Morgunblaðið - 26.04.2008, Blaðsíða 36

36 LAUGARDAGUR 26. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ RagnhildurSveinbjarn-
ardóttir fæddist í
Laufási við Eyja-
fjörð 25. mars 1927.
Hún lést á Landspít-
alanum við Hring-
braut 19. apríl síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Þór-
hildur Þorsteins-
dóttir og Svein-
björn Högnason,
prófastur og alþing-
ismaður á Breiða-
bólstað í Fljótshlíð.
Systkini Ragnhildar eru sr. Sváfn-
ir, f. 1928, kvæntur Ingibjörgu
Halldórsdóttur, fyrri kona hans
var Anna Elín Gísladóttir, f. 1930,
d. 1974, Elínborg, f. 1931, gift
Guðmundi Sæmundssyni, f. 1932,
d. 2005 og Ásta, f. 1939, gift
Garðari Steinarssyni, f. 1938, d.
2007.
Ragnhildur giftist 1.1. 1950 Jóni
Kristinssyni, bónda og listamanni
í Lambey í Fljótshlíð, f. 16.11.
1925. Foreldrar hans voru Krist-
inn Jónsson, kaupmaður á Húsa-
vík, og Guðbjörg Óladóttir. Sonur
Jóns er Gunnar Rafn, f. 20.7.
1948. Börn Jóns og Ragnhildar
eru: 1) Guðbjörg, f. 11.11. 1950,
gift Jóni Þorvaldssyni. Börn
þeirra eru Ástríður, Jón Ragnar,
Kristín Þóra og Þorvaldur. Dóttir
Ástríðar er Brynhildur Kristjáns-
dóttir. 2) Þórhildur, f. 3.5. 1952.
hún útskrifaðist sem stúdent árið
1948. Þau Jón maður hennar
byggðu upp nýbýlið Lambey. Þar
ólu þau upp átta börn sín en í
Lambey hefur ætíð verið mann-
margt. Þar átti Þórhildur móðir
Ragnhildar heimili síðustu 20 árin
og þangað komu börn til sum-
ardvalar. Annasamt var oft hjá
Ragnhildi á stóru og gestkvæmu
heimili. Þrátt fyrir það gaf hún
sér tíma til ýmissa starfa utan
heimilis. Má þar nefna að hún
kenndi nokkur ár við barnaskóla
Fljótshlíðar. Hún sat í hrepps-
nefnd Fljótshlíðar árin 1974-1990
og starfaði í ýmsum nefndum á
vegum sveitarfélagsins. Mikið
samstarf var á milli hreppanna
fyrir sameiningu þeirra og stóðu
þeir sameiginlega að ýmsum mál-
efnum s.s. að byggingu Kirkju-
hvols, dvalarheimilis aldraðra á
Hvolsvelli. Þar hafa þau hjón haft
íbúð síðustu mánuði og notið
umönnunar og kærleiksríkrar
hjúkrunar starfsfólks. Ragnhildur
var félagslynd og tók virkan þátt í
störfum ungmennafélags og síðar
kvenfélags sveitarinnar og var
m.a. formaður þess um tíma.
Einnig sat hún um tíma í stjórn
Sambands sunnlenskra kvenna.
Hún söng um áratugaskeið í
kirkjukór Fljótshlíðar. Ragnhild-
ur hafði áhuga á allri ræktun og
hafði við hús sitt stóran garð sem
hún sinnti af áhuga og sem veitti
henni margar ánægjustundir.
Einnig ræktaði hún upp fallegan
trjáreit á jörðinni.
Útför Ragnhildar fer fram frá
Breiðabólstaðarkirkju í Fljótshlíð
í dag og hefst athöfnin klukkan
11.
Sonur hennar er Jón
Atli Hermannsson. 3)
Óskírð, f. 28.5. 1954,
d. 4.6. 1954. 4) Krist-
jana, f. 29.9. 1955,
sambýlismaður Guð-
jón E. Ólafsson. Dótt-
ir hennar er Ragn-
hildur Sophusdóttir.
