Jólablað félagsins Stjarnan í austri. - 24.12.1917, Blaðsíða 63
ósveigjanleg og kreddukend. Til dæmis þykir það taka út ýfir
Ilest annað, að kennimenn Brahmatrúar voru harðir á því, að
liver maður lilyti að vera »háður hjóli dauðans og endurfæð-
ingarinnar« hversu Jlekklausu og heilögu liíl sem hann lifði,
þangað til hann fæddist úl af Bralnnapreslum. Menn gátu ekki
— að þeirra dómi — öðlasl eilifa og æðslu sælu, nema því að
eins, að þeir fæddusl með hinni heilögu preslastélt. Og þeim
var ekki fremur að ýla af þessu en sumum trúmönnum vor-
um verður komið af þeirri skoðun, að mönnum sé blátl áfram
sáluhjálparskilyrði að játa einhverja sérslaka trú, trúarjálningu
eða sérlrúaralriði. Hins vegar var guðsliugmynd Brahmalrúar-
manna eins liáleit og hún hafði verið frá uppliafi. Meistarinn
Búddha gat þess vegna gengið alveg fram hjá henni og lagl
all kapp á að kenna mönnum hina heilbrigðuslu og jafnframl
hina háleitustu lífsspeki og innræta þeim hinar göfugustu sið-
gæðishugmyndir.
Til samanburðar má gela þess, að meislarinn Kristur varð
að endurbæla guðsliugmynd samtíðarmanna sinna mcð föður-
hugmyndinni. Gyðingar höfðu sem sé ekki yfirleill eins háleita
hugmynd um þjóðarguð sinn, Jahve, eins og t. d. Brahma-
trúarmenn um drottinn allslierjar. Það sést meðal annars á
því að þeir álitu að fulllingi Jahve og vígsgengi væri ekki
einhlítt í oruslum, ef óvinir þeirra hefðu betri vígbúnað.1
Pað er þó ekki allskoslar rétt að segja, að meistarinn Kristur
hafi fyrstur kenl mönnum að skóða guð sem föður, þó því
1 Pella sést ef lil vill cinna grcinilegast, par sem skýrt cr frá land-
vinningaskærum ísraelsmanna i Dómarabókinni. Par segir: »Og Jahvc
var með Júða, svo að hann náði undir sig fjalllendinu, en pá sem
bjuggu á slcttlendinu, fckk liann eigi rekið burlu, pví að peir liöfðu
járnvagna« (Dóm. 1, 19).
G1