Skinfaxi - 01.11.1933, Blaðsíða 5

SIÍINFAXI
85
liafa ekki verið tækifæri til að móta mannkosti ne
þroska félagshyggju nemandans.
Þetta er öllum Ijóst og engum betur en kennurun-
um. Orsakirnar liggja fyrst og fremst i gjörsamlega
omögulegu fyrirkomulagi, sem skapar óhjákvæmilega
óheppileg vinnubrögö. Námsefnið ekki rétt valið, náms-
hækur óhentugar, kröfurnar rangar og árangurinn af
öllu saman vægast sagt vafasamur.
Það virðist því liarla erfilt að ná liinum eiginlega
tilgangi fræðslu með þessu fyrirkomulagi. Enda hefir
verið horfið að þvi, að reisa heimangöngu- og licima-
vistarskóla, og hygg eg, að starfsemi sumra þessara
heimavistarskóla hafi nú jiegar mvndað þá reynslu í
ýmsum atriðum, sem vert væri að gefa gaum og
hyggja á í framtiðinni. En skólar þessir hafa of oft
orðið of dýrir, og þó ekki allskostar heppilegir að
gerð. En þar er um mistök að ræða, sem auðvelt ætti
að vera að varast.
Þá eru félagsmálin. Að ýmsu leyti gætu þau verið
eins konar uppeldisstofnun æskufólksins. Hlutverk
þeirra er að sameina kraftana um öll menningar- og
framfaramál innan liéraðsins. Menn skipa sér i eins
konar starfshópa um hin ýmsu málefni. Þar héldust
í hendur fræðsla og starf. Þau félög, sem helzt eru
starfandi í sveitum eru: ungmennafélög, húnaðarfélög,
kvenfélög og heimilisiðnaðarfélög. Þessir hópar hafa
við ýmsa örðugleika að stríða, sem cru því valdandi,
að þau eru máttlítil í starfsemi sinni. Skipulag félag-
anna er losaralegt, verkaskiptingin ógreinileg og víð-
ast hvar vantar þau samastað fyrir fundi sína og aðra
starfsemi. Hvergi er meiri nauðsyn á öflugum sam-
tökum en í strjálbýlinu; þar er félagsskapurinn sú líf-
taug, sem gerir lífsbaráttuna kleifa, ef rétt er á hald-
ið. Það er því augljóst, að cins og nú er ástatt, eru
það örðugleikarnir, sem hafa svo að segja sigrað
fræðsluna og félögin og markað um of stefnu og ár-