Andvari

Årgang

Andvari - 01.01.1941, Side 72

Andvari - 01.01.1941, Side 72
68 Björn GuSfinnsson ANDVAllI leit sína eigin þjóð og gaf ntlenzkum allan heiðurinn. Hann hélt lika, að allir siðir og hjargræðisvegir gætu strax inn- íeiðzt á íslandi. Hann var mjög dönskuskotinn í tali sínu og þóttist mikið af því, en sveitamenn áttu bágt með að skilja hann.*'1) Baldvin gerir Önund að fulltrúa málspillingar þeirrar, er hér ríkti á öndverðri 19. öld,2) en hlutverk þeirra Ármanns, Sighvats og Þjóðólfs verður meðal annars að gagnrýna mál lians og kenna honum óbjagaða íslenzku. Málhreinsun þessi hefur því almennt gildi. Mál Önundar er að jafnaði heldur óburðugt, og ekki er of- sögum sagt, að það sé dönskuskotið. Eftirfarandi kafli sýnir það ljóslega: „Hvað fyrir nokkuð? Hvað inun hann birla sér inn, þessi bóndason? Hann segir, að íslendunum hafi farið aftur. Nei, þið behövið, mín sel, ekki að fortelja mér það. Ég lield þaö sé svo sem auðvitað, að þeir hafi blifið Skrælingjar, allt af sömu stömmunni, djöfullinn gale í mig, eins og Skrælingjarnir í Grænlandi, og hafa formóðentliga drifið hingað á þeim grön- lanzka drífís, en nú eru þeir blifnir mikið póleraðir, síðan fn- handelen kom, og ég hopa, að þeir muni blífa við, ef þeir nu ekki forandrast af þessum gömlu lyga historíum og snakki“.3) Sumir samtíðarmanna Baldvins, þeir er syðra bjuggu, töldu mál Önundar ýkt og afskræmt og sýna ranga mynd af máh Reykvíkinga og Nesjamanna, en í því sambandi er vert að gefa gaum orðum Bjarna Thorarensens í hréfi til Bjarna Thoi'- steinssonar: „... ekki er Önundur Carricatur, heldur gott Portræt med noget skarpe Omrids.“ Bjarni „hafði þá dvalið i nærri 20 ár í Reykjavík og á Gufunesi og mátti því þekkja. livernig málið var þar syðra“, segir Bogi Th. Melsteð.4) 1) Sýnishorn 2. bls. 2) Fyrirmynd Önundar mun vera Narfi í samnefndu leikriti Sigurö- ar Péturssonar, svo sem Vilhjálmur Þ. Gislason hefur bent á í riti s1IlU Islenzkri endurreisn, 297. bls. ol áfr. 3) Ármann II., 89. bls. 4) Tímarit bókmenntafél. 25. árg., 168. bls
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.