5) Sveinbjörn, f. 24.7.
1957, sambýliskona
Jaana Rotinen. Börn
hans eru Ragnhildur
og Ólafur Árni. 6)
Kristinn, f. 2.4. 1960,
kvæntur Guðbjörgu
Júlídóttur. Börn þeirra eru
Ágústa Hjördís, Jón, Ari Þór, Ás-
dís Rut og Hjalti. Sonur Hjördísar
er Kristinn Kári. 7) Katrín, f. 4.12.
1961, gift Helmut Grimm. Sonur
þeirra er Hannes. Sonur Katrínar
er Kristinn Sigurbjörnsson. 8)
Þorsteinn, f. 20.10. 1965, kvæntur
Ástu Brynjólfsdóttur. Börn þeirra
eru Brynjólfur, Högni Þór og Þór-
hildur. Sonur Þorsteins er Ægir.
9) Sigrún, f. 23.3. 1970, sam-
býlismaður Jón Valur Baldursson.
Synir þeirra eru Matthías og Elí-
as.
Ragnhildur Sveinbjarnardóttir
fluttist með foreldrum sínum
nokkurra mánaða gömul að
Breiðabólstað í Fljótshlíð. Hún bjó
nær alla ævi í Fljótshlíðinni utan
þess tíma sem hún stundaði nám
að Laugarvatni og við Mennta-
skólann á Akureyri þaðan sem
Ragnhildur Sveinbjarnardóttir,
góð, velviljuð, lífsglöð og hjartahlý
kona er gengin, eftir erfiða baráttu
við illvígan sjúkdóm. Það er huggun
harmi gegn að nú er hún laus við
þraut og pínu sem sannarlega var
mikil síðustu misserin.
Hún tók erfiðleikum og sársauka
veikindanna af ótrúlegri einurð og
æðruleysi. Það var öllum ljóst að
efst í huga hennar var að aðrir
þyrftu ekki að hafa af sér áhyggjur,
fyrirhöfn eða mæðu.
Það er ekki auðvelt að lýsa stór-
brotinni manneskju eins og Ragn-
hildi, til þess hafa mörg þau orð sem
nota mætti verið ofnotuð og verð-
felld og ég langt frá því nógu snjall
til að nota þau rétt.
Í mínum huga er minningin um
Ragnhildi fyrst og fremst minning
um mannvin og eldhuga sem aldrei
unni sér hvíldar né lét undan ef
berjast þurfti fyrir rétti þeirra sem
á aðstoð þurftu að halda. Afstöðu
hennar til góðverka má lýsa með
eftirfarandi kínverskri dæmisögu:
„Trúboði mætti lítilli kínverskri
stúlku sem rogaðist með strákanga.
„Þú hefur þunga byrði að bera,“
sagði trúboðinn. „Þetta er engin
byrði“, svaraði hún. „Þetta er hann
bróðir minn“.
Ragnhildur var hógvær, lítillát og
tróð sér aldrei fram með sín mál eða
meiningu. Hún hreykti sér aldrei og
gaf alltaf öðrum tækifæri á að viðra
hugmyndir sínar og afstöðu. Hún
þurfti aldrei að sannfæra neinn eða
prédika, allir vissu þó að hún hafði
ákveðnar skoðanir og miklar hug-
sjónir.
Ragnhildur bar djúpa virðingu
fyrir lífinu og gjöfum jarðar og það
sama hefur hún ræktað með börn-
um sínum og samferðafólki sem fyr-
irmynd og kennari. Ragnhildur
ræktaði vel garðinn sinn í eiginlegri
og óeiginlegri merkingu orðsins.
Ragnhildur trúði á góðan Guð og
allt hið góða og fagra í veröldinni og
stýrði lífi sínu sem best hún mátti í
samræmi við siðfræði kristinnar
trúar. Ég trúi því að breytni hennar
og trúarlíf veiti henni greiða leið á
grænar gresjur framtíðarlandsins í
útbreiddan faðm Guðs.
