Morgunblaðið - 22.04.2007, Page 1

STOFNAÐ 1913 108. TBL. 95. ÁRG. SUNNUDAGUR 22. APRÍL 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
SUNNUDAGUR
ELDJÁRN,
HLÚJÁRN
PÓLITÍSKUR
MUNAÐARLEYSINGI
KOSNINGAR 1968 >> 27
VINSÆL Á
JAÐRINUM
HIN KANADÍSKA
ARCADE FIRE
KINGSBURY Í VIÐTALI >> 72
FEGURÐ Í
MYNDUM
GEGN FÍKN FJÖL-
MIÐLA Í ÓHROÐANN
JACQUES DEBS >> 28
Eftir Pétur Blöndal og Ragnhildi Sverrisdóttur
FORMENN stjórnmálaflokkanna eru sammála um
að efna eigi til kosninga um mikilvæg grundvallarmál
sem varða þjóðina alla. Einnig eru þeir sammála um
að sum þýðingarmikil mál eigi að útkljá með kosn-
ingum á vettvangi sveitarfélaganna. Þá eru þeir á
einu máli um að kjósendur ættu að hafa úrræði til að
kalla eftir slíkri atkvæðagreiðslu. Hjá Samfylkingu og
Íslandshreyfingunni er talað um að 20% kjósenda eigi
að geta farið fram á slíka atkvæðagreiðslu, 15% hjá
Frjálslynda flokknum og 12–15% hjá Vinstri grænum.
Almennt eru formenn stjórnarflokkanna varkárari í
yfirlýsingum sínum um aukið vægi beins lýðræðis.
Báðir segja þeir koma til álita að aukinn meirihluta
þurfi til svo að niðurstöður teljist bindandi, en Geir H.
Haarde, formaður Sjálfstæðisflokksins, tekur fram að
það yrði þá í mikilvægustu málum. Þá kemur fram hjá
Jóni Sigurðssyni, formanni Framsóknarflokksins, að
hann telji að bera eigi undir þjóðaratkvæði sérstök
álitamál sem forseti Íslands eða Alþingi kjósi að vísa til
þjóðarinnar.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, formaður Samfylk-
ingarinnar, er því fylgjandi að tryggt sé að atkvæða-
greiðsla fylgi málskoti forseta Íslands og að sett séu
sérstök lög um framkvæmd hennar.
Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri
grænna, segir allt gott um atkvæðagreiðslur í
sveitarfélögum eða á tilteknum svæðum að segja
þótt málið varði fleiri, en þá beri að líta svo á að
íbúarnir séu aðeins að afgreiða málið fyrir sitt
leyti. Málið sé ekki endanlega ákveðið, nema því sé
hafnað. | 10–17
Þjóðin kjósi um grundvallarmál
 Formenn stjórnmálaflokka eru einhuga um að kjósendur eigi að geta kallað
eftir þjóðaratkvæðagreiðslu  12 til 20% kjósenda eru nefnd í því sambandi
Í PÓLLANDI hafa verið sett
„hreinsunarlög“ til að uppræta
kommúnista og ná þau til 750 þús-
und manna. Fyrirhuguð réttarhöld
yfir Wojciech Jaruzelski eru líkleg
til að magna deiluna, sem lögin
hafa valdið.
VIKUSPEGILL
Jaruzelski
ákærður á ný
Á UMBÚÐUM snyrtivara má oft
lesa fögur fyrirheit um virkni
þeirra. Þversögnin er sú að ef þær
stæðu undir merkjum ætti að selja
þær sem lyf.
Fegrun og
þversagnir
FYRST var farið að selja brjósta-
haldara fyrir 100 árum og þótti
bylting. Enn eru hugmyndir um að
þróa flíkina og er ýmist boðaður
hátæknihaldari eða margnota.
Aldargömul
undirföt
HELENA Stefánsdóttir er kvik-
myndagerðarkona með meiru en hún
vinnur nú að gerð heimildamyndar
um Kárahnjúka. „Þetta verður mynd
um mitt persónulega ferðalag í sam-
bandi við náttúru Íslands og stór-
iðjuvæðinguna. Mig langar líka að
sýna sögu fólksins sem verður fyrir
beinum áhrifum af framkvæmdunum.
Það er alltaf verið að segja að þetta sé
í almannaþágu en þarna er fólk sem
þarf að hætta búskap eða annarri at-
vinnustarfsemi og yfirgefa heimili
sín. Fólk sem verður fyrir beinum
neikvæðum áhrifum, fjárhagslegum
eða tilfinningalegum. Þetta fólk er
hluti af fjöldanum. Myndin á að gefa
mynd af þessu fólki og líka landinu
sem fer undir.“
Vill auka veg stuttmynda
Helena hefur einbeitt sér að stutt-
myndagerð og vill veg listformsins
sem mestan. „Stuttmyndin er í mörg-
um löndum virt og viðurkennd sem
sérstakt listform. Hér er litið á hana
sem æfingu fyrir mynd í fullri lengd.
Það getur auðvitað verið þannig en
stuttmyndin sjálf er mjög spennandi
og allt annað en mynd í fullri lengd.
Ég hef metnað til að koma stutt-
myndinni á blað á Íslandi og veit að
hér er hópur fólks sama sinnis. Það
þarf að skapa vettvang fyrir stutt-
myndina, hann er ekki til nú.“
Anna, stuttmynd eftir hana, verður
sýnd á Reykjavík Shorts & Docs í vor
en Helena verður framkvæmdastjóri
þessarar heimilda- og stuttmynda-
hátíðar á næsta ári. | 24
Kvikmyndagerðarkonan og umhverfisverndarsinninn Helena Stefánsdóttir
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Í miðbænum Helena við heimili sitt í bakhúsi við Grettisgötu í miðbæ
Reykjavíkur, ekki langt frá kaffihúsinu sínu, Hljómalind við Laugaveg.
Vill sýna sögu fólksins
Vinnur að gerð heimildamyndar um
Kárahnjúka og stóriðjuvæðingu
Anna Úr nýjustu stuttmynd Helenu,
sem ber nafnið Anna og segir frá
konu með Tourette-sjúkdóminn.
BANDARÍKJAMENN eru byrjaðir að reisa um 5 km langan og um
fjögurra metra háan múr í norðurhluta Bagdad í Írak í þeim tilgangi að
aðskilja Adhamiya-hverfi súnníta frá sjítahverfum í nágrenninu og
reyna þannig að bæla niður aukið ofbeldi á svæðinu.
Að sögn The New York Times er gert ráð fyrir að múrinn verði full-
gerður í lok næsta mánaðar. Í honum verða varðstöðvar þar sem her-
menn heimamanna munu hafa eftirlit með ferðum fólks.
Íbúar í Adhamiya hafa gagnrýnt framkvæmdina og segja aðgerðina
ómanneskjulega. Þeir segja að múrinn auki spennuna og hatrið á milli
stríðandi fylkinga og sé auk þess liður í áætlun ríkisstjórnarinnar, sem
sjítar fari fyrir, um að einangra súnníta.
Reisa fjögurra metra
háan múr í Bagdad