Skinfaxi - 01.05.1942, Blaðsíða 17
SKINFAXI
17
linmælum, latmælum og allskyns röngum framhur'Si. Það
er móöurmál barnanna. Máliö, sem þau læra í skólunum,
er þeim framandi tunga.
ÞaS, sem helzt mætti finna skólunum til foráttu i þessu
efni, er þaö, að móöurmálskennslan sé of skiþulagslaus og
ómarkviss. En þá er þess aö gæta, aö öll skilyröi til bóta
eru hin verstu.
Engin málfræSikennslubók er til, sem miöuö er viö þaö
fyrst og fremst, aö kenna nemöndum aö tala rétt. Úr því
þyrfti aö bæta hiö bráðasta.
En skólarnir leysa aldrei einir þau verkefni, sem hér eru
óleyst. Vér þyrftum helzt móðurmálskennara á sérhverju
heimili, kennara, sem leiörétti tal manna og fræddi um lög-
mál tungunnar.
Þetta hlutverk eiga ungmennafélögin að taka aö sér.
Meö myndun námshópa og markvissri fræöslu á félags-
fundum mætti koma lifandi móðurmálsrækt inn á flest
heimili á landinu. Minnumst þess, aö ef vér viljum veröa
hlutgengir á alþjóöamælikvaröa, megum vér ekki ata auri
vor helgustu verðmæti og apa þaö, sem annarra er.
Vér megum gjarna auög'a tungu vora nýjum orðum, og
sakar ekki, þótt einhver þeirra séu af erlendum uppruna.
En lögmál tungunnar megum vér ekki brjóta.
Einar Kristjánsson, Hermundarfelli:
Minni íslands.
(Flutt á héraösmóti U. N. Þ. í Ásbyrgi 22. júní 1941).
„Islendingafi viljum vér allir vera.“
Þaö var fyrir liölega hundrað árum, aö fjórir íslending-
ar sendu þenna boðska]) út á meðal íslenzku þjóðarinnar.
Yfir honum var hressandi vorblær áhuga og bjartsýni, sem
á þeim tíma var alveg óvenjuleg'. Vonleysi og minnimátt-
arkennd hafði hertekið þessa litlu, fátæku þjóö. Þjóöernis-
tilfinning hennar var kúguö og lítilsvirt af erlendu valdi
og lömuð eftir „áþján, nauöir, svartadauða."
Hversu dapurlegt var ekki hlutskipti Islendingsins á
þeim dögum og barátta hans viö náttúruöflin tvísýn og