Ragnhildur hafði mikil áhrif á
menn og málefni og mun áhrifa
góðra verka hennar og framkomu
gæta langt inn í ókomna tíð, hún
gerði eins og hún gat til að gera
heiminn ögn betri og mun því að
sönnu verða hluti hans áfram.
Ég er innilega þakklátur fyrir að
hafa fengið tækifæri til að vera sam-
vistum við Ragnhildi og læra af
henni og fá að hafa hana með mér
áfram í minningunni, hlýja, sann-
gjarna og velviljaða.
Hvað svo sem það er þetta sem hugsar,
skilur, vill og framkvæmir, þá er það him-
neskt og guðlegt og þess vegna hlýtur
það óhjákvæmilega að vera eilíft.
Cicero.
Eftirlifandi eiginmanni, Jóni
Kristinssyni, bónda og myndlistar-
manni, börnum, barnabörnum, öðr-
um ættingjum og vinum votta ég
mína dýpstu samúð.
Guðjón E. Ólafsson.
Amma var einstaklega lífsglöð
kona. Hún var alltaf hress og kát og
sagði okkur skemmtilegar sögur.
Hún sá alltaf til þess að öllum liði
vel í kringum sig og dekraði okkur
systkinin við hvert tækifæri.
Í minningunni sitjum við systk-
inin ásamt stórfjölskyldunni við eld-
húsborðið í Lambey yfir ilmandi
bakkelsi. Þar fengum við ferska
mjólk úr fjósinu, heimalagaða rifs-
berjasultu úr garðinum að
ógleymdri sunnudagssteikinni sem
amma útbjó af einstakri snilld. Okk-
ur fannst alltaf svo gaman að heim-
sækja ömmu og afa í sveitina, hitta
stórfjölskylduna og öll dýrin í sveit-
inni. Sveitin var í okkar huga eitt
stórt ævintýri og þar lærðum við
alltaf eitthvað nýtt. Við fórum í fjós-
ið, lögðum á minnið hvað dýrin hétu
og helst vildum við taka öll dýrin
með okkur heim til Reykjavíkur.
Við skildum aldrei hvers vegna það
var ekki hægt að taka í fóstur ný-
fædd lömb og kettlinga. Stundum
komum við upp um það hversu mikil
borgarbörn við vorum þegar við töl-
uðum um skottið á hestunum eða
þegar við ætluðum á spariskónum í
útihúsin og þá fengum við þá lánuð
stígvél hjá ömmu. Garðurinn hennar
ömmu var í okkar huga óendanlega
stór og þar lékum við okkur með
frændsystkinum innan um rifsberj-
arunna og fallegar rósir sem amma
ræktaði.
Amma var einstaklega hugulsöm
kona og við erum ákaflega þakklát
fyrir allar þær góðu stundir sem við
áttum saman. Við erum þakklát fyr-
ir allt það sem hún hefur kennt okk-
ur í gegnum tíðina.
Systkinin á Vesturbrún.
Það fyrsta sem kemur upp í hug-
ann minn þegar ég hugsa til ömmu
er brosið hennar – hún var án efa
brosmildasta amma í heimi.
Það eru forréttindi að fá að alast
upp með ömmu sína á næsta bæ.
Ekki bara vegna radísna, jarðar-
berja og rabbarbara, sem hægt var
að stela úr garðinum hennar heldur
fékk maður líka að njóta þess að
hafa hana nálægt sér með bros sitt
og visku.
Á síðustu árum kynntist ég ömmu
miklu betur en ég hafði fengið áður.
