Skinfaxi - 01.11.1933, Blaðsíða 22

102
SIvINFAXI
ingaauð og viðkvæmni stendur hún, af Norðurlanda-
málum, íslenzku einni að baki, og munar þó mjóu.
Færeyingar liafa engar ritaðar bókmenntir átt, sem
leiðarsnúru við varðveizlu tungu sinnar um ár og ald-
ir, eins og vér Islendingar. Um fjögur hundruð ára
liafa þeir átt að búa við sífelldan ágang erlends máls,
þar sem danska hefir verið’ einvöld eða aðalmál í opin-
herum stofnunum, kirkjum og verzlunum, og skólum,
siðan þeir komu. I5egar þessa er gætt, er varla liægt að
álykta annað en að smáþjóðin færeyska, sem stund-
um hefir ekki verið nema 5000 sálir, liafi unnið dásam-
legt kraftaverk með því, að varðveita tungu sína jafn-
vel og raun ber vitni. — Ætli vér hefðum af miklu að
gorta, ef vér ættum engar fornbókmenntir og dönsku
hefði verið troðið inn í kirkjur vorar, skóla og stjórn-
arstofnanir um siðaskipti?
Það eru einkum f æ r e y s k u þ j ó ð k v æ ð i n, sem
hjálpað liafa eyjabúum til að halda máli sínu við, og
með þeim þ jóðdansarnir og kvöldvökur, sem
Færeyingar nefna „k v ö 1 d s e t u r“.
íslendingar á 12. og 13. öld skrifuðu sögur í skinn-
bækur og skópu óbornum kynslóðum með þvi dýr-
indis fjársjóði. Aftur er eigi kunnugt, að Færeyingar
hafi ritað bækur. Þó liafa þeir kunnað ritlist, því að
prestaskóli var i eyjunum i katólskri tíð, allt til siða-
skipla. En skömmu eftir að Islendingar skrifuðu sög-
ur sinar, eða á 14. og 15. öld, ortu Færeyingar löng
og merkileg kvæði út af sögunum. Kvæði þessi skrif-
Uðu þeir ekki, svo að kunnugt sé, en þau geymdust í
minni og á vöruin þjóðarinnar, þar til fræðimenn rit-
úöu þau upp i lok 18. aldar og á 19. öld. Svend
G r u n d t v i g kom upp heildarsafni af færeyskum
þjóðkvæðum á árunum 1871—'83. Er safn hans 18
handskrifuð kvartbindi, eða tæpar 8000 blaðsíður. Má
af því marka, að þetta er ekkert smáræði, sem til er.
Framan af öldum, allt lil siðaskipta, hafa verið