Andvari - 01.01.2000, Page 134

132
DAVÍÐ LOGI SIGURÐSSON
ANDVARI
nú er hann orðinn nokkuð kunnur maður, bæði fyrir það, sem hann hefir
ritað um stjórnmál, en ekki þó síður fyrir ritgerðir sínar um bókmenntir og
bókmenntasögu, sem birst hafa í blöðum og tímaritum á Skotlandi.“26
Ritdómari Vísis segir að gott sé til þess að vita að höfundurinn hyggi á
frekari skrif um íslandssöguna . þegar hann hefir átt kost á að kynnast
betur íslenskum heimildum“. Er jafnframt lýst ánægju með að McGill ætli
á næstu misserum að skrifa um nútímasögu íslendinga, „. . . enda er þess
meiri þörf, því að um fornsögu okkar hefur verið ritað eigi all-lítið á enska
tungu.“27 Ritdómari Dags á Akureyri tók í sama streng og sagði íslendinga
hafa ærna ástæðu til að vera McGill þakklátir fyrir skrif hans um sjálfstæð-
ismál þeirra. írar ættu hins vegar sannarlega samúð Islendinga alla.28
McGill átti eftir að standa undir væntingum Vísis næstu árin.2‘J Afköst
hans voru mikil á þriðja áratugnum. Samanburður hans á þjóðernisbaráttu
íslendinga og íra átti hug hans allan í fyrstu og skal engan undra því frelsis-
stríð íra setti mikinn svip á þjóðmálaumræðu á Bretlandi árið 1921. Aður
en The Independence of Iceland kom út hafði McGill skrifað þrjár greinar
um sama efni í Liberty og var málflutningur hans allur á sömu lund; að
írskir þjóðfrelsismenn gætu margt vitlausara gert en að kynna sér sögu ís-
lenskrar sjálfstæðisbaráttu og það hvernig íslendingum hefði á endanum
tekist að tryggja sér fullveldi árið 1918 með staðfestu og óbilandi vilja-
styrk.30
III.
Árið 1924 samdi ritstjóri Eimreiðarinnar við McGill um að hann legði
reglulega til greinar um menningarefni.31 Greinarnar urðu þrjár og fjallaði
sú fyrsta um írska leikskáldið John Millington Synge (1871-1909), sem
þekktur er fyrir verk sitt The Playboy of the Western World (Lukkuriddar-
inn). í grein þessari fléttaði McGill saman umfjöllun um leikskáldið sjálft
og það sem hann kallaði „endurfæðingartímabil“ í bókmenntum hinnar
írsku þjóðar sem hafði, að sögn McGills, skipt sköpum fyrir hina þjóðlegu
vakningu hennar við upphaf aldarinnar.32
I annarri grein sinni í Eimreiðinni, sem verða gerð betri skil í næsta
kafla, fjallaði McGill um stefnumið skosku viðreisnarhreyfingarinnar en sú
þriðja og síðasta fjallaði um enska skáldið Gordon Bottomley er hafði
skrifað leikrit upp úr 75. kafla Njálssögu sem nefndist The Riding to Lithend
(Aðförin að Hlíðarenda). Fullyrti McGill að leikrit Bottomleys væri merkasti
votturinn um menningarsamband íslands og Englands eftir daga Williams
Morris.33 Hitt er þó öllu athyglisverðara að af greininni má ráða að McGill