Við áttum ófáar bílferðir suður þar
sem ég sat og hlustaði og hún sagði
mér frá fjölmörgum atburðum og
persónum sem hún hafði kynnst á
lífsleiðinni. Hún sagði mér frá
prakkarastrikunum sínum og líka
frá því þegar hún var send um lang-
an veg gangandi með kú til efnalít-
illar fjölskyldu. Þá fékk ég að heyra
af því þegar strákarnir í sveitinni
báðu hana um að vera bílstjóri fyrir
dansleiki og einnig sögur frá náms-
árunum í MA, frá utanlandsferðum
hennar og sögur úr kennarastarfinu
– það er endalaust hægt að telja
upp.
Amma skilur eftir sig brosið sitt
og sögurnar sínar. Ég mun ætíð búa
að þeim samverustundum og lær-
dómnum sem hún gaf mér og það er
mér huggun í sorginni. Ég er stolt
af henni. Þótt hún væri ekki hávaxin
þá var hún sterk og framkvæmdi og
upplifði svo margt sem aðrir hafa
ekki haft færi á. Í öllu þessu og svo
fjölmörgu öðru er amma mín fyr-
irmynd.
Ekkert er gjöfulla en kærleiksrík
fjöskyldutengsl, sem ala af sér perl-
ur í festi minninganna. Þá festi fær
engin meinsemd sundur slitið.
Elskulegri ömmu þakka ég og mín
fjölskylda allar perlurnar sem hún
gaf okkur á langri og gefandi sam-
leið.
Ágústa Hjördís Kristinsdóttir.
Með sárum trega er heiðurskon-
an Ragnhildur Sveinbjarnardóttir
kvödd hinstu kveðju. Við höfðum
lengi þekkst og leiðir okkar mæst
hér og þar á lífsleiðinni. Fyrst
kynntist ég henni og þeim systk-
inum, börnum prófastshjónanna á
Breiðabólsstað, þegar ég ungur var
starfsmaður á tilraunabúgarði
Klemenzar Kristjánssonar á Sáms-
stöðum, enda stutt á milli bæja í
hinni sólríku sveit Fljótshlíðinni.
Nokkrum árum síðar lágu leiðir
okkar aftur saman í Menntaskól-
anum á Akureyri, þar sem þau
systkinin Ragnhildur og sr. Sváfnir
voru meðal glaðværra stúdenta sem
þar brautskráðust fyrir sex áratug-
um.
Eftir stúdentspróf lagði Ragn-
hildur fyrir sig skrifstofustörf,
skólakennslu og fleira í nokkur ár,
en síðan settu þau hjónin, Ragnhild-
ur og listamaðurinn Jón Kristins-
son, saman bú á nýbýlinu Lambey í
Fljótshlíð og bjuggu þar vel og
lengi. Og á þeim slóðum lágu leiðir
okkar saman á ný með því að börn
þeirra Lambeyjarhjóna stunduðu
nám við Skógaskóla undir Eyjafjöll-
um, þar sem ég starfaði um árabil.
Frá öllum þessum samfundum við
Ragnhildi á ég að vonum margar
minningar. Er skemmst frá því að
segja að allar eru þær á einn veg,
því að heilsteyptari, glaðværari og
menningarlegri manneskju er vart
hægt að hugsa sér.
Nú er þessi stórmerka kona horf-
in til æðri heimkynna. Við sem eftir
stöndum hérna megin móðunnar
miklu kveðjum hana með sorg og
söknuði. En það er huggun harmi
gegn að björt og fögur minning um
Ragnhildi lifir áfram með okkur og
lýsir upp umhverfið á kveðjustund.
Ég sendi einlægar samúðaróskir til
eftirlifandi eiginmanns, barna
þeirra, tengdabarna og annarra
vandamanna. Blessuð sé minning
Ragnhildar Sveinbjarnardóttur.
Jón R. Hjálmarsson.
Ragnhildur systir mín náði því að
lifa langan og farsælan ævidag og
kveður nú umkringd fjölmennum
hópi afkomenda og ástvina sem eiga
henni margt og mikið að þakka.
