Morgunblaðið - 22.04.2007, Blaðsíða 22

Við vorum öll að yrkja og aðvinna í handritum oglangaði að koma okkur áframfæri. Sú hugmynd að
vekja upp Nykur vaknaði síðan fyr-
ir tilviljun og við ákváðum að hafa
samband við Davíð (A. Stef-
ánsson),“ segir Emil Hjörvar Pet-
ersen.
Í dag samanstendur Nykurs-
hópurinn af rúmum tug einstaklinga
á aldrinum 21-26 ára auk eldri Nyk-
ursmanna. „Það er sameiginleg sýn
allra Nykurs-manna að fjölbreytnin
sé styrkur. Við erum öll afar ólíkir
einstaklingar og yrkjum því sam-
kvæmt því. Frelsi skáldsins á að
vera sem mest og við veitum hverju
skáldi fyrir sig aðhald á sínum eigin
forsendum,“ segir Emil.
Nykur er sjálfsútgáfa. Skáldin
gefa sjálf út sín eigin verk og þurfa
að borga allan kostnað á útgáfu
sinna verka. En Nykursmenn hagn-
ast þó ávallt með því að vera hluti af
félagsskapnum.
„Við höfum útvegað okkur ýmsa
samninga sem skáldin geta nýtt sér.
Auk þess lesum við yfir og rit-
stýrum hvort öðru. Upplestrarkvöld
eru haldin reglulega og heimasíða
er í bígerð þar sem fólk getur aflað
sér upplýsinga um hvert skáld fyrir
sig og svo framvegis. Nykur býður
því upp á afar góðan vettvang fyrir
skáld sem vilja koma sér á fram-
færi, segir Emil.
„Nykur er alls ekki lokaður fé-
lagsskapur heldur eru allir sem
hafa áhuga á ljóðagerð velkomnir til
að taka þátt í að ræða um ljóðlist og
skiptast á hugmyndum og skoð-
unum,“ bætir Kári Páll Óskarsson
við.
Ringulreið og jafnvægi
Fyrsta ljóðabók Emils Hjörvars
nefnist Gárungagap.
„Hún samanstendur af um 36
ljóðum og er gróflega skipt upp í
þrjá hluta. Megin þema bókarinnar
er ringulreið. Ég hef verið að hugsa
mikið um ringulreiðina og hún er að
mínu mati hið fullkomna ástand.
Ringulreiðin er í raun í allri okkar
hugsun. Hún er það sem mótar okk-
ur. Við erum nefnilega aldrei neitt
eitt heldur er margræðni í öllu.
Ringulreiðin er því drifkraftur fyrir
lífið og listsköpun. Nafnið á bókinni
er vísun í Ginnungagap í norrænni
goðafræði, sem var ringulreiðarást-
and áður en heimurinn tók á sig
mynd. Gárungar eru einstaklingar
sem eru montnir og miklir með sig,
en eru í raun ekkert annað en spé-
fuglar, svona svipað eins og uppar
okkar tíma. Þannig að það má segja
að Gárungagap sé ringulreið upp-
anna, sem er ansi steikt ástand, eins
og ljóðin í bókinni sýna að mörgu
leyti.“
Emil vill ná fram ákveðnum hug-
hrifum með ljóðum sínum.
„Stílar ljóðanna er af mörgum
toga; ádeila, rómantík, kímni og
frjálst hugrenningarflæði. Ég vil ná
fram ákveðnu jafnvægi þarna á milli
og góðu flæði á milli mismunandi
stíla. Með þessu reyni ég að gera
lestur bókarinnar skemmtilegan,
samhliða því að lesendur geti upp-
lifað ljóðin á lýrískan hátt.“
Skáldið hefur raunsæjar vænt-
ingar til framtíðarinnar.
„Framtíðardraumurinn er að
geta unnið við skriftir í fullu starfi.
Ég er að vinna að skáldsögu og
skrifa mikið af smásögum. Auk þess
er ég með hugmynd að ljóðabálki.
Ég ætla þó að sjá hvernig viðtökur
Gárungagap fær og halda síðan
ótrauður áfram. Ég reyni að vera
jákvæður og raunsær á það sem ég
geri. Vonandi kemur eitthvað stór-
kostlegt út úr því.“
Meðvitað frumverk
Oubliette er einnig fyrsta ljóða-
bók Kára Páls.
