Æskan - 01.07.1971, Blaðsíða 7
s|íkar áætlanir sem þú, Eva, — og framkvæmt þær. í raun-
'nni hef ég alltaf óskaö þess að gifta mig fyrst. Hjúkrun
er dásamlegt fórnarstarf, en ég valdi það aðeins til þess að
tryggja mér atvinnu um stundarsakir. Nú á dögum þurfa
helzt allir að tryggja sér einhver starfsréttindi, — tryggja
ser eitthvert gagnlegt og ánægjulegt starf. En fyrst og
fremst hefur mig alltaf langað til að gifta mig og verða
^óðir barnanna minna. Um það hefur mig alltaf dreymt
frá því að ég var lítil telpa. En einhver ákveðin áætlun ...“
.,Já, þú getur vissulega gert þér ákveðna áætlun," tók
fram í, ... ,,þó að tvo þurfi jafnan um það, að barn
verði til. Amma mín sagði alltaf, þegar um þessi mál var
r®tt, að konan væri traustasti grunnur heimilisins. Það er
hún, sem á að verða móðir og vakir yfir vöggu barnanna
°9 uppeldi þeirra öllum öðrum fremur. Sú stúlka, sem ætlar
að verða móðir, þarf vissulega að undirbúa sig vel. Og þú
skalt bara byrja strax.“
Og nú tók Eva að sýna okkur fram á, að sjálfsagt væri,
a3 ungar stúlkur byrjuðu snemma að leggja mikla rækt við
k'kamlega og andlega heilsu sina, svo að þær gætu seinna
orðið hamingjusamar og átt ríkan þátt I því að skapa
farsæl heimili íyrir eiginmenn sína og börn. Það var svo
9aman að hlusta á hana, að við gátum tæpast gert okkur
9rein fyrir því að lokum, hvort hún ætti heldur að verða
kennslukona, sem tæki að sér uppeldi fósturbarna, eða góð
°9 göfug eiginkona og móðir í samræmi við hugsjón eldri
kynslóðarinnar.
Já, þannig voru nú viðhorf Evu og Ásu um þessar mundir.
Sjálf dró ég víst fremur taum Ásu, og það gera lika vafa-
!aust flestar ungar stúlkur.
Reynsla kvenlæknisins.
Kvöld eitt vorum við allar þriár i heimsókn hjá rosknum
kvenlækni. Hún hafði sína eigin lækningastofu í hjarta
Oslóarborgar, og meðal viðskiptavina hennar voru margar
u°gar stúlkur, sem lent höfðu út á hálan ís í lífinu, i ýmsum
efnum. Þetta voru ungar stúlkur frá öllum landshlutum og
frá alls konar heimilum, — frá þeim fátækustu til hinna
auðugustu.
Við vorum næstum eingöngu áheyrendur allt þetta kvöld.
Vinkona okkar, læknirinn, hafði svo margt og furðulegt að
£egja frá skuggahliðum lífsins. Margar þessara ungu stúlkna
höfðu fengið hættulega sjúkdóma. Aðrar höfðu komið til
hennar, óhamingjusamar og bugaðar, af því að þær áttu
barn í vændum og þorðu ekki að segja þær fregnir heima.
Oft hafði vinkonu okkar tekizt að hjálpa þessum ungu
stúlkum, en myndin, sem hún dró upp fyrir okkur af
Þeim, var næstum undan'.ekningarlaust mjög óhugnanleg
°g sorgleg.
,,En hvernig í ósköpunum stendur á því, að þær skuli
hætta sér út í ævintýri, sem lýkur á svo hörmulegan hátt?“
sagði Ása.
,,Ó, vina min góð,“ sagði læknirinn. ,,í fyrstu mun þar
dftast vera um að ræða hugsunarleysi, hégómaskap og
*vintýralöngun. En margt fleira kemur þar einnig til greina,
eins og til dæmis erfiður fjárhagur og léleg húsakynni. Og
öllum þessum ungu stúlkum finnst eftirsóknarvert að eiga
einn eða fleiri kunningja, sem bjóða þeim á bíó eða í
veitingahús o. s. frv.“
,,En það er nú löng leið frá því og til slíkra harmleikja,
sem þú hefur nú sagt okkur frá,“ tók Eva fram í.
Þá tók læknirinn aftur til máls og mælti þessi alvöru-
þrungnu orð:
„Margar af þessum vesalings stúlkum eru teymdar út í
þessar torfærur og alla þessa óhamingju meS aðjtoð áfeng-
isins. Ef til vill hefur það aðeins verið eitt „lítið, saklaust
staup.“ En það hefur samt verið nóg til þess að deyfa
dómgreind þeirra og sjálfsgagnrýni. Og svo fylgir oft annað
glas á eftir, — og þá er voðinn vis. Þá getur það ólikleg-
asta gerzt. Oft eru þessar ungu stúlkur örvaðar til drykkju,
aðeins til þess að gera þær vanmáttugri og varnarlausari.
Þá sljóvgast þær oft svo mjög, að þær vita ekkert hvað
þær gera.
Ef til vill fór hún Anna litla á dansleik eitt laugardags-
kvöld með pilti, sem hún þekkti lítt eða ekki, aðeins til að
skemmta sér stutta stund. Ef til vill fór hún með honum
á veitingahús af hreinni tilviljun, — eða kannski í lítið
samkvæmi í heimahúsum með nokkrum eldri skólafélögum.
En afleipingar kvöldsins urðu afar sorglegar. Venjulegast
urðu kvöldin fleiri, og að lokum fór svo, að hún sárskamm-
aðist sfn fyrir líferni sitt og háttalag allt. Fleiri og fleiri
komust að framferði hennar, og henni varð Ijóst, er tímar
liðu, að enginn virti hana neins og líf hennar var í rauninni
glatað. Nú birtust henni ekki lengur glæsilegir framtíðar-
draumar, eins og oft fyrr. Nú hafði hún einskis að vænta
af lífinu, fram undan var aðeins grár og skuggalegur ömur-
leiki með lítils háttar tilbrigðum öðru hverju. Harmleikir sem
þessir eru alltaf að gerast einhvers staðar meðal þjóðar
okkar og um allan heim.“
Það varð þögn um stund, en síðan bætti læknirinn við:
„Þið eruð ungar og eigið allt lífið fram undan. Þið hafið
hér mikilvægt verk að vinna. Þið ættuð að reyna að gefa
þessum ungu stúlkum önnur og meiri verðmæti að keppa
að og lifa fyrir. Og í rauninni ættum við, konurnar, að taka
allar höndum saman um að hafna áfenginu. Og ég vil endur-
taka við ykkur að lokum og brýna fyrir ykkur, að fyrsta
áfengisstaupið á mjög oft sök á því, að ung stúika lendir
á glapstigum."