Hún var jafnan glöð og hláturmild
og hafði mikið að gefa sínu sam-
ferðafólki. Ljúflyndi hennar og létt-
ir hlátrar voru til yndis og uppörv-
unar í dagsins önn og allar stundir.
Ragnhildur var ári eldri en ég og
fyrstu minningar okkar áttum við
frá vetrardvöl í Hafnarfirði fyrir 78
árum. Æskuárin áttum við saman á
Breiðabólsstað við glaða leiki með
yngri systrum og stórum barnahópi
af næstu bæjum. Saman rákum við
kýrnar og sóttum hestana og skipt-
umst á að sitja á snúningsvélinni og
stýra Gamla-Brún hring eftir hring
í ilmandi töðubreiðunum. Saman
sátum við í kirkjunni á sunnudögum
og saman gengum við í skólann,
klukkustundargöngu hvora leið.
Svo fór Ragnhildur í skólann á
Laugarvatni en ég í Flensborgar-
skólann. Sá aðskilnaður stóð ekki
lengi, því hún fór síðan í Mennta-
skólann á Akureyri og ári síðar elti
ég hana þangað. Saman tókum við
þar stúdentspróf fyrir 60 árum í
samheldnum hópi sem haldið hefur
vinskapinn í gegnum árin.
Á Akureyri kynntist Ragnhildur
honum Jónda, Jóni Kristins-
syni, frá Húsavík. Þau gengu í
hjónaband á nýársdag árið 1950 og
reistu á næstu árum nýbýlið Lamb-
ey í Fljótshlíð.
Þar byggðu þau allt upp af stór-
hug og myndarskap og bjuggu þar
nytsömu búi um hálfrar aldar skeið,
síðustu árin í félagi við son sinn og
tengdadóttur.
Ungu hjónin á Lambey komu upp
stórum og mannvænlegum barna-
hópi, svo mannmargt var í heimili
þegar einnig bættust við börn og
unglingar til sumardvalar, bæði
skyld og vandalaus. Bæði voru þau
hjónin virk í félagsmálum og höfðu
ýmsu að sinna utan heimilis svo
hvíldartími var oft stopull.
Leiðir okkar systkinanna skildi
að nokkru um sinn þegar ég dvald-
ist í öðrum landshluta í rúman ára-
tug. En síðan lágu leiðir saman á ný
er ég kom aftur í Hlíðina. Þá bjugg-
um við svo að segja í sama túninu
næstu 35 árin og börnin okkar kom-
ust til þroska saman í leik og starfi.
Við Ragnhildur unnum saman í
kirkjunni og sátum um tíma saman í
sveitarstjórn. Hún kom víðar við í
félags- málum og lagði hvarvetna
góðum málum lið. Hún taldi það for-
réttindi að hafa fengið að lifa og
starfa á einhverjum fegursta og
friðsælasta stað á jarðríki – með sól-
skyggnda jökulhjálma og fjallatign
Fljótshlíðar fyrir augum.
Fyrir 6 árum greindist Ragnhild-
ur með alvarlegan sjúkdóm
sem hún mætti af einstöku æðru-
leysi, en varð að lokum að lúta fyrir.
Fyrir rúmu ári fékk hún þessa af-
mæliskveðju:
Um áttatíu ára slóð
öll til gæfu lágu skrefin.
Séu þér áfram systir góð
sólarbros að kvöldi gefin.
Undir stúdentsprófið okkar lás-
um við saman Sólarljóð þar sem
segir: „Hér við skiljumst og hittast
munum á feginsdegi fira.“
Í þeirri björtu lífstrú kveð ég
Ragnhildi systur mína og þakka
ljúfar ævistundir og dýrmæta sam-
veru fyrir mína hönd og fjölskyldu
minnar. Guð blessi hana og allt sem
henni var kært.
Sváfnir Sveinbjarnarson.
Í dag kveðjum við Ragnhildi
Sveinbjarnardóttur, móðursystur
okkar, sem í huga okkar systkin-
anna hefur alltaf verið Lilla frænka.
