Morgunblaðið - 17.10.2006, Blaðsíða 20

Bókeign heimila
hefur áhrif á
lestrarkunnáttu.
» 22
|þriðjudagur|17. 10. 2006| mbl.is
daglegtlíf
Bleikt hefur orð á sér
sem „stelpulitur“, en
lífgar óneitanlega upp á
heimilið. » 25
hönnun
Átta hressir strákar úr Rimaskóla eltakennarann sinn, S. Lilju Guðbjörns-dóttur, reglulega upp um fjöll og firn-indi, ýmist á kvöldin eða um helgar, og
hafa bara gaman af. Lilja er nefnilega heilluð af
útivist, hverju nafni sem hún nefnist, og hefur nú í
orðsins fyllstu merkingu fléttað áhugamálið sitt
yfir í skólastarfið af miklum eldmóð, en Lilja er
kennari við Rimaskóla.
„Ég hef óbilandi áhuga á allri útivist og hreyfi
mig mjög mikið, þó ég segi sjálf frá. Ég hleyp
þrisvar til fimm sinnum í viku og hljóp meðal ann-
ars Lundúnamaraþonið í apríl síðastliðnum. Ég
fer auk þess reglulega í bakpokaferðalög, sem
taka frá þremur og upp í fimm daga í senn og gist
er í tjöldum. Þess á milli hjóla ég talsvert og reyni
að ganga eins oft á fjöll og ég get, en ef ég mætti
ráða, væri ég á fjöllum öll sumur,“ segir Lilja.
Kennarinn Lilja átti þá hugmynd að bjóða nem-
endum í 9. og 10. bekk Rimaskóla útivist sem val-
fag sem nú er verið að prófa í fyrsta skipti. „Þar
sem ég er svo heilluð af allri útivist vil ég að fleiri
fái að kynnast þessu formi hreyfingar. Í ofanálag
tók ég valfag í Kennaraháskóla Íslands á sínum
tíma um hvernig skipuleggja mætti útivist-
arkennslu. Markmiðið er að kynna nemendum
fyrir sem flestum greinum útivistar og þeim fé-
lögum, sem leggja stund á útivist. Ég lagði upp
með að fimmtán nemendur kæmust að í fyrstu at-
rennu. Fjölmargir völdu námskeiðið í haust, en
margir hættu við þegar þau komust að því að
kennt yrði á kvöldin og um helgar. Átta hressir
strákar urðu eftir og við gerum margt skemmti-
legt saman. Ég á ekki von á öðru en að námskeiðið
komi til með að lifa og að framhald verði á næsta
vetur.“
GPS og gönguferðir
Kennt er á þriggja vikna fresti yfir veturinn.
Ýmist er farið í göngur eða kynningar haldnar.
Nú þegar hefur verið haldin kynning á útivist-
arfatnaði og til stendur að kynnast starfsemi
Hjálparsveitar skáta ásamt öðrum útivist-
arfélögum. „Við höfum nú þegar gengið á Keili og
í Lambafellsgjána. Við komum til með að spila
aðrar ferðir eftir veðri og lærum á GPS-
staðsetningartæki og í vor lýkur valfaginu með
tveimur ferðum, annars vegar helgargönguferð
og hins vegar hjólaferð fyrir Hvalfjörðinn,“ segir
Lilja að lokum.
Elta kennarann
sinn upp um öll fjöll
Morgunblaðið/Kristinn
Útivist Kennarinn Lilja lengst til vinstri, Baldur Elfar Harðarson , Ástþór Gíslason og Hlynur Árni Sigurjónsson.
Eftir Jóhönnu Ingvarsdóttur
join@mbl.is
Staðsetningin Gott er að kunna á GPS, bæði til
skemmtunar og upplýsingar.
AÐSTANDENDUR veitingastað-
arins Bordeaux Quay, sem fyrir
skömmu var opnaður í borginni Bri-
stol í Bretlandi, ganga líklega flestum
veitingahúsaeigendum lengra þegar
kemur að því að hafa hugtökin lífrænt
og vistvænt í hávegum. Byggingin
sem veitingastaðinn hýsir er þannig
hönnuð með þeim formerkjum að hún
hafi sem minnst áhrif á umhverfið.
