó er það svo að rafhitunarkostn-
aður er mun lægri hér og einungis
fjórðungur af sambærilegum kostn-
aði í Danmörku og
tveir þriðju hlutar af
kostnaði norskra
heimila.
Raforkunotkun
heimila í löndunum
fimm er nokkuð svip-
uð, þó með þeirri und-
antekningu að mun
meiri orka fer í upp-
hitun híbýla hér á
landi. En þrátt fyrir
meiri notkun er kostn-
aður heimila á Íslandi
mun minni en hjá
þessum frændþjóðum
okkar. Þessi árangur
hefur náðst vegna
hagkvæmrar nýtingar
endurnýjanlegra
orkulinda okkar, fall-
vatna og jarðvarma.
Ísland er stórt og
strjálbýlt land og því
er flutningur raforku
til allra byggðra bóla
ákaflega kostn-
aðarsamur. Það er
m.a. þess vegna sem
það vekur athygli að
þessi liður heimilis-
útgjalda skuli hafa
vinninginn í samanburði við millj-
ónasamfélögin í nágrenni okkar.
Orkukostnaður heim-
ila á Norðurlöndum
Eiríkur Bogason
fjallar um orkuverð
Eiríkur Bogason
»Raforku-notkun
heimila í lönd-
unum fimm er
nokkuð svipuð,
þó með þeirri
undantekningu
að mun meiri
orka fer í upp-
hitun híbýla hér
á landi.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Samorku.
EIGENDUR fjölmiðla hafa engan
áhuga á gæðum frétta fjölmiðla sinna.
Þessi orð lét fréttastjóri
á sjónvarpsstöð í stór-
borg í Texas falla fyrir
fjórum árum. Annar
fréttastjóri sagði um
svipað leyti að nið-
urskurður á fréttastof-
um væri að ganga að
gæðunum dauðum.
Er NFS hóf göngu
sína í nóvember í fyrra
töldu margir að stöðin
yrði ekki langlíf – að hér
á landi gerðist of fátt til
að hægt væri að halda
úti fréttastöð allan sólar-
hringinn í samkeppni
við CNN, Sky, BBC
World Service eða Fox.
Svartsýnustu menn
hafa þó varla átt von á
að stöðin næði ekki að
halda upp á eins árs af-
mælið sitt. Reyndar
hafði heyrst fyrr á árinu
að stöðinni yrði lokað
en jafnframt að hún
fengi að lifa fram yfir
kosningar næsta vor.
NFS var dauða-
dæmd frá upphafi.
Dauðadómur hennar var þó ekki fólg-
inn í skorti á fréttum heldur fyrst og
fremst fjárskorti. Þegar fréttastofan
var sett á laggirnar var sú regla höfð
að leiðarljósi að allt skyldi gert á sem
ódýrastan hátt. Engu mátti kosta til.
Sú níska varð NFS að falli.
Fréttastofan fékk aldrei tækifæri til
að bjóða áhorfendum sínum upp á það
gæðaefni sem hún hefði hugsanlega
getað framleitt. Sviðsmyndin var óaðl-
aðandi og óþægileg fyrir augað, og þar
sem aldrei var skipt um hana fannst
áhorfendum að sami þátturinn væri sí-
fellt í gangi. Endurtekningar voru fleiri
en góðu hófi gegnir og á
stöðinni var aðallega
stunduð sófablaða-
mennska, svo notuð séu
orð Jónasar Kristjáns-
sonar, fyrrverandi rit-
stjóra. Áhorfendur létu á
sér standa því þeir láta
ekki bjóða sér hvað sem
er. Ef áhorfendur sjá
enga ástæðu til að horfa,
hafa auglýsendur ekki
ástæðu til að auglýsa og
engir peningar koma í
kassann.
Á síðustu fjórum ára-
tugum hafa rannsóknir á
tengslum fjármagns og
frétta ítrekað sýnt að
töfrauppskriftin að vel-
gengni ritstjórnar er ein-
föld: Því meira fjármagn
sem lagt er til ritstjórnar,
því betri afurð getur hún
borið á borð fyrir áhorf-
endur/lesendur. Því meira
gæðaefni sem ritstjórn
býður upp á, því fleiri
nýta sér fréttir hennar –
og því fleiri sem það gera,
því meira er auglýst. Því
fleiri auglýsingar, því meira fjármagn
fær ritstjórnin til ráðstöfunar. Það er
tilgangslaust að ætla sér að ýta úr vör
fréttastöð og opna pyngjuna aðeins til
hálfs.
Fimm lykilatriði skilja á milli feigra
og ófeigra fréttastofa.
Í fyrsta lagi njóta fréttastofur sem
stunda rannsóknarblaðamennsku mun
meiri vinsælda en þær sem gera lítið
sem ekkert af slíku. Einnig er mik-
ilvægt að starfsfólk fréttastofa sýni
frumkvæði í vinnubrögðum, að lítið sé
notað af aðkeyptu efni og ekki síst að
fréttamenn fari út fyrir hússins dyr til
að afla frétta. Í öðru lagi þurfa frétta-
stofur að fjalla um fleiri málaflokka en
þær almennt gera, og fjalla t.d. meira
um stefnumál stjórnmálaflokka en
ekki einblína eingöngu á hinar ýmsu
skoðanakannanir um fylgi flokkanna
eða einstakra stjórnmálamanna.
Í þriðja lagi vilja áhorfendur lengri
og bitastæðari fréttir og færri stuttar
fyrirsagnafréttir. Þeir vilja fleiri sjón-
arhorn, fleiri myndir og fleiri smáat-
riði. Stuttar fréttir sem fréttaþulur les í
myndveri fara yfirleitt fyrir ofan garð
og neðan hjá áhorfendum.
Í fjórða lagi þurfa fréttamenn að
temja sér að afla betri heimilda. Hér
skiptir mestu máli að styðjast ekki við
nafnlausar heimildir, nota margar
heimildir og leita til sérfræðinga sem
hafa sérþekkingu á þeim sviðum sem
rætt er við þá um. Síðast en ekki síst
veltur velgengni fréttastofu á fólkinu
sem vinnur þar. Það margborgar sig
að fjárfesta í góðu fólki og gefa starfs-
fólkinu tíma til að vinna hverja frétt al-
mennilega áður en hún fer í útsend-
ingu. Hver fréttamaður ætti helst að
vinna aðeins eina frétt á dag. Það er
ekki nóg að sýna áhorfendum falleg
andlit.
Huggun harmi gegn skal á það
minnt að fyrsta einkarekna útvarps-
stöðin varð heldur ekki langlíf en hún
var 60 árum á undan sinni samtíð.
Sennilegt þykir að önnur sólarhrings
fréttastöð komist í einhverri mynd á
koppinn innan nokkurra ára. Þrátt fyr-
ir harða samkeppni Netsins og ann-
arra miðla sýna nýjar áhorfskannannir
frá Bandaríkjunum að þar í landi hafi
menn aldrei horft jafn mikið á sjónvarp
eins og nú. Ekki er ólíklegt að þróunin
verði svipuð hérlendis og því gæti
skapast fjárhagslegur grundvöllur fyr-
Í minningu NFS
Guðbjörg Hildur Kolbeins
fjallar um fjölmiðla
» Því meirafjármagn
sem lagt er til
ritstjórnar, því
betri afurð get-
ur hún borið á
borð fyrir áhorf-
endur/les-
endur.
Guðbjörg Hildur
Kolbeins.
Höfundur er doktor í fjölmiðlafræði.