Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.06.1959, Qupperneq 43

Andvari - 01.06.1959, Qupperneq 43
andvari SIGURÐUR TRÖLLI 41 Honum hvern hlut hann hefði átt að að koma í veg fyrir járnbrautarflanið um árið, eins og hann átti skilið. Hann svar- aði því svo, „að lítið væri sér að þakka, öllu væri stjórnað hér að ofan“. Hann átti við „andana", vissi ég vel. Eins myndi hann hafa hugsaÖ, hefði ég beinzt eitt- hvað að brellum hans. Skynsemi, mannúð, siðferðisþrek mótmælir þessari þrekleysis hjátrú á kærleik og fyrirgefn- higu út í einhvern endalausan bláinn".1) Hér skilur á milli. Stefán segir: maður- >nn er frjáls. Því brýtur SigurÖur trölli allar brýr að baki sér. Þess verÖur hvergi vart, að SigurÖur trölli vænti endurfunda við ástvini sína, hann lifir ekki fyrir það, sem hann hefur rnisst, heldur hitt, sem eftir er, eins og Stefán sjálfur, sem segir: „. . . þó ég niissi eitthvað, lifi ég fyrir það, sem eftir cr, meðan til vinnst“.2) En á hvaða veg eiga menn að lifa fyrir lrað, sem eftir er? Með því að vinna, verða að liði samtímanum og komandi kynslóðum, starf, unnið til góðs og rækt af trúmennsku, gefur lífinu fyllingu, og það er æðra en hlýðni við guðrækilegar aminningar. Og er þá komiÖ að nýjum mcginþætti í hugsun skáldsins: viðhorfi þess til vinnunnar, til „unaðsældar areynslunnar" (sjá kvæðið Vorönn). Guðmundur Friðjónsson kemst prýði- lega að orði, þegar hann kallar kærleika Stefáns til vinnunnar „trúarbragðaígildi" hans. Það er nákvæmlega það, sem hún er. Nær öll svör SigurÖar trölla í orÖa- sennu þeirra prests, í V. kafla kvæðisins, snerta mikilvægi starfs og vinnusemi. Trölla gengur „hænagerð og guðsorðs- lestur" lakar en séra Hannes vildi, en í staðinn er komið annað, sem prestur !) Bréf og ritg. III, bls. 283 (19. jan. 1926). 2) Bréf og ritg. I, bls. 201 (27. júlí 1909). áttar sig ekki á: vinnan. Hún er hið nýja fagnaÖarerindi. Þótt bænin geti veriÖ heit, þá er vinnan heitari bæn: heitust bæn er vinna.1) Höfuðatriðin: Að dómi kirkjunnar er Sigurður trölli syndaselur og manngildi hans því mjög léttvægt. Stefán tekur sér fyrir hendur að sýna, að til sé önnur vog en guð- ræknin, og hún er lífiÖ sjálft, stundlegt mannlíf, og verk einstaklingsins þar séu hinn eini sanni mælikvarÖi á manngildi. En hvernig er sú breytni, sem brýtur í bága við guðrækni, en er þó eina rétta að dómi skáldsins? Hvað ber hinum „heiðna" nútímamanni að kappkosta? Því er svarað í persónu Sigurðar: Maðurinn starfi þar, sem kraftar hans koma að mestu liði, enda þótt hann fari á mis við ytri gæði. Erfiðleikar drepi hann ekki í dróma, heldur trúi hann á mátt sinn, en ekki því, að lífi hans sé stjórnað í smáu og stóru af skynbæru, ósýnilegu valdi. Hann geri sér Ijóst, að hann er frjáls. Frelsi sitt noti hann til gera sér jarðvistina sem bærilegasta, og það takmark nálgast bann helzt í vinnu sinni, hún komi í stað guÖrækninnar. V. FORM. Hugleiðingar um nókkur atriði. AS gerð er SigurÖur Trölli epískt- dramatískt kvæði: frásagnir og beinar ræður skiptast á. Það er ekki ort í jafn- löngum erindum, beldur ráða efnisatriÖin lengd þeirra, eins og oft er í kveÖskap Stefáns. Söguþráðurinn slitnar því ekki í sundur af bragfræðilegum ástæðum, 1) Úr „Eftirköst".
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.