Lilla ólst upp á Breiðabólstað í
Fljótshlíð og þegar þau Jóndi hófu
búskap fóru þau ekki langt því
Lambey er varla nema 2-3 km frá
bæjarhúsunum á Breiðabólstað.
Þegar amma Þórhildur og afi Svein-
björn komust á efri ár og hættu bú-
skap byggðu þau sér hús í túnfæt-
inum í Lambey og nefndu
Staðarbakka og flutti amma síðan
til þeirra hjóna þegar elli kerling fór
að segja til sín. Það hefur efalaust
verið góð tilfinning fyrir ömmu Þór-
hildi að hafa frumburðinn sinn svo
nærri alla tíð enda voru þær mæðg-
ur mjög nánar. Við systkinin kom-
um oft til ömmu á Staðarbakka á
okkar uppvaxtarárum og gistum í
skemmri eða lengri tíma. Þann tíma
vorum við daglegir gestir í Lambey
enda mikill barnaskari þar, bæði
þeirra eigin börn og annarra því í þá
daga tíðkaðist að senda borgarbörn-
in í sveit á sumrin. Við reyndum að
gera eitthvert gagn og aðstoða við
heyskapinn, mjaltirnar og annað
sem hægt var að nýta okkur til en
einnig gafst alltaf mikill tími til
leikja, margt var brallað og margt
sem litlar manneskjur þurftu að
kanna í sveitanáttúrunni. Allt þetta
gerðist undir vökulum augum Lillu.
Það hefur því verið svangur, þreytt-
ur og sjálfsagt líka svolítið óhreinn
barnaskari sem fyllti iðulega húsið í
Lambey á matmálstímum og átti
Lilla þá alltaf nóg af kræsingum
eins og góðri sveitakonu sæmir.
Eftir á að hyggja áttar maður sig á
því hvers konar afrek hún vann á
hverjum degi því hún hélt utan um
þetta stóra heimili með jafnaðargeði
og alltaf með bros á vör. Sveitung-
arnir og ættingjar héðan og þaðan
af landinu litu oft inn og þáðu kaffi
og með því enda bæði gott og
skemmtilegt að koma í Lambey.
Alltaf gat Lilla holað niður fólki yfir
nótt ef svo bar undir. Í minningunni
var alltaf mikið af fólki í Lambey,
oft var farið með gamanmál og
hlátrasköll glumdu við. Lilla var
mjög áhugasöm um ræktun og
garðyrkju og bar garðurinn í Lamb-
ey glögg merki um það. Þar kenndi
ýmissa grasa af bæði matjurtum og
fallegustu skrautrunnum og blóm-
um. Einnig var hún mikill náttúru-
unnandi og áhugasöm um að kynna
dásemdir sunnlenskrar náttúru fyr-
ir okkar kynslóð. Eftir að börnin
fluttu að heiman og þau hjón hættu
búskap varð rólegra í Lambey en
það var nú samt einhvern veginn
alltaf ómissandi að koma þar við og
alltaf tókst Lillu með sínu hlýja við-
móti að töfra fram kaffi og krásir
handa gestunum, áhugasöm um vel-
ferð þeirra og verkefni og aldrei var
hallað á nokkurn mann.
Í minningunni er Lilla og verður í
okkar huga alltaf brosandi og falleg,
góðvildin skín af henni og glettn-
isblik er í brúnu augunum. Við
þökkum þessari heiðurskonu sam-
fylgdina og öll hennar góðu verk.
Einnig vottum við Jónda, börnunum
og þeirra fjölskyldum okkar dýpstu
samúð, megi góður Guð blessa ykk-
ur og styrkja í sorginni.
Hróðný, Þórhildur og Páll
Garðarsbörn.
Ragnhildur
Sveinbjarnardóttir
 Fleiri minningargreinar um
Ragnhildi Sveinbjarnardóttur bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.