Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 9

1—2 km dýpi oftast 2—300°C og jafn-
vel hærri. Samfara hinum háa hita eru í
vatninu uppleyst efni úr berginu, sem
geta leitt til vandamála við nýtingu há-
hitasvæða. Nokkra sérstöðu meðal há-
hitasvæðanna hafa þau, sem eru utar-
lega á Reykjanesskaganum, þar sem
háhitavatnið er upphaflega saltur sjór
og inniheldur því tiltölulega mikið af
uppleystum efnum.
Hér á eftir verða í stuttu máli raktar
aðferðir og niðurstöður í því jarð-
varmamati, sem nú er unnið að hjá
jarðhitadeild Orkustofnunar. Stærstu
drættirnir í því eru sýndir á 2. mynd.
Líta má á jarðhitann að mestu leyti sem
varmaforða í heitu bergi undir landinu.
Stærð þessa varmageymis er tiltölulega
auðvelt að meta. Varmaforðinn er
reiknaður niður á 10 km dýpi, en gert
ráð fyrir að aðgengilegur jarðvarma-
forði sé eingöngu ofan 3 km dýpis.
Magnið ofan 3 km dýpis er um 1023
Joule, sem er jafnt varmainnihaldi nú-
verandi olíuinnflutnings Islendinga i 4
milljónir ára (!). Aðeins lítinn hluta þessa
varmaforða er tæknilega unnt að vinna
með borunum og er sá hluti áætlaður
3—4%, eða um 3,5 X 1021 Joule. Síðan er
spurningin hve stóran hluta af þessu er
unnt að nýta á hagkvæman hátt. Þeirri
spurningu verður ekki svarað hér, til
þess þarf meðal annars að vita hvers
konar notkun er um að ræða og hvaða
aðrir kostir til orkuöflunar eru fyrir hendi.
Þótt jarðvarmaforðinn i heitu berg-
inu skipti miklu máli í mati á stærð
orkulindarinnar, er þó rétt að hafa í
huga að um visst gegnumstreymi er
einnig að ræða. Varmi berst að neðan
upp í jarðskorpuna og tapast út við
yfirborð á ýmsan hátt, m. a. i útgufun
2. mynd. Mat á jarðhitaorku íslands; aðferð og meginniðurstöður. — An assessment of the
geothermal resources of Iceland; method and main results.
151