„Oubliette er mjög meðvitað
frumverk. Bókin fjallar um það að
byrja að yrkja, sjálfsblekkingu,
þunglyndi og annað í þeim dúr. Hún
er óvenjuleg að því leyti að áhrifa-
valdanir koma frá enskum og
frönskumælandi skáldum. Ég byrj-
aði ekkert að fást við skáldskap fyrr
en ég fór að læra þessi mál í Há-
skóla Íslands og um leið kom áhug-
inn á skáldskap. Að vissu leyti
finnst mér ég því vera að stíga bak-
dyramegin inn í íslenska ljóðagerð,“
segir Kári Páll og útskýrir nafn
bókarinnar:
„Oubliette er ákveðin tegund af
dýflissum sem er aðeins aðgengileg
gegnum þakhlera. Hún er myndlík-
ingin sem bókin byggist á. Orðið
merkir einnig að gleyma.“
Eitt helsta einkenni bókarinnar
er fjöldi vísana og textatengsla.
„Ég vísa mikið í erlendan skáld-
skap. Þannig beini ég athyglinni út
fyrir hinn íslenska viðmiðunar-
ramma sem ég tel afar þröngan.
Vísanirnar eru viðleitni af minni
hálfu til að víkka út þennan viðmið-
unarramma. Textavensl verða ekki
umflúin, það eru alltaf textatengsl
til staðar í skrifum og því þýðir ekk-
ert að afneita þeim. Bókin mín get-
ur því verið torskilin á köflum. Það
geri ég til að draga athygli að þeim
bókum sem hafa mótað mig. Ég
fann mig knúinn til að birta eft-
irmála með skýringum vegna
þessa.“
Spurður út í stílbrögð ljóðanna
svarar Kári Páll því til að hann telji
sig enn vera að þroskast.
„Stíll ljóðanna er oft frekar hlað-
inn, hálf-barokklegur og drama-
tískur. Því ræður bara minn smekk-
ur, hrifning af skáldskap eins og til
dæmis mörgum ljóðum T.S. Eliot
sem eru hálf dramatísk að upp-
byggingu. Nú eða þá Shakespeare.
Þetta er frumverk eins og áður seg-
ir og ég er leitandi að einhverjum
stíl sem gæti talist minn eigin.“
Fleiri verka er að vænta frá
Nykri, meðal annars ljóðasafns með
ljóðum allra Nykurfélaga.
Líflegur ljóðaheimur
Morgunblaðið/Ásdís
Nykurskáld Kári Páll Óskarsson og Emil Hjörvar Petersen hafa báðir gefið út sína fyrstu ljóðabók og eru meðal rúmlega tuttugu liðsmanna skáldafélagsins Nykurs.
Það er mikil orka í ljóðaheiminum þessa dagana. Fjölmörg ungskáld eru að koma
sér á framfæri og vettvangur þeirra virðist vera mun aðgengilegri en áður hefur
verið. Guðrún Hulda Pálsdóttir ræddi við Emil Hjörvar Petersen og Kára Pál
Óskarsson sem eru liðsmenn skáldafélagsins Nykurs.
Í HNOTSKURN
»Nykur var fyrst stofnaðurárið 1995.
»Björgvin Ívar og AndriSnær Magnason stofnuðu
félagið, sem var þá útgáfuhóp-
ur ungskálda sem höfðu hug á
að gefa út ljóðabækur sínar.
»Alls komu út þrettán bæk-ur undir nafni Nykurs á
þeim átta árum sem félagið
starfaði.
»Seinni part síðasta árs varNykur endurvakinn af
hópi ungskálda.
daglegtlíf
Jacques Deps fékk Íslending til
að syngja í mynd sinni Múslím-
ar í Evrópu, Kristnir í Miðaust-
urlöndum. » 28
kvikmyndir
Eiríkur Finnsson sér um mötu-
neyti fyrir 640 nemendur og
starfsfólk og er uppátækjasam-
ur dellukarl. » 40
frumkvöðull
Slavoj Zizek þykir einn af for-
vitnilegustu heimspekingum
samtímans og greinir umhverf-
ið með sínum hætti. » 38
heimspeki
Hver er stefna flokkanna í um-
hverfismálum nú þegar litur
kosningavorsins hefur sjaldan
verið grænni? » 30
umhverfi
Helena Stefánsdóttir er nátt-
úruverndarsinni, kvikmynda-
gerðarkona, listakona, dansari
og grænmetisæta. » 24
lífshlaup