Menntamál - 01.12.1969, Síða 99

MENN'rAMÁL
305
höfundur um spurningaaðferðina. Lengi veit maður ekki í hverju
þessi spurningaaðferð er fólgin. Loks fer manni að detta í hug, að
um gagnkvæmar spurningar só að ræða milli nemenda og kennara.
j lokin kemur svo skýringin á jtví, hvað fjallað er um: „Spurninga-
kennsla ætti ekki að bera svip af yfirheyrslu . . . Munurinn er í
fám orðum sagt jjessi: Þegar spurnaraðferð. er beitt, eru jieir nem-
endur spurðir, sent rétta upp hönd; við yfirheyrslu eru þeir spurðir,
sem ekki rétta upp hönd.“
í V. kafla bókarinnar er byrjað á að tala um afbrigðileg börn.
Hér mundi margur kennari vilja leita fanga, því það er rétt, sem
höfundurinn segir á bls. 141: „Iíennarar nmnu fyrr eða síðar í
starfi kynnast nemendum, sem á einhvern hátt eru afbrigðilegir.
Og hér á landi getum við enn um sinn gert ráð fyrir að hafa cinn
eða fleiri slíka nemendur í venjulegum bekk um lengri eða skemmri
tíma."
Þessi kafli er skrilaður frá sálfræðilegu og uppeldisfræðilegu sjónar-
ntiði. Ýmislegt er sagt um greiningu og jalnvel uppeldisafbrigði, en
sá, sent leitar jtar kennslufræðilegra ráða, svipast um í geitarhúsi
eftir ull. Þó er rétt að geta Jjess, sem gert er. Á bls. 146 er talað um
börn með örðugleika í lestri og skrilt. Þar segir svo: „Þar sem hvorki
er lesver (1-Iér er nýyrði. Sennilegá er hér um áhrif lrá kaupmanna-
stéttinni að ræða eða j>á frá ljóðlínunni alþekktu „Heyrið álftir
syngja í veri“.) né heldur lesbekkur, má veita aukaaðstoð í lestri á
svipaðan hátt og aðra aukakennslu. Endurjjjállun lestrar er ná-
tengd þeirri kennslu, sem beitt er við byrjendur. Treglæsir jmrfa
að treysta jxiu undirstöðuatriði, sem ekki tókst að nema nógu
örugglega, er barninu voru í upphafi kennd byrjunaratriðin í lestri.
I flestum atvikum er heppilegt að beita við það starf jjáttum úr
fleiri en einni lestrarkennsluaðferð, margbreytilegum æfingaverk-
efnum og hjálpargögnum." Nú er jjað álit flestra lestrarkennara,
að ein höfuðorsök misfara i lestrarnámi sé sú, að grautað er saman
mörgum aðferðum. Hér vantar nánari skýringu svo ekki verði ntis-
skilið eða gagn verði að.
Þá eru einnig rædd próf í V. kaflanum. Byrjað er á að tala um
greindarpróf. Þar bólar fljótt á „slepptu mér haltu mér“ kenning-
unni. „Slík próf verða ekki tekin til meðferðar hér á jjessu stigi
málsins, enda liefur kennarinn vanalega aðeins kynni af sjálfri
niðurstöðunni, sem oftast er tjáð með grcindarvísitölu eða annarri
hlutfallstölu. Kennarinn verður að iiðlast l'ullan skilning á því, hvað
slíkar tölur merkja." Hvernig getur kennari öðlast jrann skilning,
nema við mjög náin kynni af prófunum og prófun með þeim?
Þótt það sé ekki verksvið jjessarar bókar að fjalla um sálfræðilega
20