Búningar úr lífrænni bómull
Og þó lífrænt fæði sé víða fáanlegt,
eru fáir sem myndu ganga jafnlangt
og Barny Haughton, kokkurinn og
heilinn á bak við Bordeaux Quay, og
ráða sérstakan vistvænan þróun-
arstjóra. Meira að segja einkenn-
isbúningar starfsfólksins eru saum-
aðir úr lífrænt ræktaðri bómull sem
að auki mætir öllum stöðlum um „fair
trade“ eða sanngirnisviðskipti.
Áherslan á nágrennið
Maturinn verður svo að sjálfsögðu
að standast alla gæðastaðla bæði
hvað varðar bragðgæði og kröfur um
umhverfisvernd og vistvæna lifnaðar-
hætti. Allt hráefni, sé þess mögulega
kostur, er því keypt frá framleiðend-
um sem eru ekki í meira en 75 km
fjarlægð frá veitingastaðnum, svo
akstursvegalengdum og bensín-
mengun sé þannig haldið í lágmarki.
Haugton hafnar því þó, í samtali
við Daily Telegraph, alfarið að hug-
myndafræðin að baki veitingastaðn-
um byggist á einhverri sjálfsafneitun.
„Að neita sér um ólífuolíu, sítrónur,
vín eða piparkorn væri verulega öm-
urlegt,“ segir hann. „Og jú, við mun-
um flytja inn tómata frá Ítalíu yfir
vetrartímann. En enginn matur verð-
ur fluttur með flugi.“
Fæða úr nágrenninu
Áherslan í matseldinni er á hráefni
frekar en framandlegar eldunar-
aðferðir, sem og að alla hluta af vel
öldu dýri megi elda. „Okkar heim-
speki snýst um fæðu úr nánasta ná-
grenni, lífræna og vistvæna, en hún
snýst líka um ást á mat og að sýna
fæðunni athygli,“ segir Haugton.
Umhverfisvænt og lífrænt
Bordeaux Quay
V-Shed Canons Way, Bristol
BS1 5UH
www.bordeaux-quay.co.uk
FLUGMIÐAR á fyrsta farrými
geta kostað allt að 20 sinnum
meira en ódýrustu sætin. Norska
vefsíðan forbruker.no gerði könn-
un á því fyrir hvað fólk er að
borga.
Könnunin leiddi í ljós að meira
pláss er lykilatriði í lúxusrýmum
flugfélaganna. Öll buðu þau upp á
breiðari stóla á fyrsta farrými,
stóla sem í mörgum tilfellum er
hægt að leggja niður þannig að úr
verði beddi. Plássleysið í ódýrari
rýmunum er einmitt ástæðan fyrir
því að mörgum er illa við að
fljúga.
„Almennt séð velur fólk fyrsta
farrými vegna þæginda og þjón-
ustu,“ segir Terje Grue, fram-
kvæmdastjóri Lufthansa í Noregi.
„Fólki sem ferðast í viðskiptaer-
indum finnst líka mikilvægt að
vera í netsambandi á meðan það
flýgur og það er hægt hjá okkur
auk þess sem við náum sjónvarps-
sendingum um borð.“
Líka munaður í fríinu
Fyrir utan aukið framboð á af-
þreyingu eru meiri gæði í mat og
drykk í dýrari farrýmunum auk
þess sem þeim fylgja ýmis forrétt-
indi, eins og aðgangur að vel út-
búnum setustofum á flugvelli.
Könnun forbruker.no leiddi
einnig í ljós gríðarlegan verðmun
á dýrustu og ódýrustu miðunum
og í sumum tilfellum var hann allt
að tuttugufaldur. Engu að síður
hefur orðið aukning á sölu lúx-
usfarmiða hjá Lufthansa á síðustu
mánuðum. „Við höfum tvöfaldað
söluna á fyrsta farrými í Noregi
frá því í fyrra,“ útskýrir Grue.
„Ég held að það komi til af því að
viðskiptavinirnir vilji sveigjanlegri
farmiða. En við verðum líka varir
við að æ fleiri óska eftir því að
fljúga á betri farrýmum þegar
þeir eru að fara í frí – ekki bara í
vinnuferðum.“
Lúxus í
háloftunum
Það treystu sér fæstir í 100 km
hlaup, en Hilmar Guðmundsson
segir aldrei hafa koma til greina
að gefast upp. » 24
hreyfing tómstundir menntun