Menntamál - 01.04.1960, Qupperneq 68

54
MENNTAMÁL
ég væri sem á æskutíð, þegar undur Guðs var yfir mér og
allt umhverfis mig!
Hann var nemandi Husserls. Hann hreifst af andlegri
dirfsku Heideggers. Hann átti þess enn kost að hlýða á
Max Scheler. Og hann kunni frá að segja furðulega hríf-
andi rökræðum og samtölum, sem þessum mönnum fóru
á milli. En tónlistin var annars meginviðfangsefni hans.
Og þroska sinn í þeirri grein mun hann einkum hafa átt
að þakka kennara sínum Gurlitt í Freiburg. Auk þess
beindist áhugi hans að listasögu, og var Worringer meðal
annarra fræðara hans í þeirri grein. Sú menntun, sem
hann átti þessum afburðamönnum að þakka, varð grund-
völlur þess starfs, er hann síðar vann. Það var einkum hin
mikla kirkjutónlist miðaldanna, sem hann sökkti sér nið-
ur í. Doktorsritgerð hans, sem hann vann að undir hand-
leiðslu Gurlitts, fjallar um tónlistarviðhorf Ágústínusar,
eins og þau birtast í riti hans „De Musica“. Háskólinn í
Freiburg sæmdi hana einkunninni: Magna cum Laude.
Það verður líka einkennandi fyrir hann og sýnir, hvern
mann hann hefur að geyma, að tónlistariðkun hans er í
órofa sambandi við hollustu hans og djúpa ábyrgðartil-
finningu gagnvart andlegum veruleika, ég má segja gagn-
vart heilögum anda í skilningi Ágústínusar. Það er eins
og heimspekiiðkanir hans hafi gert honum fært að nema
og skilja hið skapandi orð á öllum stigum þess frá hinni
dýpstu hræringu til hinnar andlegustu ummyndunar þess
í hreina tónlist. Þessi vegur leiðir hann til Bachs. Að vísu
er tónlistin honum líka dans, frjáls útrás fagnaðar og lífs-
gleði, en öllu fremur vitnisburður um hið ósegjanlega,
andblær og návist þess veruleika, sem er yfirbyggður
undri Guðs og leyndardómum.
Námsárin í fyllingu sinni ná fram undir þrítugsaldur.
Síðan gafst honum aðeins skammur tími til að leggja
grundvöll að starfi. Næstu ár er hann sellókennari í Birk-
lehof, en auk þess hljómsveitarleikari og tónlistargagnrýn-