Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1941, Síða 72

Andvari - 01.01.1941, Síða 72
68 Björn GuSfinnsson ANDVAllI leit sína eigin þjóð og gaf ntlenzkum allan heiðurinn. Hann hélt lika, að allir siðir og hjargræðisvegir gætu strax inn- íeiðzt á íslandi. Hann var mjög dönskuskotinn í tali sínu og þóttist mikið af því, en sveitamenn áttu bágt með að skilja hann.*'1) Baldvin gerir Önund að fulltrúa málspillingar þeirrar, er hér ríkti á öndverðri 19. öld,2) en hlutverk þeirra Ármanns, Sighvats og Þjóðólfs verður meðal annars að gagnrýna mál lians og kenna honum óbjagaða íslenzku. Málhreinsun þessi hefur því almennt gildi. Mál Önundar er að jafnaði heldur óburðugt, og ekki er of- sögum sagt, að það sé dönskuskotið. Eftirfarandi kafli sýnir það ljóslega: „Hvað fyrir nokkuð? Hvað inun hann birla sér inn, þessi bóndason? Hann segir, að íslendunum hafi farið aftur. Nei, þið behövið, mín sel, ekki að fortelja mér það. Ég lield þaö sé svo sem auðvitað, að þeir hafi blifið Skrælingjar, allt af sömu stömmunni, djöfullinn gale í mig, eins og Skrælingjarnir í Grænlandi, og hafa formóðentliga drifið hingað á þeim grön- lanzka drífís, en nú eru þeir blifnir mikið póleraðir, síðan fn- handelen kom, og ég hopa, að þeir muni blífa við, ef þeir nu ekki forandrast af þessum gömlu lyga historíum og snakki“.3) Sumir samtíðarmanna Baldvins, þeir er syðra bjuggu, töldu mál Önundar ýkt og afskræmt og sýna ranga mynd af máh Reykvíkinga og Nesjamanna, en í því sambandi er vert að gefa gaum orðum Bjarna Thorarensens í hréfi til Bjarna Thoi'- steinssonar: „... ekki er Önundur Carricatur, heldur gott Portræt med noget skarpe Omrids.“ Bjarni „hafði þá dvalið i nærri 20 ár í Reykjavík og á Gufunesi og mátti því þekkja. livernig málið var þar syðra“, segir Bogi Th. Melsteð.4) 1) Sýnishorn 2. bls. 2) Fyrirmynd Önundar mun vera Narfi í samnefndu leikriti Sigurö- ar Péturssonar, svo sem Vilhjálmur Þ. Gislason hefur bent á í riti s1IlU Islenzkri endurreisn, 297. bls. ol áfr. 3) Ármann II., 89. bls. 4) Tímarit bókmenntafél. 25. árg., 168. bls
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.