Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1994, Blaðsíða 19

Náttúrufræðingurinn - 1994, Blaðsíða 19
Veðurhorfur Á NÆSTU ÖLD VE Ð U RFA RS B RE YTIN G AR OG GRÓÐURHÚSAÁHRIF TRÁUSTI JÓNSSON OG TÓMÁS JOHÁNNESSON Styrkur gróðurhúsalofttegunda fer vax- andi í andrúmsloftinu ogsvo mun verða nœstu áratugina. Flestir vísindamenn telja að við þetta muni hlýna á jörðinni en óvíst er hve mikið og hve hratt. Niðurstöður flestra nýlegra reikninga benda til að hlýnun á N-AÚantshafi og þar með á Islandi verði minni en annars staðar á sömu breiddargráðum. ugsanleg hlýnun vegna vaxandi Hgróðurhúsaáhrifa í lofthjúpi jarðar hefúr verið talsvert í _______ fréttum á siðustu árum. Ovenju- leg hlýindi áranna 1987-1991 urðu oft fréttamatur, ekki síst vegna þurrka sem voru þeim samfara í Bandaríkjunum, og voru hlýindin og þurrkamir stundum talin merki um vaxandi gróðurhúsaáhrif. Árin 1992 og 1993 voru hins vegar heldur kaldari en árin á undan og hefur það verið nefnt til marks um það að lítið vit sé í Trausti Jónsson (f. 1951) lauk Cand.mag.-prófi frá Háskólanum í Bcrgen 1975 og Cand.real.-prófi frá sama skóla 1978. Hann hclur síðan starfað á Veður- stofu íslands, fyrstu árin á spádeild, frá 1985 á veðurfarsdeild og er nú forstöðumaður úrvinnslu- og rannsóknasviðs. Tómas Jóhannesson (f. 1957) lauk Cand.mag.-prófi í jarðeðlisfræði frá Háskólanum í Osló 1982 og doktorsprófi í jöklafræði frá University of Washing- ton 1992. Tómas hcfur starfað hjá Orkustofnun frá 1987. Náttúrufræðingurinn 64 (1), bls. 13-29, 1994. kenningum um vaxandi gróðurhúsaáhrif. í þeirri umíjöllun sem hér fer á eftir leggjum við höfuðáherslu á tvö atriði: Annars vegar hina miklu óvissu sem ríkir um niðurstöður rannsókna á gróðurhúsaáhrifum, sérstak- lega í sambandi við spár um hlýnun á til- teknum stöðum eða svæðum á jörðinni. Þessi óvissa gerir það að verkum að vísindamenn eru iðulega ekki sammála um það hvernig túlka beri niðurstöður líkan- reikninga og veðurathugana. Hitt atriðið eru „náttúrulegar“ breytingar á veðurfari en þær leiða til þess að erfítt getur reynst að benda á óyggjandi merki þess að lofts- lag hafi hlýnað fyrr en hlýnunin er orðin til muna meiri en óreglulegar hitabreytingar hafa mælst. Saman valda þessi atriði því hvað fréttir af afleiðingum vaxandi gróður- húsaáhrifa eru oft ruglingslegar. Rannsóknir á gróðurhúsaáhrifum hafa aukist mikið á seinni árum eftir að í Ijós kom að vaxandi gróðurhúsaáhrif í and- rúmslofti jarðar kynnu að valda meiri breytingum á veðurfari en orðið hafa í ár- þúsundir og að mikil röskun á lífríki og mannlegu samfélagi gæti fylgt í kjölfarið. Alþjóða veðurfræðistofnunin (WMO) og Umhverfisstofnun Sameinuðu þjóðanna (UNEP) stofnuðu árið 1988 starfshóp eða ráð vísindamanna sem vera á stjómvöldum til ráðuneytis um veðurfarsbreytingar. Starfshópur þessi, sem nefndur er IPCC (á ensku „Intergovernmental Panel on Cli- mate Change“), hefur staðið fyrir mjög umfangsmiklu samstarfi vísindamanna frá 13
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.