Menntamál - 01.04.1960, Síða 63

MENNTAMÁL
49
langt skuli talið og æft, er ekki þörf að setja. En höfuð-
áherzlu ber að leggja á tölurnar 1—100 á fyrsta skólaári.
Það hefur mjög mikla þýðingu fyrir reikningskennslu
barnanna síðar meir, að þau séu leikin og örugg á þessu
talnasviði.
Talið er, að meðalbörn hafi venjulega glöggar töluhug-
myndir upp að 5 þegar þau byrja í skóla, mörg auð-
vitað miklu meira. Þó að barn geti romsað upp úr sér heil-
miklu af tölum, t. d. talið upp að 100, er alls ekki víst, að
það hafi tilsvarandi töluhugmyndir.
Sumar reikningsbækur eru þannig samdar, að allar fjór-
ar höfuðreikningsaðferðirnar eru teknar til meðferðar í
einu. Það verkar truflandi á nemendur á þessu stigi.
Bæði dagleg reynsla og niðurstöður (árangur) af tilraun-
um sýna og sanna, að hinar fjórar höfuðaðferðir í reikn-
ingi eru ekki jafnerfiðar fyrir börn.
Auðveldust er samlagning. Töluvert erfiðari er frádrátt-
ur. Dálítið þyngri en frádráttur er margföldun, og miklu
torveldari er deiling en margföldun. Ekki er vænlegt að
æfa tvær síðast nefndu reikningsaðferðir, jafnvel með töl-
urnar 1—20 eða 30 á fyrsta skólaári, því að á öðru og
þriðja skólaári verður árangurinn miklu lakari en hann
gæti annars orðið. Viðfangsefni fyrsta skólaárs ættu því
aðeins að vera þessi:
Almenn talning, hljóðfalls talning (inngangur að rað-
talningu og margföldun), samlagning, frádráttur, leysa
upp tölur í tvo eða fleiri samleggjendur og samanburður
á tveimur tölum.
Börn telja hluti (dýr, persónur) eða táknmyndir, sem
þau sjá, helzt handleika í fyrstu. Það er ekki not fyrir
aðra talningu í daglegu lífi. Kennarinn verður að fullvissa
sig um, að börnin rugli ekki saman frumtölum og radtöl-
um. Þegar barn segir 5, á það þá við hinn fimmta í röð-
inni, eða er 5 safn, hópur? Þess vegna verður á fyrstu æf-
ingunum að flytja hlutina saman, er barnið telur. Enn-
4