Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.2005, Blaðsíða 118

Andvari - 01.01.2005, Blaðsíða 118
116 ÁSTRÁÐUR EYSTEINSSON ANDVARI TILVÍSANIR OG ATHUGASEMDIR: I Um þessa eyja-heimsmynd hef ég fjallað í „Icelandic Resettlements", Symploke, 5. árg., nr. 1-2, 1997, s. 153-166 og í Tvímœlum, Reykjavík: Bókmenntafræðistofnun og Háskólaút- gáfan 1996, s. 228-244. 2Sbr. grein mína „Jaðarheimsbókmenntir", Jón á Bœgisá. Tímarít þýðenda, 8. hefti, 2004, bls. 13-27. 3 Walter Benjamin: „Die Aufgabe des Úbersetzers“ (upphafl. birt 1923), Illuminationen. Aus- gewáhlte Schriften, Frankfurt am Main: Suhrkamp 1980, s. 50-62, hér s. 51-54. Hugtakið „menningarauðmagn“ er ættað frá franska fræðimanninum Pierre Bourdieu. 4William Shakespeare: Leikrit III, Helgi Hálfdanarson þýddi, Reykjavík: Almenna bókafé- lagið 1984, 167. Um Shakespeare-þýðingar Helga, einkum þýðingu hans á Hamlet, fjallaði ég í grein í Andvara 1987. 5Halldór Laxness: Skáldatími, Reykjavík: Helgafell 1963, s. 60. 6Eiríkur Guðmundsson bar þessi verk saman í BA-ritgerð sinni: „Eg tek jasshandframmyfir einglahörpur". Um list, trú, sjálfhvetfar söguhetjur og sameiginlegan merkingarheim tveggja skáldsagna, A Portrait of the Artist as a Young Man eftir James Joyce og Vefarinn mikli frá Kasmír eftir Halldór Laxness, lokaritgerð til B A-prófs í almennri bókmenntafræði við Háskóla íslands, Reykjavík 1991. 7 Þetta er að sjálfsögðu dæmi um lið 4 í flokkun minni hér að framan á ummerkjum erlendra höfunda í bókmenntalífinu. 8 Sjá umfjöllun í Þjóðviljanum 22. des. 1950 og 7. janúar 1951, í Tímariti Máls og menn- ingar, 1. hefti 1951 og í Eimreiðinni 1951. í formála að skólaútgáfu Vögguvísu árið 1979 ræðir Eysteinn Þorvaldsson þetta atriði hinsvegar og segir: „Þessi lokakafli er allur ein lota streymandi hugsana. Engin greinarmerki, engin málsgreinaskil. Þessari aðferð hafði ekki verið beitt í íslenskri skáldsagnagerð áður, og hér er þetta innra eintal talsvert frá- brugðið því vitundarstreymi (stream of consciousness) sem frægast er úr skáldsögunni Ulysses eftir James Joyce. í Vögguvísu kemur höfundur vissri skipan á hugsanastreymið og stíllinn verður jafnvel ljóðrænn á köflum með stuðlum og rími.“ Eysteinn Þorvaldsson: „Um Vögguvísu", í: Vögguvísa. Brot úr œvintýri, Reykjavík: Iðunn 1979, s. 5-8, hér s. 7. 9Halldór Kiljan Laxness: „Borgaralegar nútímabókmenntir. Nokkrir aðaldrættir", Rauðir pennar, ritstj. Kristinn E. Andrésson, Reykjavík: Heimskringla 1935, s. 266-297, hér s. 273. 10James Joyce: „Skýjaborg", þýð. Ingólfur Pálmason, Tímarit Máls og menningar, 2. hefti 1946, s. 184-199; tilvitnuð kynning er á s. 199. II James Joyce: Dubliners, Harmondsworth: Penguin Books 1976, s. 76. 12James Joyce: „Skýjaborg", s. 190. 13Nefna má sem lítið dæmi um þessa óljósu stöðu Joyce eftirfarandi texta í kynningu Olafs Jónssonar og Sveins Einarssonar á Samuel Beckett í Dagskrá 1958. Þar segir að Beckett hafi verið lektor í París 1928-1930 „og mun hann á þeim árum hafa kynnzt landa sínum James Joyce.“ Meira segir ekki um Joyce og er sem íslenskir lesendur eigi að þekkja þennan „fræga“ mann. Sveinn Einarsson og Ólafur Jónsson: „Um Samuel Beckett", Dag- skrá, 2. árg., 1. hefti, 1958, s. 15. Árið eftir birtist grein eftir Sigurð A. Magnússon þar sem einnig er minnst á Joyce í grein sem annars fjallar aðallega um Beckett. Sigurður segir um Joyce: ,JHann er umdeildasta söguskáld aldarinnar og hefur valdið gerbyltingu í skáldsagna- gerð.“ Sigurður A. Magnússon: „Bölsýni í öskutunnum“, Nýju fötin keisarans, Akureyri: Bókaforlag Odds Bjömssonar 1959, s. 78-83, hér s. 78. Sigurður nefnir Joyce stuttlega á
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.