Andvari - 01.01.2000, Page 32

30
SIGRÍÐUR TH. ERLENDSDÓTTIR
ANDVARI
segir Ásdís.63 Anna hefur ugglaust haft sjálfa sig í huga þegar hún
sagði: „En þegar kona eignast börn verður hún undantekningarlítið
að leggja áhugamál sín á hilluna um lengri eða skemmri tíma.“64
Anna var störfum hlaðin á Eskifirði. Sjálf hefði hún heldur viljað
vinna utan heimilis þegar hún gifti sig en var staðráðin í að verða
myndarleg húsmóðir - með viljakraftinum og lagði „of mikla vinnu í
hreinhald á hverjum einasta degi“.65 Hún hafði heilt hús að hirða en
skólastjóralaunin leyfðu ekki að kynda það alla daga því að kolin
voru dýr. Raki var í eldhúsinu, „slaginn af veggjunum rann í taumum
fram á gólf og oft varð rafmagnslaust“.66 í fyrstu hafði hún stúlku sér
til aðstoðar á heimilinu en á stríðsárunum voru stúlkur orðnar dýrar
og þá var helst að fá telpur innan við fermingu. Eins og þá var siður
þurfti að hyggja að mörgu í heimilishaldinu. Á haustin varð að sinna
berjatínslu vegna saft- og sultugerðar, slátrið var ómissandi á hverju
heimili og það þurfti að vera fullur kjallari af mat fyrir veturinn.
Bakstur á brauðum og kökum var drjúgur þáttur heimilisstarfanna.
Og eins og nærri má geta þurfti myndarleg húsmóðir að vera dugleg
prjóna- og saumakona og prjóna peysur, sokka og háleista á fólkið
og sauma föt á börnin. Anna sagði „. . . og aldrei nokkurn tíma gat
ég lokið þeim verkum sem ógerð voru.“67
Anna hafði mikið starfsþrek og vann líka utan heimilisins. Hún
kenndi ensku við Námsflokka Eskifjarðar 1944-47 og við unglinga-
skólann 1953-57 og vann á hreppsskrifstofunni í hlutastarfi. Henni
fannst kennslan vera tómstundir og tilbreyting. Þegar fyrsta barn
þeirra, Þorsteinn, fæddist í nóvember 1940 fékk Anna tveggja mán-
aða fæðingarorlof á fullum launum, sem var óvanalegt þá og sýnir fá-
gæta framsýni hreppsnefndarinnar.68 Anna var auðvitað fyrst og
fremst húsmóðir á gestrisnu heimili og hlífði sér hvergi. Yfir sumar-
tímann var mikill gestagangur hjá skólastjórahjónunum en á veturna
notaði hún hverja stund til að sinna áhugamálum sínum. Vinum
þeirra ber saman um að heimili þeirra hafi verið hlýlegt og gestir
hafi hrærst í menningarlegu andrúmslofti.69 í kringum Útgarð var
trjágarður sem þau sinntu vel, Anna ræktaði blóm og grænmeti sem
talsverð búbót var að og Skúli annaðist kartöfluræktina sem nægði
heimilinu til ársins.70 Foreldrar Skúla fluttu til þeirra 1943 og þar
andaðist faðir hans um haustið. Guðríður móðir hans lifði mann sinn
í 30 ár. Þegar hún varð níræð fékk Anna hana til að segja frá ýmsu
frá liðinni tíð og er frásögn hennar varðveitt í Kvennasögusafni ís-